İzmir Aliağa Petkim fabrikasında çalışan ve 11 Mayıs 2017 tarihinde işten çıkarılan Onur Ulu, “Hukuksuzca işten atılan işçiler geri alınsın!” diyerek  direniyor.

Aylık anarşist gazete Meydan’ın geçtiğimiz günlerde çıkan 39. sayısında  “tehlikeli” denilerek işten çıkarılan Onur Ulu ile yaptığı röportajı sizlerle paylaşıyoruz:

Meydan Gazetesi: Merhaba. Petkim’de işten çıkarıldınız. Bize çalışma koşullarından ve süreçten bahseder misiniz?

Onur Ulu: Petkim 2008’de özelleştirildi. Bu özelleşmenin ardından kadrolu çalışan sayısı azaldı, taşeron sayısı arttı. Böyle olunca çalışma koşulları ve iş yükü de ağırlaştı.

Benim işten çıkarılmam ise valilikten gelen bir yazıyla gerçekleşti. İzmir Valiliği 24 kişiden oluşan bir liste gönderdi “Listede yer alan isimlerin bu iş yerinde çalışması tehlikelidir.” denildi. Valilik, bizim örgütlü olduğumuz Petrol-İş Sendikası’na da haber verdi. Sendika işten çıkarılma nedenimizi öğrenmek istedi. Neden olarak çeşitli örgütlerle ilişkili olduğumuzu söylemişler. Ancak bu duruma dair herhangi bir belgeleme yok, sadece söylemde kalan bir şey. Sonuç olarak işveren bizim çıkışımızı verdi. Bu hukuksuz işten çıkarılmanın ardından ben de direniş başlattım. Sendikamız bir basın açıklaması gerçekleştirdi, basın açıklamasına pek çok sendika ve örgüt dayanışma gösterdi.

Valilikten böyle bir yazı geldiğini işveren mi söyledi?

Evet. İşveren söyledikten sonra sendika teyit etmek için önce valilikle, ardından Emniyet Müdürlüğü’yle görüştü. Onlar da onayladı. İşten çıkarılan 24 işçiden 22’si sendikalı. Çeşitli örgütlerle ilişkili olduğumuzu söylüyorlar. Ancak listede geçen isimlere yönelik herhangi bir operasyon, gözaltı, tutuklama yok.

Daha önce de 80 işçi çıkarılmış.

Evet, OHAL ilan edildiğinde onlar da tamamen hukuksuz bir biçimde işten çıkarıldılar. Sendika bir şey yapmayınca, sendikada aktif olan işçileri işten çıkardılar. Şu an fabrikada büyük bir güvensizlik ortamı var.

Aynı iş yerinde çalışmaya devam eden arkadaşlarınız var mı? İşçiler direnişinizi nasıl değerlendiriyor?

İşçilerin büyük bir kısmı bu haksız işten çıkarılmanın farkında. Ancak onlar da “İşimden olurum” korkusuyla biraz geride duruyorlar. Sendika basın açıklamasından öte bir şey yapamadı. Daha önce, toplu sözleşmeye giderken işten çıkarılmalarla ilgili bir şey görüşmedik. Sadece ücret zammı ve iyileştirmelerle ilgili konuştuk. Sözleşme dönemi çok sert geçti, eylemler yaptık. Eylemler 3-4 gün sürdü. Sonrasında eylemlere polis saldırısı oldu; sendika temsilcisi, sendika yöneticisi ve başkanı dahi gözaltına alındı. Diğer sendikalardan ve örgütlerden büyük bir dayanışma oldu, o akşam serbest bırakıldılar. İşveren Yüksek Hakem Kurulu’na gitti. Yüksek Hakem Kurulu işverenle sendika arasında arabuluculuk yaptı. Sendika da bu dayatmaya karşılık sözleşmeyi imzalamak zorunda kaldı. Biz eyleme devam ederken sendikanın sözleşme imzalamasını onaylamadık. Ve imzalanan sözleşme 3 yıllık. Maalesef 3 yıl boyunca işten çıkarılanlarla ilgili mücadele zemini ortadan kalkmış oldu.

İşten çıkarılan 24 işçi vardı. Onlarla iletişiminiz var mı?

Biz valilik isteğiyle işten çıkarıldığımız için işsizlik maaşı bile alamıyoruz. O yüzden durumları biraz kötü. Kendi imkanlarıyla geçimlerini sağlamaya çalışıyorlar. Diğer işçilerle iletişim kurdum, onlara da direnmeleri için çağrıda bulundum. Ama başka öncelikleri olduğundan katılamayacaklarını söylediler.

35 gündür eylemdesin. Ne yapmayı düşünüyorsun?

Kamuoyu yaratmaya, işçilere ulaşmaya çalışıyorum. İşten çıkarmalara sessiz kalmayalım, başka işçiler de aynı sıkıntıları yaşamasın diye direniyorum. Aliağa’daki tüm işçilerin eylemi sahiplenmesini bekliyorum. Daha fazla işçiye ulaşabilmek için mücadelem sürecek. Bu şekilde geri adım attıracağımı düşünüyorum.

Son olarak eklemek istediğin bir şey var mı?

İşçi sınıfına yönelik çok büyük saldırılar söz konusu. Grev yasakları, toplu sözleşmelere müdahale, işten atılmalar, takvim değiştirmeler… Kıdem tazminatı hala gündemde. Hükümet hep patronun yanında. Her gün 5 işçinin öldüğü bir ülkede yaşıyoruz. İşçilerin çok fazla sıkıntısı var. Bu yüzden işçilerin bir araya gelmesi gerekiyor. İşçiler birlik olursa tüm sıkıntıların üstesinden gelebilir. İşçilerin yanında olduğunuz için, direnişimi duyurmaya destek olduğunuz için size de çok teşekkür ediyorum.

Bizler de Meydan Gazetesi olarak röportaj için teşekkür ediyor ve işçi sömürüsüne, kıyımına, katliamına karşı direnişini selamlıyoruz.

Bu röportaj Meydan Gazetesi’nin 39. sayısında yayınlanmıştır.

The post Röportaj: “Tehlikeli” İşçiyi İşten Attılar appeared first on Meydan Gazetesi.

Biz de Meydan Gazetesi olarak bu oyunu Ezop Sahne’de izledik ve oyun bitiminde sıcağı sıcağına yönetmen Polat Niloğlu ve oyuncular Barış Ayas ve Mehmet Küçük ile sahne üzerinde bir söyleşi gerçekleştirdik.

Meydan Gazetesi: Merhaba, önce oyunun metni ile ilgili konuşalım istiyoruz. Sahneleme öncesinde bu metni nasıl ele aldınız ve günümüze nasıl uyarladınız?

Polat Niloğlu: Mrożek kendi çağında çok sert eleştiriler getirebilen bir entelektüel. Sığıntılar da hem izleyicinin çok sevdiği, hem de oyuncuların çok oynamak istediği bir oyun. Mrożek’in oyununun çok absürt bir tarafı vardır. Ama bir taraftan da çok gerçek şeyler ister sahnede; dekor, kostüm ve oyunculuk anlamında. Hem bu absürtlüğü hem de bu gerçekliği bir arada verebilmek adına metni biraz kısalttık.

Birbirine zıt gibi görünen ama belki de birbirini tamamlayan iki karakter var oyunda. Bu noktada birbirlerine de bağımlılar.

Polat Niloğlu: En entelektüel olanda da hiç okuma yazma bilmeyende de bir kölelik ruhu var. İster istemez bir bağımlılık ilişkisi gelişiyor. Bir kahvehanede oturan işçiler olalım, patronumuz yanımızda yokken hepimiz ağzımıza gelen her şeyi söyleriz. İktidara karşı yani işte. Ama iktidarla karşı karşıya geldiğimizde pek de öyle değilizdir. Barış’ın oynadığı XX karakteri, gerçekleri açıkça söylemiyor da, kimse yokken ya da kendiyle konuşurken, belki de köpeğiyle konuşmalarında söylüyor gerçeği.

Barış Ayas: Bu ikili karakter yapılanmasını da şöyle bir çerçeveden kurduk aslında: hayvan ve terbiyecisi. Entelektüel ve cahil diyeyim, aslında bir beynin iki yarısı gibi. Biri ruhu, hayvansal olarak köklerimizi temsil ediyor; diğeriyse bu bilinç dediğimiz şeyin oluşumundan sonra biriken pisliği temsil ediyor aslında.

Mehmet Küçük: Bence bu ikili arasında şu an günümüzde olduğu gibi bitmeyen bir çatışma ve savaş var. Sürekli karşımızdakini yenmeye çalışıyoruz. Bir rekabet var ancak, bu oyunun en güzel tarafı bir kazananın olmayacak olması. Benim de ideal insana varmam için çok yolum var, onun da. Benim entelektüeli oynuyor olmam, Hegel’i biliyor, daha süslü cümleler kuruyor olmam, beni ondan daha üstün yapmıyor. Ya da onun köpeği içine para saklaması ya da cebinden konserve çıkarıp benden gizli yemesi onu benden kötü biri yapmıyor.

Mrozek’in bu oyunla Alman işgalindeki Polonyalı entelektüellere bir eleştiri getirdiği çok açık olmasına rağmen karakterlere isim vermemesi, bu eleştiriyi günümüze de taşıyor diyebilir miyiz?

Polat Niloğlu: Söylediğinle yaptığın bir olmayınca o entelektüel çaba bir işe yaramıyor diyor Mrozek. Sen de yalnızca eleştirdiğinle kalıyorsun ve hatta biraz ona benziyorsun, eleştirdiğin taraftasın diyor. Sartre çıkar sokağa taş atar ama aynı zamanda gider sağda solda yazar ya, bu entelektüel tipini önemsiyor. Polonya’da özellikle Alman işgalinden sonraki dönemde entelektüellerin sorumluluk almaları gerekirken, hepsi bundan kaçıyor gidip başka yerlerde entelektüel çabalara giriyor ve kitap yazıyorlar sadece. Ama olan Polonyalılara oluyor. Türkiye’de de var bu, bunu biliyorsun.

Barış Ayas: Günümüz insanına biraz baktığınız zaman bu oyunda gördüğünüz her şeyi görüyorsunuz, bu sadece sıkıştırılmış konserve edilmiş bir süreç. Her şeyi tartışıyoruz bu oyunda, parayı, sanatı, insanlığı, açlığı, köleliği ve özgürlüğü tartışıyoruz.

Sığıntılar oyunu temelde sınırlar üzerinden şekilleniyor. Geçmişle günümüz arasında oldukça benzerlikler sunarak üstelik. Peki siz günümüze baktığınızda geleceğe dair neler söyleyebilirsiniz?

Polat Niloğlu: Eskiden, büyüyünce her şey daha güzel olacak diye düşünüyorduk. Küçük umutlar, küçük ütopyalarımız vardı. Şimdi kimsenin gidecek yeri dahi yok, ütopyaların hepsi kayboldu. Bu oyun en çok bunu söylüyor. Yani nereye gidersek gidelim, sınıflandırılmış, tanımlanmış, kimlik verilmiş ve sen busun denilmiş insanlarız. Ama biz öyle hissetmiyoruz. Bu sınırın içindeyken farklı bir ilişki biçimi geliştiriyorsun, yalan söylüyorsun, kandırıyorsun. Çünkü senin aslında olduğun yer burası değil. Biz böyle arada kalmışız, ne geriye ne ileriye gidebiliyoruz, ortada bir yerde havada uçuşan bir şeyleriz.

Mehmet Küçük: Aslında şu; her halimizde sıkıştırılıyoruz! (Sehpada duran Meydan Gazetesi’nin 35. sayısının “Sıkıştırılıyoruz” başlıklı sayısını göstererek)

Polat Niloğlu: Meksika sınırında bir otoyol düşünelim, otoyolun bu tarafı bir kaçış imkanı sağlıyor. Yani öteki tarafa geçersen kaçabileceğin bir bölge var ama otoyoldan vızır vızır arabalar geçiyor ve vuruladabilirsin. Oradaki Meksika’lı köylü, işçi ya da evsiz barksız herhangi biri, para kazanmak, karnını doyurmak ya da iyi bir hayat yaşamak için sınırdan geçmeye çalışıyor. Tabelalar var yolda, kanguru çıkabilir, ayı çıkabilir vs. Bir tane daha tabela var sınırda: “insan çıkabilir” tabelası! Bilmem kaç km hızla gelirken karşına insan çıkabilir tabelasını görüyorsun ve durmuyorsun.

Bu şu demek, bizim hayatımız da hep böyle olacak. Kökten topyekun bir değiştirme gücümüz pratik bir sürece tabii olmazsa, biz bunu gerçekleştiremezsek, hayatımızda her zaman müphem olma, yurtsuz olma, belirsiz olma, yersiz olma durumumuz olacak. Sürekli bir yerden bir yere göç etmek durumunda kalacağız.

Bu güzel oyun ve sohbet için teşekkür ederiz.

Bu röportaj Meydan Gazetesi’nin 36. sayısında yayınlanmıştır.

The post Röportaj: “SIĞINTILAR” appeared first on Meydan Gazetesi.

Bu röportaj Meydan Gazetesi’nin 37. sayısında yayınlanmıştır.

The post Göçmen Kadınlardan Umudun Reçelleri appeared first on Meydan Gazetesi.

“Etnisite, kültür, kimlik konularındaki hararetli tartışmaların olmazsa olmazı ‘Türkü, Kürdü, Lazı, Çerkezi…’ tekerlemesinin tam göbeğinde adları geçse de Lazların…” diye başlıyor Nilüfer Taşkın’ın “Bu Bir İsyan Değil!” isimli kitabında bir bölüm. Lazların isimleri çok geçer laf arasında, ama pek tanınmazlar ya da -daha da kötüsü- yanlış tanınırlar. Fıkra kahramanları, şiddet severlikleri, ulus devletin bekçileri olmaları gelir akla Laz denilince. Ancak elbette bir halk sadece bu ön yargılarla tanınamaz.

Bizler de Meydan Gazetesi olarak, Lazların perspektifinden Lazlar’ı anlatan ve ezber bozan “Bu Bir İsyan Şarkısı Değil” kitabının yazarı Nilüfer Taşkın’la kitap, Laz kimliği, müzikleri ve Laz kadınlar üzerine gerçekleştirdiğimiz röportajı sizlerle paylaşıyoruz.

“Bu Bir İsyan Şarkısı Değil” isimli kitabında Lazların kısa tarihinden devletin kültür politikalarına ve Lazca’ya; Lazona’daki devrimci hareketlerden kültüre, horona, fıkraya; geleneksel ya da popüler müziğe; Laz kadınlarından milliyetçiliğe kadar pek çok konudan bahsetmişsin. Seni böyle bir kitap yazmaya iten neydi?

Kitabı, Boğaziçi Üniversitesi Sosyoloji Bölümü için yazdığım yüksek lisans tezinden yola çıkarak yazdım. Neden bu konuyu bu denli geniş tuttun diye soruyorsan, üniversiteden beri kimlik konusu ve daha da kişisel olarak Laz kimliği, kültürü ilgimi çekiyordu. Aşina olduğum kimlikle, 90’lı yıllarda Laz kimliği ve kültürü ile ilgili çalışmalar yapan aydınların tanıttığı kimlik çok farklıydı ve bu benim için heyecan vericiydi. Kendi kişisel hikayemden yola çıkarak Laz kimliğinin bu dönüşümünü anlamak ve anlatmak istedim. Bu alanda çok az çalışılmış olduğu için, asıl merak ettiğim müzik kısmına gelene kadar pek çok konuya değinmek zorunda hissettim.

Peki neden bu bir isyan şarkısı değil?

Çünkü -kabaca tarif etmek gerekirse- Doğu Karadeniz’den derlenen çok dilli ezgilerin, Karadeniz etnik enstrümanları ve rock alt yapısıyla yorumlanmasından oluşan, adına “Karadeniz Rock” denen ve “isyankar”, “asi”, “muhalif” olarak öne çıkarılan müzik türünün; aslında müzik piyasası, kültür politikaları ve Lazların kimlikleriyle ilgili algı ve beklentilerinin bir sonucu olarak ortaya çıktığını düşünüyorum. Yani bu müzik türünün Zuğaşi Berepe ile temelleri avangart olarak atılmış olsa da, popülerleşmesini hegamonik söylemle ve müzik piyasasının beklentileriyle uyumlu buluyorum. Elbette bunu söylerken bu kültürel performansların sistemle uzlaşmayan yanlarının da bulunduğunu göz ardı etmemek gerekiyor.

Kitabın “Çay tarımı ve Lazona’da devletin içselleştirilmesi” bölümünde, önceden yaygın olarak fındık, mısır, pirinç, kendir tarımı ve hayvancılıkla yaşayan Lazlar’ın, devlet teşvikleriyle büyük bir hevesle çay tarımına geçtiğinden; çay tarımıyla Lazona’nın böylece devlete göbeğinden bağlandığından, Lazlar’ın “vatandaş”laştığından eleştirel bir dille bahsetmişsin. Bu pek alışkın olunan bir tutum değil. Nasıl eleştiriler alıyorsun? Lazlar’ın tepkisi nasıl oldu?

Şimdiye dek olumsuz herhangi bir tepkiyle karşılaşmadım beklediğimin aksine. Bilakis Laz kimliğini sosyolojik bir perspektiften ele alan, meseleyi karikatürize etmeden “ciddi ciddi” anlatan bir çalışma olması dolayısıyla takdir edildi. Kitabı yazarken kullandığım dile oldukça özen gösterdim. Kendi pozisyonumu net olarak ortaya koymaya ve nesnel durum analizi yapmaya çalıştım.

Lazlar, genelde kendileriyle ilgili bir ürünü, ancak başkalarınca çok popüler olursa almaya meyillidir. Tıpkı Kazım Koyuncu’da olduğu gibi. Koyuncu da müziğini önce Laz olmayanlara sevdirdi, ondan sonra Lazlar itibar etmeye başladı. O yüzden kitabın küçük bir kesim dışında Lazlara ulaştığını düşünmüyorum henüz.

Yine çay tarımıyla -toplumda zaten var olan- cinsiyetçi iş bölümünün daha da derinleştiğinden bahsediyorsun. Ve Laz kadınlar denilince “güçlü, kendi ayakları üzerinde duran, ezilmeyen kadın” imajını eleştiriyorsun. Bu prototipin -bölgenin tüm kadınlarını aynı potada eritmesi dışında- eleştirdiğin kısmı neresidir? Nasıl bir Laz kadını portresi çiziyorsun bugün için?

Ben bu stereotipin Laz Karadenizli kadınların yaşadıkları eşitsiz iş bölümü, kadınlara adil olmayan miras hukuku, kendi bedenleri, hayatları üzerindeki tasarruflarının çok sınırlı olduğu gerçeklerini örtbas etmeye yaradığına inanıyorum. Bunun yanında başka kültürden kadınlarla empati kuramamalarına neden olduğunu düşünüyorum. “Ezilen olsa olsa Kürt kadınlarıdır” gibi bir çıkarıma neden oluyor; ki bu empatiden yoksun kutuplaştırıcı söylem, milliyetçi söylemle de örtüşüyor. Buna göre “Bir kadın silah kullanabiliyorsa ve elli kiloluk çay sepetini taşıyabiliyorsa, o kadının toplumsal statüsü güçlüdür; toplumda söz sahibidir, kendini ezdirmez!” gibi kaba bir çıkarım yapılabiliyor. Oysa bu kadınların hayatlarına daha yakından baktığınızda, pek çok haksızlığa maruz kaldıklarını ve ancak ağır işler yaptıkları, büyük fedakârlıklarda bulundukları, dişiliklerinden feragat ettikleri sürece bu güce sahip olabildiklerini görüyoruz. Bu da elbette ataerkil kapitalist sistemin işine gelen bir şey.

Senoz’un Gürgenli Ninesi, HES şantiyesine ilk taşı atandı. Evinin dibine çekilen yüksek gerilim hatlarının direklerini ip bağlayarak çeken, devirenlerdendi. HES’lerle, RES’lerle, nükleer santrallerle doğup büyüdüğü topraklar ve dereleri, yaşamları çalınanların mücadelesinde onun gibi yaşlı kadınlar, gençlerden daha aktifti. Bunu nasıl değerlendiriyorsun?

Bence bu, o yaşlı kadınların doğa denen şeyin nasıl zamanla, emekle, özenle var kalabildiğine tanıklık etmiş olmalarından; o yaşam döngüsünün aşamalarına bizzat şahit olmalarından kaynaklanıyor. Şimdiki ve eski kuşakların zaman-mekan algıları birbirlerinden çok farklı. İnsanlar, torunlarının meyvelerini yiyeceği ağaçlar dikerdi; oysa şimdiki nesil sadece bugününü düşünüyor. Öyle olunca da, HES’lerde bir iş vaadi derenin alabalığından, yamacındaki fındık ağacından daha önemli ve değerli bulunuyor.

Yaşadığımız topraklarda kadınların politizasyonunun ve farkındalıklarının yükseldiği bir dönemdeyiz; malum, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü yaklaşıyor. Kadınlara, özellikle Laz kadınlara söyleyeceklerin var mı?

Dünyadaki en büyük sömürünün kadınların emeği olduğunu düşünüyorum. O yüzden de Laz kadınlarının kocaları çay fabrikasında çalışırken sigortalandıkları halde, çay tarımının yegâne işçileri olarak kendilerinin neden sigortalanmadığını düşünmelerini istiyorum. Neden çocukken erkek kardeşlerinin ev işlerinden yükümlü olmadıkları halde kendilerinin ev, tarla işi, çocuk bakımı gibi pek çok sorumluluğu yerine getirdiklerini sorgulamalarını istiyorum. Hayatlarındaki önemli kararlarında “erkeklerin rolünü” hatırlamalarını istiyorum. Sonra da bu güçlü “Karadeniz Kadını” tiplemesinin kime, nasıl yaradığını fark etmelerini arzu ediyorum. Ve bu eşitsiz sistemi, ancak başka kadınlarla yan yana gelerek, dayanışarak aşabileceğimize inanıyorum.

Röportaj için teşekkür ederiz. Dayanışmayla…

Bu Röportaj Meydan Gazetesi’nin 37. sayısında yayınlanmıştır.

The post BU BiR iSYAN ŞARKlSl DEĞiL appeared first on Meydan Gazetesi.

26A Atölyede Şubat ayında gerçekleşen Alternatif Eğitim yöntemleri ve Montessori Metodu üzerine gerçekleşen aktarım öncesinde, bu konulara dair çalışmalar yapan ve çalışmaları Alternatif Okullar sitesinde derleyerek yer veren Eylem Korkmaz’la bir röportaj gerçekleştirdik.

Geçtiğimiz on yıl boyunca yaşadığımız topraklarda daha bilinir hale gelen ve özellikle Avrupa ülkelerinde gittikçe yaygınlaşan “alternatif eğitim” yöntemlerinin devletli kapitalist düzen içerisinde neye ne kadar çözüm olacağı sorusunu saklı tutarak, çocukları daha özgür ve daha bağımsız yetiştirme iddiası taşıyan bu yöntemler ve üretilebilecek farklı pratikler üzerine yaptığımız sohbeti sizlerle paylaşıyoruz. 

The post Alternatif Okul Mümkün Mü? appeared first on Meydan Gazetesi.

Bu röportaj Meydan Gazetesi’nin 38. sayısında yayınlanmıştır.

The post İşçiler KHK’lara Karşı Direniyor appeared first on Meydan Gazetesi.