Nikos Kotzias ve Nikola Dimitrov

Anlaşma, iki ülkenin sınırında yer alan Psarades köyünde düzenlenen bir törenle imzalandı. Yunanistan adına Dışişleri Bakanı Nikos Kotzias ve Makedonya adına ise Kotzias’ın mevkidaşı Nikola Dimitrov imza attı.

İmzalar atılmadan önce kürsüye çıkan Yunanistan Başbakanı Alexis Tsipras, anlaşma için, ‘Bu, halklarımız için cesur, tarihi ve gerekli bir adımdı” yorumunu yaptı.

Makedonya Başbakanı Zoran Zaev ise, “Ülkelerimiz geçmişi arkasında bırakıp geleceğe bakmalıdır. İkimiz de ileriye dair bir adım atmak için gereken bütün riskleri almaya hazırız.” dedi.

İsim krizinin çözülmesiyle birlikte Makedonya’nın -yeni ismiyle- Avrupa Birliği ve NATO’ya dahil olması yönündeki Yunanistan vetosu da kalkmış olacak.

Yeni İsim: Kuzey Makedonya Cumhuriyeti

Zoran Zaev ve Alexis Tsipras, imzalar atılmadan önce kürsüde konuşurken.

İki ülke arasında ortaklaşılan isim Kuzey Makedonya Cumhuriyeti (Republika Severna Makedonija) oldu. Ancak imzalar atılıp iki ülke arasında prensip anlaşması yapılması şimdilik yeterli değil. İlk olarak Makedonya parlamentosundan geçmesi gereken anlaşma daha sonra sonbahar aylarında yapılacak olan referandumda da kabul edilmeli.

İki Ülkenin Milliyetçilerinden Tepkiler Var

Alexis Tsipras gensoru oylamasından önce konuşurken.

Cumartesi günü Tsipras için, ana muhalefet partisi “Yeni Demokrasi” lideri Kyriakos Mitsotakis gensoru önergesinde bulunmuştu. Ancak, Tsipras’ın anlaşma için çok fazla taviz verdiği öne sürülerek sunulan önerge 127’ye karşı 153 oyla reddedilmişti.

Gensoru oylaması sırasında gerçekleşen eylemlere polis biber gazıyla saldırdı.

• Gensoru oylaması sırasında pek çok Yunan milliyetçisi sokaklarda eylem düzenlemiş ve çatışma çıkmıştı.

Pek çok milliyetçi Makedonya isminin verilmesiyle, tarihlerinden de feragat edileceğini düşünüyor.

• Makedonya’da Cumhurbaşkanı Gyorge  İvanov, anlaşmayı veto edeceğini duyurdu. Üsküp’te pek çok kişi Makedonya isminden vazgeçilmesinden hoşnut değil.

Eylemciler polis tarafından biber gazı ve cop saldırısıyla alandan uzaklaştırıldı.

• Bugün ise Psarades kasabasına 40 km uzaklıkta bulunan Pisoderi’de yaklaşık 4 bin Yunan milliyetçisi eylem düzenlemek istedi. Ancak polis bir süre sonra eylemcilere biber gazıyla saldırdı. Psarades Ortodoks Kilisesi, çanlarını çalarak anlaşmaya tepki gösterdi.

Törenin başlamasıyla birlikte pek çok Makedon milliyetçisi hükumet karşıtı eylemlere katıldı.

• Makedonya muhalefetindeki “İç Makedon Devrimci Örgütü- Makedonya’nın Ulusal Birliği Demokratik Partisi”(VMRO – DPMNE) ise kendi sınırlarındaki Bitola kasabasında bir eylem düzenledi ve hükumet karşıtı sloganlar attı.

Makedonya İsim Değişikliği İçin Referanduma Gidiyor

The post Makedonya ve Yunanistan İsim Krizi İçin Prensipte Anlaştı appeared first on Meydan Gazetesi.

Sarı renkli bölge ve çevresi, bir kısmı Makedonya Cumhuriyeti sınırları içerisinde bulunan Makedon Krallığı’na (Yunan) ait.

Buna göre, Büyük İskender’in de mensubu olduğu Argead Hanedanlığı yaklaşık 400 yıl boyunca şimdiki sınırlarının büyük bölümü günümüz Yunanistan’ında bulunan Makedonya Krallığı’nı yönetmiş. Ancak zamanla değişen sınırlar nedeniyle bölgenin bir kısmı hala günümüz Makedonya Cumhuriyeti sınırları içerisinde bulunmakta.

Yunanistan’ın Makedonya Cumhuriyeti’nden herhangi bir şekilde toprak talebi yok. Ancak devletler arası çıkar çatışmaları ve etnik meseleler yüzünden Yunanistan devleti Makedonya Cumhuriyeti’nin ismini değiştirmesini istiyor. Çünkü “Makedon” olan antik Yunanların başka bir devletin etnik grubu olarak adlandırılmasını istemiyor.

İsim Krizi

Kriz, içerisinde zaman zaman her iki taraftan milliyetçi ve ırkçı söylemler de barındırdı.

Yaklaşık 25 yıldır Yunanistan ve bazı devletler, Makedonya Cumhuriyeti’ni FYROM (Former Yugoslav Republic of Macedonia- Eski Yugoslav Makedonya Cumhuriyeti) olarak adlandırıyordu. 

Makedonya Cumhuriyeti 1995 yılında NATO’ya dahil olmak için görüşmeler içerisinde. 2008 yılında Yunanistan, isim krizi sebebiyle Makedonya Cumhuriyeti’ nin üyeliğini veto etti ve önünü kapadı.

Krize Karşı Referandum

NATO Genel Sekreterliği Makedonya Cumhuriyeti’ne, tam üyeliğin sağlanabilmesi için artık isim krizinin aşılması gerektiğini bildirdi.

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, “Gerçekçi olmakta fayda var. Makedonya Cumhuriyeti’nin NATO’ya katılması için çözülmesi gerekenler var ve bunların başında isim krizi geliyor. Kabul edilebilir bir çözüm bulunana kadar NATO’ya katılmaları mümkün değildir “,dedi.

Makedonya Cumhuriyeti Başbakanı Zoran Zaev, 2018’in ilk yarısında isim krizinin çözüleceğini açıkladı.

New York’da Makedonya Cumhuriyeti ve Yunanistan arasında  çarşamba günü yapılan görüşmeler neticesinde BM isim krizi temsilcisi Matthew Nimetz, 5 olası yeni isim önerisinde bulundu.

• Republika Nova Makedonija (Yeni Makedonya Cumhuriyeti)
• Republika Severna Makedonija (Kuzey Makedonya Cumhuriyeti)
• Republika Gorna Makedonija (Yukarı Makedonya Cumhuriyeti)
• Republika Vardarska Makedonija (Vardar Makedonya Cumhuriyeti)
• Skopje (Üsküp)

Bu 5 isim tabi ki öneri ve Makedonya Cumhuriyeti başka isimlerde de karar kılabilir ya da referandumdan ismin aynı kalmasına yönelik bir sonuç da çıkabilir. Ancak, NATO’nun açıklamasına ve görüşmelerin seyrine bakılırsa ülkenin isminin değişmesi büyük bir olasılık.

Gerçekleşecek olan referandumun kesin tarihi henüz kesinleşmedi. Referandumun önümüzdeki aylarda gerçekleşmesi bekleniyor.

The post Makedonya İsim Değişikliği İçin Referanduma Gidiyor appeared first on Meydan Gazetesi.