The post “DİKKAT! Tohum Şirketleri Çalışıyor” – Vahap Güler appeared first on Meydan Gazetesi.

S

Dünyanın pek çok yerinde savaşlar ve katliamlar, devletlerin büyük çıkar çatışmaları üzerinden devam ediyor. Savaş, biz ezilenler için yıkım olurken, gelişmiş silah endüstrisi, savaş teknolojisi ve savaş sonrası inşaat sektörüyle birlikte devletler ve tabii ki şirketler için büyük bir fırsat, büyük bir rant, büyük bir ekonomik kaynak oluşturuyor. Ekonomiyi beslemek anlamında savaş, devletler ve şirketler için çoğu zaman vazgeçilemez bir yöntem.

Ancak devletler ve şirketler savaş yöntemini her zaman doğrudan kullanmıyorlar. Bazen barış da, rant ve sömürü için yöntemsel anlamda oldukça “kullanışlı” olabiliyor.

Küresel Barış Endeksi, Ranta Endeksli

Avustralya, Sidney merkezli Ekonomi ve Barış Enstitüsü… Enstitü’nün en önemli çalışması olan Küresel Barış Endeksi; Economist dergisi ve derginin istihbarat birimi tarafından derlenen veriler kullanılarak, barış enstitüleri ve düşünce kuruluşlarında görev alan ekonomistlerin yer aldığı uluslararası bir panelde hazırlanıyor.

Enstitünün hazırladığı tüm raporlar ve yapılan araştırmalardan derlenen veriler, devletler, şirketler, Birleşmiş Milletler, OECD ve Dünya Bankası gibi kurumların yanı sıra, onlara sahada asistanlık hizmeti veren küresel sivil toplum kuruluşları ve politika enstitüleri (think-tankler) tarafından kullanılıyor.

Enstitü, her yıl periyodik olarak yayınladığı ve “huzurlu ülkeler sıralaması” olarak da adlandırılan raporunu, geçtiğimiz haziran ayı sonunda açıkladı. Barış, ekonomi, siyasi istikrar gibi kriterler göz önünde bulundurularak hazırlanan raporda TC devleti, 36 Avrupa devleti arasında sonuncu sırada yer alırken, dünya sıralamasında 162 ülke arasında kendine ancak 135. sırada yer bulabildi. İlk üç sırada ise İzlanda, Danimarka ve Avusturya yer aldı. Barış Endeksi çalışması, dünyadaki çatışma ve savaş bölgelerinin ayrıntılı bir haritasını çıkartırken, bu coğrafyalarda ortaya çıkan durumların detaylı raporlarını hazırlıyor.

Peki Bu Ne Anlama Geliyor?

Daha önce de belirtmiştik, Barış Endeksi’ni hazırlayan enstitü uzmanları Economist Dergisi ekibinden ve bu dergi, kapitalist şirketlerin en önem verdiği, verilerine güvendiği dergilerden biri. Yapılan çalışmaların, hazırlanan raporların şirketlerin çıkarına hizmet vermeyeceğini düşünmek gerçekçi değil.

Savaş kadar barışı da kendi çıkarlarına kullanmakta kararlı olan küresel sermaye güçlerine “barış dönemlerinde” bu desteği sağlayan en önemli kurumlardan birisi Ekonomi ve Barış Enstitüsü.

Hazırladığı “Küresel Barış Endeksi” çalışmasıyla dünyadaki çatışma ve savaş bölgelerinin ayrıntılı bir haritasını ve bu coğrafyalarda ortaya çıkan durumların raporlarını üreten Enstitü, kapitalistlere ve devletlere yatırım yapabilecekleri alanları belirterek sermayelerini artırmalarına yol açıyor.

Savaş ve çatışma bölgeleriyle ilgili tüm bu çalışmalar, gerek savaş sırasında o bölgede gerçekleşen büyük rantın hissedarlarını azaltacak şekilde, riski sevmeyen patronları oradan uzaklaştırarak, gerekse bölgenin savaş sonrası ihtiyaçlarını belirterek, gerçekleşecek olan bu daha büyük ve kapsamlı sömürüye ve sermaye akışına rehber oluyor.

Enstitü ayrıca, savaşların olmadığı coğrafyalarda da analizler yapıyor ve buralardaki ekonomik durum ile kapasiteleri saptayıp sermayedarlara yapabilecekleri yatırımlar hakkında seçenekler sunuyor.

Yayımlanan raporlarda ekonomik istikrarsızlıklara bolca dikkat çekilirken, devletlerin içeride yaşadığı çatışmalara ve siyasi istikrarsızlığa da neden olarak ekonomik krizler gösteriliyor. Bununla beraber, savaş ve çatışmaların da yine barış ekonomisine zarar verdiğini, barışı gerçekleştirmenin ekonomik açıdan istikrarı yakalamakla geleceğini söyleyerek bir tuzak kuruluyor. Böylelikle ezilen halkların paylaşma ve dayanışma içinde bir arada yaşamaları için olmazsa olmazlardan biri olan “barış” kavramı, söz konusu Enstitü tarafından, şirketlerin ve devletlerin sömürülerini artırmaları için onlara bir araç olarak sunuluyor.

Kapitalist Barış

Enstitünün şimdiye kadar yaptığı çalışmalarda kullandığı bir barış tanımı var. Pozitif ve negatif olmak üzere iki ayrı bağlamda ele alınıyor barış. Çalışmaya göre “negatif barış”, şiddetin olmadığı bir atmosferi tanımlamak için kullanılıyor. “Pozitif barış”ın ifade ettiğiyse, şiddet varlığının ve korkusunun toplumdaki durumundan çok daha fazlası. Pozitif barış, sadece siyasal olanla ilgili değil, aynı zamanda toplumun sosyo-ekonomik durumuyla da ilintili. Pozitif barış durumunun oluşması için toplumun ekonomik açıdan da iyi bir konumda bulunması şart koşuluyor.

Küresel Barış Endeksi ile enstitü, özellikle Pozitif Barış tanımının üzerinde duruyor. Barışçıl toplumları destekleyen ve ayakta tutan davranışları, yapıları ve organizasyonların desteklenmesi noktasının altını çiziyor.

Pozitif Barış tanımının kerameti burada ortaya çıkıyor. Sosyo-ekonomik durumun iyi olması için gerekli koşullar kapitalist dengelerle kuruluyken, bu dengenin, yani kapitalizmin o coğrafyalarda daha iyi işlemesi için desteklenmesi gereken kuruluşlar olarak kapitalist şirketler ve bu şirketlerle ilintili STK’lar ön plana çıkartılıyor.

Çalışma, işte bu barış tanımıyla birlikte hiç şüphesiz, şiddetin yanı sıra sistemin devamı için gerekli olan, kapitalist ekonominin çarklarını risk olmadan çalıştıracak bir barıştan bahsediyor. Yaptığı saptama ve analizlerle de kendince tasarlayıp çizdiği bu barış portresinin vücut bulması için şirketlere ve devletlere yol göstericiliğinde bulunuyor.

Bir yandan şirketlere sağladığı verilerle sermaye akışına uygun coğrafya arayan Ekonomi ve Barış Enstitüsü; öte yandan barış terimini yeniden anlamlandırıyor. Devletin ve şirketlerin barışının rant ve sömürü olduğu ortada. Kapitalizmin barış hali ve savaş hali…

The post ” Global Barış Global Sermaye ” – İlyas Seyrek appeared first on Meydan Gazetesi.

Şirketlere karşı alternatif olarak kurulan, çiftçileri şirketlere karşı koruması için oluşturulan kooperatifler şirketleştirildi. Birer serbest piyasa aktörü haline getirildi.

Tarımda endüstriyel üretimin gittikçe yaygınlaştığı, sağlıklı gıdalara ulaşmanın imkansız hale geldiği, tüketicinin satın aldığı, üreticinin ise ürettiği gıdaya yabancı bırakıldığı günümüz dünyasında üretici ve tüketici arasındaki ilişkide devreye giren vurgunculara, yani kapitalist şirketlere karşı bir mücadele örgütleniyor. Çiftçinin üretim esnasında artan mazot, tohum, gübre fiyatlarına karşı; tüketicinin güvensiz ve sağlıksız gıdalara karşı mücadelesinde ortak bir alan olan kooperatifler hem tarımsal üretimde hem de üretimin satış aşamasında hayli önem taşıyor.

Tarım alanında artan kapitalist sömürüye kaşı çiftçilerin toplumsal örgütlenmesini savunan Çiftçi-Sen Kurucu Başkanı Abdullah Aysu ile kooperatifçiliği konuştuk.

Meydan: Çiftçinin çoğu zaman zarar ederek, çok düşük fiyata satabildiği bir ürün nasıl oluyor da tüketiciye çok yüksek fiyatlara satılıyor?

Abdullah Aysu: Şu anda yalnız Türkiye’de değil, dünya genelinde çiftçiliği ortadan kaldıracak, yerine şirket tarımcılığını ikame edecek küresel bir politika uygulanmaktadır. Söz konusu politikanın gerçekleşmesinde fiyat politikaları birinci sırada yer almaktadır. Çiftçiler üretim esnasında kullanmak zorunda oldukları üretim girdileri olan tohum, gübre, mazot ve diğerlerini satın alırken pahalıya almak zorunda bırakılmakta, bin bir çileyle ürettikleri ürünlerini satarken vurguncu tüccar ve sanayici tarafından bu ürünler ucuza kapatılmaktadır. Bunun temel nedeni piyasayı düzenleyecek bir kamu kurumu ve çiftçilerin toplumsal örgütlenmelerinin olmamasıdır. Ürünleri üretici köylüden ucuza alan şirketler ürünleri pazarlarken, piyasayı bu kez tüketici lehine düzenleyecek bir kamu veya çiftçilerin ekonomik örgütlenmesi olmadığı için, yüksek fiyata satmaktadır. Çiftçilerin hak arama örgütleri olan Çiftçi Sendikaları Konfederasyonu üretimden pazarlamaya, zincirin tüm halkalarına üretici ile birlikte tüketicinin belirleyeceği bir mekanizmanın-örgütlenmenin oluşması için mücadele etmektedir.

Meydan: Tüketicinin ilk elden üreticiye ulaşabilmesi için oluşturulacak kooperatifler nasıl yapılandırılmalıdır, bu kooperatifler üretici ve tüketici açısından ne gibi çözümler yaratır?

Abdullah Aysu: Sözünü ettiğim zincirin en önemli halkası kuşkusuz kooperatiflerdir. Kooperatifler üretici ile tüketici arasındaki vurguncuları ortadan kaldırır. Çiftçinin alın terinin karşılığını almasını, tüketicilerin ise daha ucuz ve sağlıklı gıdaya erişmesini sağlar. Sömürüyü ortadan kaldırmaz, fakat minimuma indirir. Kaliteli gıdayla tüketiciyi buluşturur. Halkın nereden beslendiğini, kendisine besin maddesini kimin ürettiğini bilmesine zemin sağlar, isteyen gerektiğinde gidip yerinde görebilir. Hem üretici ve tüketici arasında doğrudan bir bağ kurulmuş olur, hem beslendiği ürünlerin nereden kimler tarafından nasıl üretildiğini görebilir. Biz bu tarzın oluşmasından sonra artık ürünlerimizle beslenen halka tüketici değil, yarı üretici diyoruz. Çünkü onlar tercihleriyle bizi yönlendirmiş oluyor, üretime katkı koymuş oluyorlar.

Meydan: Endüstriyel tarımla üretici, tüketicinin ihtiyaçlarına yönelik değil, devletin kalkınma planlarının ya da pazarın ihtiyaçları doğrultusunda üretime zorlanıyor. Bu yolla şirketleşen kooperatifler üretici ile tüketici arasındaki bağı kuramıyor. Endüstriyel üretime çiftçiyi entegre etmek üzere kurulan “truva atı kooperatiflerin” işletim basamakları nelerden oluşmaktadır?

Abdullah Aysu: Geçmişten bu yana çiftçilerin kooperatifleri vardır. Bu kooperatifler, ürün bazındadır. Fakat bu kooperatifler 2002 yılına kadar devlet vesayeti altında kooperatiflerdi. Devlet vesayeti altındaki kooperatiflerin anlaşılır olabilmesi için şöyle açıklanabilir: Çiftçiler kooperatifleri kurar. Seçimle yönetimlerini oluşturur. Yönetim oluştuktan sonra Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından bu kooperatiflere bir genel müdür atanır. Atanan genel müdür, kooperatif tarafından satın alınacak olanürünlerin kaça alınacağına, alınan ürünün ne kadarının işleneceğine ve kaça satılacağına karar verirdi. Buna “devlet vesayeti altında kooperatifçilik” denir. Çiftçiler, devlet vesayetçiliğine hep karşıydılar. Genel müdürlerini kendileri atamak istiyordu. Kooperatiflerini devletin yönetmesini değil, kendileri yönetmek istiyorlardı. Bu konuda hileyi şeriyeli bir kooperatif kanunu çıkarttılar. Bu 4572 sayılı Kooperatifler Kanunu’dur. Bu kanunla çiftiler kendi genel müdürlerini atayabildiler, fakat bu kez Dünya Bankası patentli Yeniden Yapılandırma Kurulları’nın kriterlerine göre kooperatifler yeniden dizayn edildi. Entegre tesisleri A.Ş.‘lere dönüştürülerek şirketleştirildi. İşçilerin çoğu çıkarıldı. Kamu bankalarından kredi almalarına yasak getirildi. Şirketlere karşı alternatif olarak kurulan, çiftçileri şirketlere karşı koruması için oluşturulan kooperatifler şirketleştirildi. Birer serbest piyasa aktörü haline getirildi. Türkiye’deki kooperatifler devlet vesayetçiliğinden özerkleşmedi, demokratikleştirilmedi doğrudan serbest piyasa kooperatifçiliğine dönüştürüldü.

Meydan: Sohbet için teşekkür ederiz. Umuyoruz ki kooperatif deneyimleri hem üreticinin ürününü gasp eden şirketlere karşı hem de tüketiciyi marketlerden, ürünün fiyatının kat be kat fazlasına, alışveriş yapmaya zorlayan kapitalizme karşı örgütlenen yaşamsal bir mücadeleye dönüşür.

Bu söyleçi Meydan Gazetesi’nin 12. sayısında yayımlanmıştır.

The post Çiftçi – Sen Başkanı Abdullah Aysu ile Söyleşi – Üretici ve Tüketici Arasındaki Soygunculara karşı Kooperatif appeared first on Meydan Gazetesi.

Adı yıllardır yoksulluk, işsizlik, ekonomik krizlerle birlikte anılan IMF’ye borç bitmiş olsa da, ödenen son taksitle yıllardır bu coğrafyanın kaderini belirleyen ekonomik kararların uygulayıcısının ne politikaları ne de etkileri sonlandı. Yarım asırdan fazla süren IMF macerasının sonlandığı konuşuladursun, bu maceradan geriye kalan iflaslar, intiharlar, yoksulluk ve sefalet oldu.

IMF: Krizlerin, Soykırımların ve Yoksullaştırmanın Tarihi
“Parasal konularda küresel işbirliğini arttırmak, mali istikrarı sağlamak, uluslararası ticareti kolaylaştırmak, yüksek istihdamı ve sürdürülebilir ekonomik büyümeyi desteklemek ve tüm dünyada yoksulluğu azaltmak” amacıyla yola çıkan IMF(International Monetary Fund), Temmuz 1944’te Amerika Birleşik Devletleri’nde Bretton Woods’ta düzenlenen bir Birleşmiş Milletler toplantısında kuruldu.

Birinci ve İkinci Dünya Savaşlarından sonra oluşan ekonomik tablo birçok kriz ve ekonomik çıkmazların habercisiydi. Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra 1930’larda milyonlarca insan açlık ve sefaletle boğuşurken, Büyük Bunalım’ın etkisiyle devalüasyonlar artmıştı. Avrupa devletlerinin aksine İkinci Dünya Savaşı’nı fırsat bilip altın stoklarını arttıran Amerika Birleşik Devletleri ise kendini kapitalist ekonominin kurtarıcısı ilan etmişti. İşte böyle bir ekonomik dönemde ABD’de kurulan IMF kısa vadeli krediler vererek uluslararası ticareti arttırmayı, sürdürülebilir ekonomiyi büyütmeyi amaç edinerek yola çıktı. Ancak bu birliktelik “yardım ettiği” her ülkenin ekonomisini kendine bağımlı kılarak el attığı her coğrafyada sömürünün adı oldu, zengini daha da zenginleştirirken yoksulu daha da yoksullaştırdı.

Adı son birkaç yılda dönem başkanlarının taciziyle, yolsuzluğuyla birlikte anılan IMF’nin kirli iç yüzü yalnızca bunlardan ibaret değil tabi ki. Kurulduğu günden bu yana yıkımın adı olan IMF, bugüne kadar birçok coğrafyada askeri diktatörlüklere işbirliği yaptı, Ruanda’da Habyarimana Rejimi’yle 800.000 insanın katledildiği bir soykırımın sorumlusu oldu; Somali’de “IMF Uyum Programı”yla birlikte devalüasyon yaşanırken, para %85 değer kaybetti. Ve Somali’de gıda krizi patlak verirken, yıllarca sürecek bir açlığın, milyonlarca insanın ölümünün başlangıcı IMF’nin politikalarıyla oldu. 2000’li yılların başında para birimi Peso’yu ABD dolarına sabitleyen Arjantin de, IMF politikalarından nasibine düşeni fazlaca aldı. IMF’nin gelişiyle ile birlikte Arjantin’de vergiler arttırıldı, özelleşmede rekor kırıldı. “Acil ekonomi planları”na rağmen Arjantin’i kurtaramayan IMF, patlak veren krizin ve iflas eden bir ekonominin ardından “krizin başka ülkeleri yayılması riskinin olmadığı”nı ısrarla söyleyerek, dünya ekonomisine rahat bir nefes almasını salık verdi. Ancak krizin ardından hükümetin kaçtığı Arjantin’de “IMF ile yoksulluğun kaderine terk edilen” milyonlarca insanın sokaklara döküldüğü, marketleri yağmaladığı görüntüler dünya kamuoyunun hafızalarından yıllarca silinmeyecek bir tablo oluşturdu.

Ödenen Son Taksitle Bittiği Söylenen IMF Macerasının Ardında Yatanlar:
Türkiye’nin yarım asırdan fazla süredir devam ettirdiği IMF macerasının-en azından borçlanma kısmının- bugünlerde sonlandığı konuşuluyor. Türkiye, 1947’de üye olduğu, 1961’de ilk kaynak sağladığı IMF’ye borçlu kalma durumunu, “mali ve siyasi istikrarı ile bütçe disiplininin kendine sağladığı güç sayesinde tek taraflı olarak sonlandırmış” olsa da bu serüven boyunca IMF’nin milyonlarca insan üzerinde bıraktığı etki halen sonlanmadı.

IMF ile ilk kez İsmet İnönü zamanında tanışan Türkiye, dış borcunu ödeyemiyor olsa da “her mahallede bir milyoner” yaratma hevesiyle hareket eden Adnan Menderes döneminde, 1958 yılında, IMF ile ilk stand-by anlaşmasını yaptı. Hükümet yaptığı ekonomik hamlelerle yoksul halkı umutlandırmaya başlamışken, “dış ülkelerle yapılan ticarete” hevesle ithalat arttı, yaşam koşulları pahalılaşmaya başladı, ekonomik adaletsizlik gittikçe belirginleşti. İnsanlar açlık, yoksulluk korkusuyla büyük şehirlere göç etmeye başlayınca, şehirlerde ilk gecekondu mahalleleri kuruldu. 1960’lı yıllardan itibaren toplumun tüm kesimlerinin gelirini(ya da tüketimini) arttırmayı hedefleyen ekonomik politikalar doğrultusunda hareket eden hükümet, 1970’li yıllarda IMF’siz yıllar yaşadı.

80’lerin başında Süleyman Demirel zamanında IMF ile uzun süreli anlaşmaya ilk kez imza atan Türkiye, 12 Eylül 1980 Darbesi’nin ardından aldığı 24 Ocak Kararları’yla yeniden IMF ile masaya oturdu. “Yaşanan istikrarsızlık, üretimin azalması ve karaborsacılığın oluşması gibi nedenlerin ortadan kaldırılması için kamu harcamalarının sınırlandırılması, ücretlerin düşürülmesi, serbest döviz kuru gibi ekonomik önlemler alınması” amaçlandı ve Turgut Özal başbakanlık müsteşarı iken ekonomisini bir türlü düzeltemeyen, artan yoksulluğun önünü alamayan Türkiye, kurtuluşu yine IMF’nin “sıcak” kollarında aradı.

Bundan tam 14 yıl sonra, 1994 yılında, milyonlarca insanın geleceğini belirleyecek 5 Nisan Kararları alınırken, IMF yine masanın en başındaydı. Başlamakta olan krizin önünü almak ya da en azından etkilerini azaltmak için bu kararları alan Türkiye, IMF ile masaya oturarak yeni bir stand-by anlaşması daha gerçekleştirdi. Ancak 5 Nisan Kararları ile krizin etkilerini azaltmak bir yana dursun, %51 oranında devalüasyon yapıldı, dövize olan akını kesmek için %400 faizli borçlanma kağıtları piyasaya sürüldü, emeklilik yaşı arttırıldı, çay, şeker ve akaryakıta %25 oranında zam yapıldı. IMF’yle birlikte kararlaştırılan bu “ekonomik tedbir paketi” ardında intihar eden esnafları, iflas edip borcunu ödeyemeyenleri, borcundan hapse girenleri bıraktı. Bu kararlarla kemerler uzunca bir süre gevşeyemeyecek şekilde sıkıldı.

Milyonlarca insan krizin etkisinden kurtulamamışken, 2000’lere gelindiğinde IMF yine ekonomik belirleyiciliğine devam etti. Dünya Bankası’ndaki görevini bırakıp 2001’de Ecevit Hükümeti’nde Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanlığı’na getirilen Kemal Derviş de IMF’ye olan borcun katlanarak artmasını engelleyemedi. Süt üreticileri alış fiyatının düşmesini sokaklarda süt banyosu yaparak protesto etti, Ankaralı bir esnaf başbakanlıktan çıkan Bülent Ecevit’e yazar kasa fırlattı. Ancak yapılan eylemlerin hiçbiri ne hükümeti ne de IMF’nin kan emici politikalarını durduramadı. 2002’de borç 20 milyar doları aştı, 2003’te ise 24 milyar dolarla zirve yaptı.

19 Yıllık Borç Bitti. Peki Diğerleri?
IMF ile 66 yıl önce kurulan ilişkinin bugün artık Türkiye lehine çevrildiği konuşulmaya başlandı. Ancak 66 yıldan beri ekonomik kararlarla belirlenen yaşamların hesabı tutulamadı. 421 milyon dolarlık son taksitin ödenmesiyle, artık her şeyin “daha iyi” olacağına vurgu yapan hükümet, IMF’nin bu topraklarda gerçekleştirdiği sömürüyü, çaresizleştirmeyi, yoksullaştırmayı yok saydı.

IMF ile yapılan alış veriş süresince bu topraklarda yapılan özelleştirmelerle, uygulanan “yeniden yapılandırma programları”yla ekonomi küresel sermayeye açıldı. Yüzlerce liman, maden işletmesi, karayolu ve demiryolu işletmesi özelleştirildi. Devlet Eti Bakır, Türk Telekom, TÜPRAŞ, TEDAŞ, TEKEL gibi büyük işletmelerini, küresel kapitalist şirketlerin pazarına sundu. IMF, finansal krizleri bahane ederek uygulamaya koyduğu özelleştirmelerle, suyun ticarileştirilmesine yönelik küresel politikaların bu topraklardaki uygulayıcısı oldu; birçok derenin, akarsuyun, nehrin satılmasına zemin hazırladı. Çalışma koşullarının kuralsızlaştırılması, sendikasızlaştırma, işten atmaların kolaylaştırılması gibi süreçlerin mimarı olan IMF’nin yaptıkları, ekonomi politikalarıyla parçaladığı yaşamlar gibi hesaplanamayacak kadar fazladır. Bugünlerde yüzü güleç bakanların televizyonlarda “IMF’ye olan borcumuzu takır takır ödedik. Artık biz borç vereceğiz” şeklindeki beyanlarıyla ekonominin iyileştiğine dair yaratılan yanılsamalar, milyonlarca insanın yaşamının iyileşeceğine dair bir umut değildir, olamaz. Yıllardır artan zamlarla, işten atmalarla, yoksullukla, sefaletle terbiye edilmeye çalışılan bir halkı ezip geçen ekonomik kararlar altına imza atan IMF’nin ve onun politikalarının uygulayıcısı devletin gerçekleştireceği tüm uygulamalar, tüm ekonomik paketler küresel şirketlerin payına olacaktır. Borcun bitmesiyle mutlu olanlar ve milyonlarca insanın da buna sevinmesini bekleyenler için sömürü, yıkım ve talanla dolu ekonomik-sosyal tarihin gerçekliği asla bitmeyecektir.

2002 yılında iktidara gelen AKP hükümetinin ilk döneminde Türkiye’nin dış borcu 129 milyar dolar iken 11 yıllık iktidarın ardından bugüne gelindiğinde, katlanarak büyüyen dış borçlar 336 milyar dolara yükseldi. IMF’ye ödenen milyon dolarlar ve uyanık politikacıların “borcumuzu kapattık” yalanının ardında, milyonlarca dolarlık dış borç gerçeği var. IMF’ye ödenen 421 milyar dolar, 2012 yılı istatistiklerine göre, kamu borç stoğunun yalnızca %2.27’sine denk. Yani “ülkenin borçlarını kapattığı, hatta artık başkalarına borç vereceği” iddiası koca bir yalandan ibaret. Azalmaktan öte sürekli olarak artan dış borçlar, “vatandaşın artık refaha ulaşacağı” yalanını gizlemeye yetmiyor. Tüketici kredileri ve kredi kartları üzerinden bankalara olan borç 6,4 milyar liradan 254 milyar liraya yükseliyor. IMF’nin artık hayatımızdan çıktığına ilişkin iktidarın söylediği yalanlar, alınan dış borçlarla kamu ve özel sektörde yaşanan zamları, borçlanmaları ve yaklaşmakta olan yeni ekonomik krizleri engelleyemiyor.

IMF’ye son taksitin ödenmesinden hemen bir gün sonra, 15 Mayıs’ta, IMF Türkiye Direktörü Mark Lewis’in yaptığı açıklama son derece dikkat çekiciydi. “Türkiye 2014 yılı itibariyle İcra Direktörlüğü Başkanlığı’nı üstlenecektir… IMF’nin oy ve sermaye reformu ile birlikte Türkiye, IMF’nin en büyük 20 ülkesinden biri olacaktır” diyen Lewis, IMF ve Türkiye arasında uzun yıllar süren alış verişin budan sonraki zamanlarda nasıl evrileceğinin bir sinyalini verdi. Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz da Lewis’in açıklamalarının ardından “IMF’den borç alan değil IMF’ye kaynak kullandıran bir ülke haline gelmiş durumdayız. Bundan sonraki süreçte IMF’ye 5 milyar dolarlık bir kaynak sunmamız söz konusu. Ayrıca karar alma süreçlerinde de daha etkili bir şekilde yer alacağız.” diyerek, Türkiye’nin IMF içerisinde değişen konumunu doğruladı. G-20 Zirvesi’nde krizlerin fırsatlara nasıl dönüştürüleceğine dair konuşmalar yapmış Türkiye’nin bu kez de Uluslararası Para Fonu IMF’de terfi ederek pozisyonunu güçlendirmesi tesadüf olmasa gerek. Küresel kapitalist şirketlerle işbirliğini güçlendiren, uluslararası ekonomik arenada pozisyonunu sağlamlaştıran Türkiye’nin, artık yeni coğrafyalarda oynanacak yeni oyunların tarafları arasındaki konumu çok da uzak görünmüyor.

Merve Arkun
[email protected]

Bu yazı Meydan Gazetesi’nin 10. sayısında yayımlanmıştır.

The post 19 Yıllık Borç Bitti mi? – Merve Arkun appeared first on Meydan Gazetesi.