2009 yılında kayda geçen vakaların artışıyla tüm dünya gündeminde uzun süre yer tutan domuz gribi bugünlerde kendisinden kaynaklı ölümlerin artışıyla yeniden gündeme geliyor.

Grip hava yoluyla oldukça hızlı bulaşabilen bir hastalık. Büyük 1918 salgınının da gribin başka bir türü olduğu düşünüldüğünde, iki yıl içinde 500 milyon kişinin ölümüne neden olan bu hastalıktan dolayı endişelenmekte haklıyız.

Tam olarak domuz gribi olarak adlandırılan hastalığa neden olan H1N1 virüsünün neden olduğu en büyük salgın ise 2009 yılında Meksika’dan başlayıp dünya geneline yayılmıştı. Pek çok domuz gribi vakasının da ölümle sonuçlanması, domuz gribine yakalanan herkesin öleceği gibi yanlış bir kanıyı doğurdu.

Grip her ne kadar kolay bulaşabilen bir hastalık olsa da yaşanan her grip vakasının salgın olarak nitelendirilmesi doğru değildir.

Şu günlerde içinde bulunduğumuz coğrafyada da özellikle genç yaşta yaşamını yitiren pek çok hastada H1N1 virüsüne rastlandığı haberlerini sıkça duyar olduk. Domuz gribi haberleri ile doğru orantılı artış gösteren ve etkinliği halen yeterli görülmeyen aşıların gerekli olup olmadığı ise bir başka tartışma konusu.

Nasıl Dengeli Beslenme, Hangi Stressiz Yaşam?

Aslında insan, hayatının her döneminde pek çok virüsle karşılaşıyor. Bu virüslerin pek çoğu da H1N1’den daha az ölümcül değil. Hastalığa neden olan temel unsur, virüsten ziyade insanın bu virüsle mücadelesi. Bakterilerin neden olduğu hastalıklara karşı kullanılan antibiyotiklerin grip gibi virüs kökenli hastalıklarda hiçbir işe yaramadığını hatta iyileşme sürecini olumsuz yönde etkilediğini akıldan çıkarmamak gerekiyor. Virüs kaynaklı hastalıkların ortadan kaldırılabilmesi ise yalnızca, insanın kendi vücudundaki savunma sisteminin doğru ve yeterli çalışmasıyla mümkün.

Bu noktada virüs kaynaklı hastalıklardan korunmada en önemli etken, bireyin yaşam koşullarıdır. Yeterli ve dengeli beslenme, stresten uzak bir yaşam sürme, yeterince gece uykusu alma, iyi havalandırılmış ortamlarda bulunma, zararlı x-ışınları yayan cihazlardan uzak durma gibi öneriler yapılması, gerekenleri doğru şekilde özetliyor olsa da, bunları başarabilmek neredeyse imkansız.

Günlük çalışma saatlerimiz, iş yerine giderkenki yolculuğumuz, çalışma koşullarımız, elimize geçen parayla dengeli ve yeterli beslenmenin imkansızlığı, bizi hasta etmeye yeten asıl faktör haline geliyor. İçinde bulunduğumuz şu soğuk günlerde otomatik ısıtma sistemli akıllı evlerden birinde bulunmuyorsak, iyi havalandırılmış ortamda bulunmak mümkün değil. Bağışıklık sistemimizin baskılanmaması; artık neredeyse her işyerinin, okulun, AVM’nin kapısında yer alan x-ray cihazlardan geçmemek için makul bir “bahane” değil.

Kişisine Göre Tanı ve Tedavi

Domuz gribi pek çok vakada solunum yollarında bir enfeksiyona yol açtıktan sonra, insanın bağışıklık sistemi sayesinde kendiliğinden tedavi ediliyor.

Hastalığın ölümcül boyutlara ulaşmasının temel nedeni ise enfeksiyonun solunum yollarının alt kısımlarında, yani akciğer yüzeyinde gelişmesidir. Zatürre olarak da adlandırılan bu durum, kendisini yüksek ateş ile belli eder. İştah kaybı, bulantı, kusma, baş ağrısı, kas ve eklem ağrısı ve sık öksürük görüldüğünde, bir acil servise başvurmak gerekir.

Acil servise başvurduğunuzda büyük ihtimalle orayı gereksiz yere meşgul ettiğiniz ve aslında durumunuzun acil olmadığı anlamına gelen yeşil alana yönlendirileceksiniz. -Bu karşınızda bulunan sağlık çalışanlarının sizle ilgisi yargısı değil, sağlık sisteminin koyduğu kriterlerdir. Bu nedenle kavga etmeniz gerekenler, karşınızdaki sağlık çalışanları ya da diğer hasta yakınları değildir.- Önünüzdeki en az 70 kişinin ardından sıranız geldiğinde size konulacak teşhise göre bulantı giderici, ağrı kesici ya da ateş düşürücü ilaçlar verilebilir. Ateş düşürücü ilaç aldığınızı biliyorsanız kendinizi rahat hissetseniz de eve gittiğinizde bile 2 saatte bir ateşinizi kontrol etmelisiniz. Ateşiniz soğuk uygulamalara ve ateş düşürücülere rağmen 39 derece civarında ya da daha yüksek görünüyorsa, yeniden acile gidip bunu sizi muayene eden hekime özellikle bildirmelisiniz. Daha ileri tetkiklerle hastalığınızın tanısı konulabilir ve tedaviniz gerektiği şekilde sürdürülebilir.

Doğrudan grip olup olmadığınız hatta hangi türde gribe yakalandığınızı tespit edebilecek İnfluenza A/B adıyla anılan testin tutarı ise 212 lira. Üst düzey bir özel hastaneye giderseniz, kulak çöpü gibi bir çubukla alınan burun sürüntüsü laboratuvara gönderilecek ve birkaç saate sonucunuz gelecektir. Tabi geniş kapsamlı bir özel sağlık sigortanız varsa size münhasır indirimlerle bu tutar 160 liraya kadar düşebiliyor.

Hasta eden tek bir virüs olsa dahi, domuz gribine karşı bağışıklığımızı güçlendirmek ya da olası bir şekilde yüz yüze kaldığımızda, bu hastalıkla baş edebilmek oldukça zor. İçine atıldığımız ve hastalıklarımızın esas sebeplerinden olan bu stresli yaşamdan kurtulabilmenin yolları ne kadar meşakkatli ise; hastane kuyruklarında bekleyip daha da hastalanırken; parasını ödeyebileceğimiz bir özel sağlık sigortamızın olmaması yüzünden “el pençe divan” tedavi beklerken; domatesin kilosu sekiz, en ucuz kış meyvesi olan vitamin deposu mandalinanın kilosu altı lira olmuşken, domuz gribine karşı mücadele etmek de aynen öyle.

Alp Temiz
[email protected]

Bu Yazı Meydan Gazetesi’nin 31. sayısında yayımlanmıştır.

The post Domuz Gribi Kimi Öldürüyor? – Alp Temiz appeared first on Meydan Gazetesi.

İlk duyduğumuzda bir asteroid adı ya da yeni üretilen bir otomobil markasını çağrıştıran H3N2, aslında bu kış bizi yatak döşek yatıran grip virüsüne verilen ad. Bütün bir kış bizi öksürtüp aksırtan, yatak döşek yatıran hatta kış bitse de kendi bitmeyen bu grip, domuz ve kuş gribinden sonra popüler gripler listesinde üst sıralarda yerini aldı. Şiddetli vücut ağrısı, titreme, ateş ve öksürük gibi belirtilerle ortaya çıkan bu hastalık özellikle metropollerde salgına dönüşürken, birçoğumuz aldığımız antibiyotiklere, antivirallere ve kutu kutu ilaçlara rağmen bir türlü iyileşemedik.

İyileşemedik…

İyileşemeyiz de. Çünkü bu salgında yatak döşek hastalanan çoğumuz doktora ya da eczaneye gidip ilaçlarımızı aldıktan sonra tekrar işe dönmek zorunda kaldı. “Dinlenemeden iyileşemeyeceğimiz gerçeğini” bir kenara bırakarak, “ne olursa olsun çalışmamız gerektiği gerçeği” ile yeniden iş yerlerimizde aldık soluğu. Hastalığı değil de belirtilerini ortadan kaldıran ilaçlar alarak işe gidip gelirken; metroda, otobüste, metrobüste ve iş yerinde bu salgına hepimiz teker teker ve tekrar tekrar yakalandık.

Böylesi bir döngü içinde iyileşmek zaten inanılması güç bir masal gibi. Zaten hastalıkların birini atlatsak bir diğeri başlıyor, çünkü bu sistem kendi başına hastalık üretiyor. Bu kışa damgasını vuran H3N2’nin yeni moda bir spor arabayı çağrıştırması bundandır.

Sağlık endüstrisi üretimde hız kesmiyor

Kapitalizm içindeki her endüstri gibi sağlık endüstrisi de üretimi ve sürdürülebilirliği oldukça önemser. Bu nedenle hastalığın ya da onu oluşturan koşulların ortadan kaldırılmasına değil, hastalığın devamlılığına odaklanır. Ayakta kalmak için hasta insanlara ihtiyaç duyan bu sistem, elbette sizi sağlıklı olmadığınıza inandırmak, hatta hasta etmek için bütün olanaklarını kullanacaktır.

Medya aracılığıyla tanıştığımız “yepyeni” griplerden mustarip olan bizler, son model ilaçlardan medet umar hale geliriz. Domuz gribi gider, kuş gribi gelir, grip gider, kuşlar gider, tavuklar itlaf edilir, geriye Kırım Kongo kanamalı ateşi kalır… Hastalıkların biri biter diğeri başlar, istatistiklerde kolesterol aralığı değişir kolesterol hastası oluruz, tansiyon aralığı değişir tansiyon hapı alırız. Bu da yetmez, kırışığımıza krem, kelimize merhem bulur, satar, sattırır.

İlacım olmadan asla!

İlaç tüketimi son on yılda üç katına çıktı. Özellikle psikiyatri ilaçlarının tüketimi geçtiğimiz yıl neredeyse 37 milyon kutuya ulaştı. Bu da yaklaşık 380 milyon TL’lik bir pazar oluşturuyor. İlaç endüstrisinin silahtan sonra en büyük ikinci endüstri olduğunu hesaba katarsak, basit bir ağrı için doktora gittiğimizde neden 5 farklı ilaç kutusuyla çıktığımız daha anlaşılabilir oluyor. Zaten bunları kullandığımızda yan etkilerinden dolayı “yeni bir takım” ilaç kullanacağımız da garanti.

Peki, iyileşebilecek miyiz doktor?

Hasta ve hastalık üretmek üstüne kurulu bir “sağlık endüstrisi” içinde iyileşmek bir yana, sapasağlamken çürüğe çıkmak an meselesi. Gripten kalkmak için iki üç gün yatıp dinlenmek, kuvvetli beslenmek yeterli belki ama sonu gelmeyen bir çalışma temposu içinde, bozulmayan yoğurtlarla, çekirdeği içinde filizlenen domateslerle beslenirken, metrobüs kuyruğunda beklerken ya da masa başında yarı felç bir şekilde çalışırken hayatta kalmak bile meziyet.

Durum böyleyken “bu halimize şükür en azından yarı ölüyüz” demektense bir derman bulmak gerek ama bu dermanın ilaçlarda ya da hastanelerde olmadığı aşikar. Zaten bunun reçetesi olsa da yazılmazdı.

Özlem Arkun

ö[email protected]

Bu yazı Meydan Gazetesi’nin 16. sayısında yayımlanmıştır.

The post “Yeni Sürüm Grip H3N2” – Özlem Arkun appeared first on Meydan Gazetesi.