The post Kullan-at Kılavuz Kefaletle Serbest Bırakma/Kalma – Gökhan Soysal appeared first on Meydan Gazetesi.
]]>
Kapitalist işleyiş içerisinde zaman zaman kullanılabilecek ama paylaşma ve dayanışmayla örülü özgür dünyada hiçbir şeye yaramayacak bilgiler…
Kefaletle serbest bırakma/kalma, diğer adıyla güvence karşı tutuklamama/serbest bırakma, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nda (CMK) kendine yer bulmuş olup bilinirliği az bir adli kontrol kurumudur. Kefaletle serbest bırakma/kalmanın da diğer adli kontrol hükümleri gibi kişinin hürriyetinden yoksun kalmasını engelleme amacı taşıdığı belirtilmektedir.
Adli kontrol uygulaması denildiğinde akla daha çok belirli aralıklarla imza atma ve yurt dışına çıkamama gibi durumlar gelmektedir. Kefaletle serbest bırakma/kalma, onlar kadar bilinmese de tutuklamaya karşı bir yol olarak düzenlendiği için önem derecesi yüksektir.
CMK 100. maddeye göre kuvvetli suç şüphesinin varlığını gösteren somut delillerin ve bir tutuklama nedeninin bulunması halinde, şüpheli veya sanık hakkında tutuklama kararı verilebilir. CMK’nin 109. maddesine göreyse belirtilen tutuklama sebeplerinin varlığı halinde, şüphelinin tutuklanması yerine adlî kontrol altına alınmasına karar verilebilir. Tutuklamaya temel olarak iki neden gösterilmektedir: Delillerin karartılma ihtimali ve kaçma veya saklanma şüphesi. Bu iki durumdan en az biri söz konusuysa tutuklama kararı verilebileceği gibi iki durumun varlığı halinde tutuklama kararı verilmeme ihtimali de bulunmakta olup bu durum hakimin takdirine bağlıdır. Adli kontrol hükümleri de tam burada devreye girmektedir. Hakim kişinin tutuklanması yerine adli kontrol altına alınmasına da karar verebilir.
Yukarıda belirtildiği gibi belirli aralıklarla imza atmak, yurt dışı yasağı, tedaviye veya muayeneye tabi olmak, belirli bir yerleşim bölgesini terk etmemek veya belirlenen yer ve bölgelere gitmemek ve silah bulundurmamak veya taşıyamamak CMK’nin 109. maddesinde sayılan adli kontrol uygulamalarının bazılarıdır. 109. maddenin f fıkrasında ise kefaletle serbest bırakma/kalma düzenlenmektedir: “Şüphelinin parasal durumu göz önünde bulundurularak, miktarı ve bir defada veya birden çok taksitlerle ödeme süreleri, Cumhuriyet savcısının isteği üzerine hâkimce belirlenecek bir güvence miktarını yatırmak.”
Görüldüğü üzere dava açılmadan önce yani soruşturma aşamasında kefaletle serbest bırakılma/kalma, ancak savcının isteği doğrultusunda gerçekleşmektedir. Hakim, güvence bedelinin miktarı ile bir defada mı yoksa birden çok taksitlerle mi ödeneceğini belirlerken şüphelinin/sanığın parasal durumunu göz önünde bulunduracaktır.
Kefaletle serbest bırakma/kalma sadece dava açılmadan önce soruşturma aşamasında değil dava açıldıktan sonra da her aşamada uygulanabilir. Bu durumda savcının isteği aranmamakta, takdir tamamen hakime bırakılmaktadır. Aslına bakılacak olursa kefaletle serbest bırakılma/kalmanın az uygulanmasının temel nedenlerinden birisi soruşturma aşamasında savcıya bırakılması yüzündendir. Bu düzenlemenin kaldırılması durumunda kefaletle serbest kalma/bırakılmanın daha çok uygulanacağı açıktır. Uygulamada zaten kanunun bu açık hükmünün gözardı edilerek savcının istemesi beklenmeden kefaletle serbest bırakılma/kalma uygulanmaktadır. Soruşturma aşamasında savcıdan böyle bir istekte bulunmasını talep etmenin önünde de herhangi bir engel yoktur.
Kefaletle serbest bırakılma/kalmayla birlikte kişi sadece malvarlığı ile zarara uğramakta, hapishaneye girmesi söz konusu olmamaktadır. Onbinlerce kişinin hafif nedenlerle dahi tutuklandığı göz önüne alındığında kefaletle serbest bırakılma/kalmanın önemi artmaktadır. Özellikle doluluktan kaynaklanan hapishanede yaşanan insan onuruna aykırı barınma veya yeme içme koşullarının da bu uygulamayla hafifleyeceği iddia edilebilir.
Av. Gökhan Soysal
Bu yazı Meydan Gazetesi’nin 45. sayısında yayınlanmıştır.
The post Kullan-at Kılavuz Kefaletle Serbest Bırakma/Kalma – Gökhan Soysal appeared first on Meydan Gazetesi.
]]>The post Kullan at Kılavuz : Ev Baskınlarına Karşı appeared first on Meydan Gazetesi.
]]>Kapitalist işleyiş içerisinde zaman zaman kullanılabilecek ama paylaşma ve dayanışmayla örülü özgür dünyada hiçbir şeye yaramayacak bilgiler…
İçinde bulunduğumuz süreçte polisin ev baskınları yoğunluk kazanmış durumda. Herhangi bir sebepten ötürü hiç beklemediğiniz bir anda sabaha karşı kapınızda neşeyle gülümseyen “emniyet” görevlileri ile karşılaştığınızda kapıdan içeri adım attıkları andan itibaren evden ayrılana kadar geçen sürede neler yapmamız ve nelere karşı uyanık olmamız gerekiyor bu sayıda bu konuda birkaç tüyo vermek yararlı olabilir. Konuya ilişkin ana mevzuat 25832 sayılı Adli ve Önleme Aramaları Yönetmeliği ve CMK’dır.
Arama denilen hadise iki çeşittir. Önleme araması ve adli arama. Önleme araması, acil, suçüstü v.s. hallerde yapılır Sokakta polisin insanları kolundan tutup huzur vererek araması ve kimlik kontrolü yapmasının yasal dayanağını da bu oluşturur. Kural olarak “evde önleme araması yapılamaz”. Bunun anlamı şu, evde sadece adli arama yapılabilir. Polis kapınızı çaldığında elinde bir mahkeme kararı olmalı ve aramanın nedenini oluşturan suç, aranılacak kişi, aramanın yapılacağı yerler (adresleri belirtilmiş olacak) aranan eşyaların neler olduğu ve arama kararının geçerlilik süresi yazılmış olmalıdır.
Arama sadece gündüz vakti yapılır. Ancak kanunda gece, güneşin batmasından bir saat sonra başlayan ve doğmasından bir saat evvele kadar devam eden süreyi tanımladığı için bu kural pratikte bir anlam ifade etmiyor. Ancak polis tutup gece 2’de kapınızı çalıyorsa bunu tutanağa geçirtmekte fayda var.
Arama sırasında olaya tanıklık edecek sivil bir kişinin hazır bulunması gerekir. Bu kişi akrabanız veya komşunuz olabilir. Tanık olmadan arama yapılamaz aksi durumu mutlaka tutanağa geçirtin. Polislerin tutum ve davranışlarına karşı itiraz için bu tanık kritik. Ama polis yanında kendi tanığını da getirebiliyor, sabah 5’te gözlerini ovuşturarak size bakan o kişi muhtemelen muhtar veya ihtiyar heyetinden bir vatandaş olacaktır. Ayrıca aramada kişinin avukatının hazır bulunmasına polis engel olmaz.
Arama esnasında polis size bir takım sorular da yöneltecektir. Bu gizli sorguya karşı uyanık olun. Gereksiz sohbetlerden kaçının. Uyanık olmanız gereken başka bir hususta “bu aramada ürün yerleştirme yapılmaktadır” uyarısının size yapılmayacağıdır. Evinizin dört bir yanına dağılmış etrafı karıştıran polislerin bu faaliyetlerine avukatınızla beraber, hazır bulunan tanıktan da yardım isteyerek nezaret etmeye çalışın. Size ait olmadığını düşündüğünüz bir eşyanın bulunması halinde itirazınız ile birlikte tutanağa geçirtin.
Bilgisayarlar üzerinde arama yapılabilmesi için hâkim bu hususu özellikle karara yazmış olmalıdır. Bilgisayar veya harddisklere el koyma işlemi sırasında, sistemdeki bütün verilerin yedeklemesi yapılır. Yedeği alınmış tüm bu verilerin bir kopyasını bir tutanak ile birlikte mutlaka isteyin.
Aramanın sonunda soruşturma veya kovuşturma konusu fiilin niteliğini belirten bir belge ve el konulan eşyaların listesini içeren bir defter bir belge verilir. Bu belge de el konulan eşyalarınız ile ilgili itirazlarınıza da yer vermek zorundalar.
Sonuç olarak bir şafak vakti evinize polisler geldiğinde bir dakika izin isteyip Meydan Gazetesi’nin 12. Sayısını bulmaya çalışmayın. 1- Arama kararını sorun, okuyun, 2- Arama tanığı isteyin, 3- Bilgisayar üzerinde arama yetkileri var mı kontrol edin, 4- Arama tutanağına el konulan tüm eşyaları çok
dikkatli bir şekilde inceleyerek geçirtin 5- Gereksiz diyaloglara girmeyin, 6- Eğer varsa, ulaşabileceğiniz bir avukatı arayın, 7- Maruz kaldığınız devlet terörüne, polis şiddetine karşı yılmayacağınızı göstermek için slogan atın!
Bu yazı Meydan Gazetesi’nin 12. sayısında yayımlanmıştır.
The post Kullan at Kılavuz : Ev Baskınlarına Karşı appeared first on Meydan Gazetesi.
]]>