Ne zaman ki, Gülen Cemaati ile uzunca bir süre “bu yollarda beraber yürüyen” AKP’nin araları bozuldu ve Erdoğan iktidarını güvende hissetmemeye başladı, 15 Temmuz patlak verdi. En tepede beliren bu güvensizlik hali “kandırıldık” söylemleriyle OHAL’e gerekçe yapıldı, ardı ardına çıkarılan KHK’larla bir cadı avı başlatıldı. Artık herkes birbirinden kuşkulanır; hatta herkes kendi banka hesabı ya da cep telefonundaki uygulamalar yüzünden kendisinden de kuşkulanır oldu.

Bu güvensizlik hali geçen yıldan bu yana azalmak yerine daha da kuvvetlendi. Devlet, benzer durumlardaki refleksini yineleyip “güvenlik”e kilitlendi. Bunun yeni bir örneği olarak, yıllar önce uygulanan ama sonradan vazgeçilen bekçilik sistemini devreye sokmaya karar verdi. Tam 7000 bekçi kadrosu açıldı devletin bu güvenlik kaygısıyla.

“Gece Kartalları” olarak makyajlanan bu teşkilattan “mezun olan” bekçilerin bir kısmı pilot il olarak seçilen İstanbul’da görev yapmaya ve hatta şimdiden “üst araması” ya da “GBT yapma” bahanesiyle sokaklarda terör estirmeye başladı bile.

İstanbul Valisi Vasip Şahin, amaçlarını, bekçilerin mahalleliye yakın bir konumda olmaları üzerinden o mahallede edinecekleri bilgiyi amirlerine ileterek bir tür fişleme de yapmaları olarak özetliyor.

Bu durum ister istemez, akla, hemen her meydana, her sokağa dikilen gözetleme kameralarını getiriyor. Onlar da ilk duyurulduklarında yine güvenlik ihtiyacı dillendirilmiş, artık sokaklarımız daha güvenli olacak denmişti. Bu kameraların kurulma evresinde bir kaç kapkaççı yakalanışı ana haberlerde ballandırıla ballandırıla anlatılmış, bu şekilde bu kameraların ne de gerekli olduğu algısı yaratılmaya çalışılmıştı. Geçen yıllar içinde kamera sayıları arttı ama iddia edildiği gibi kapkaç olayları ya da benzer “suç”lar azalmış değil.

Ensemizde bir gözetleme kamerası, mahallelerde volta atan bekçiler, yol kenarlarındaki polis noktaları, şehrin üstünde dolanan helikopterler, toplum destekli polisler, muhbirler… Başımızın üstünde durmadan büyüyen bir göz… Hepsi bizim güvenliğimiz için! Peki o zaman neden kendimizi güvende hissetmiyoruz?

Neden Güvende Hissetmiyoruz?

Aslında doğadaki tüm canlı varlıklar, içerisinde bulundukları koşulların kendi isteklerinin dışında herhangi bir değişiklik göstermesinden dolayı kaygılanırlar, buna karşı bir tepki ve önceki durumu korumak için savunma mekanizmaları üretirler. Bir duygulanım olarak da kendilerini güvende hissetmezler diyebiliriz. Benzer biçimde, günümüzün kapitalist ilişkiler dünyasında belli bir toplumsal statüdeki birey de, bu ilişkiler içerisinde kimliğini de belirleyen konumunu paylaşmak istemediği gibi yitirmek de istemez ve kaygılanır. Sahip olduklarını, mülkiyetlerinde olanları ellerinden kaybetmek istemezler. Bunun için bireyler de kapılar, kilitler, kasalara gereksinim duyarlar. İşte devlet polisiyle, bekçisiyle, kamerası, karakollarıyla bize bu güvenlik sağlayacağını iddia eder. Kendi varlığını, bizlerin güvenliği üzerinden inşa ettiğini söyler. Bunun için hemen her imkanı kullanarak büyük bir güvenlik algısı oluşturur. Böylece birey, devletin kendisini düşündüğünü, kendi güvenliği için çalıştığını düşünür. Böylece çok sıkça olduğu gibi, hayatı izinsiz olarak kaydeden kameraların gerekli olduğunu düşünür, adım başı oluşturulan polis noktalarını kanıksar, art arda GBT taraması yapılmasının iyi olduğunu düşünür ve toplamda bütçenin önemli bir kısmının güvenliğe ayrılmış olmasından rahatsızlık duymaz.

İnsan haklarıyla çeliştiği, özgürlükleri tehdit ettiği için sıkça tartışmalara yol açan bu güvenlik uygulamaları; bireyde, haklar ve özgürlükler yerine güvenliği “tercih” etmesi ile sonuçlanır. Çeşitli manipülasyonlarla bireydeki güvensiz olma durumu pekiştirilince, bir süre sonra “daha az hak daha çok güvenlik” talebi devletten önce bireyden gelmeye başlar.

Sonuçta, kendini güvende hissetmeyen bireyler, devletin güvenlik “çözüm”üne koşulsuz itaat ederler. Böylece devlet, kurduğu iktidar alanının tartışılmamasını, sorgulanmamasını sağlamış olur.