Koyu Katolik ülke San Marino’da 156 yıldır uygulanan kürtaj yasağı için referandum yapıldı. Referandumda kullanılan oyların %77’si, yasağın kaldırılmasına yönelik oldu.

Kabul edilen yeni yasaya göre, 12 haftaya kadar olan gebelikler istek dahilinde sonlandırılabilecek. Annenin hayatının tehlikede olması ya da fetüste anomali belirlenmesi durumunda ise bu sürenin geçilmesine bakılmayacak ve kürtaj işlemi gerçekleştirilebilecek.

The post San Marino’da 156 Yıllık Kürtaj Yasağı Kaldırıldı appeared first on Meydan Gazetesi.

Polonya’da kürtaj yasağı taslağının 28 Ocak’ta yürürlüğe girmesinin ardından kadınlar sokağa çıktı. 3 gündür süren eylemler giderek büyüyor.

Polonya’da kürtaj yasağından sonra artık sadece tecavüz ve ensest ilişki ya da hamileliğin annenin hayatını riske soktuğu durumlarda izin verilecek.

Büyük çaplı eylemlerin sürdüğü Varşova’nın yanı sıra pek çok küçük kentte de eylemler düzenleniyor.

Kadınlar “Benim bedenim benim kararım”, “Hükümetim beni öldürüyor” ve “Devrimin rahmi vardır” pankartları taşıyarak sokaklarda yürüdüler.

Polonya’da 1993 tarihli bir mahkeme kararı ise fetüste ciddi kusur olması durumunda kürtaja izin veriyordu.

İktidardaki milliyetçi Hukuk ve Adalet Partisi milletvekilleri bu kararı geçen yıl, üyelerinin çoğu iktidar tarafından atanmış olan Anayasa Mahkemesi’ne taşıdı.Mahkeme Ekim’deki kararında 1993’teki kararın anayasaya aykırı olduğuna hükmetti. Mahkemenin kararına itiraz edilemiyor.

Polonya kürtaj yasağından önce de kürtaj konusunda Avrupa’nın en sıkı yasalarına tabiydi. Polonya genelinde her yıl 2 bin kadar yasal kürtaj yapılıyordu. Ancak yasa dışı ya da yurt dışında yaptırılan kürtaj sayısının ise 200 bin civarında olduğu tahmin ediliyor.

Yasağa karşı sokağa çıkan kadınlar, geçen yıl Arjantin’de kürtajın yasallaşması için kampanya yürüten eylemciler gibi boyunlarına yeşil eşarplar doluyor.

Arjantin’de Temsilciler Meclisi ve Senato, geçen yılın sonunda Katolik Kilisesi’nin şiddetli muhalefetine rağmen hamileliğin 14’ncü haftasına kadar kürtaja izin veren yasa tasarısını onaylamıştı.

The post Polonya’da Kürtaj Yasağına Karşı Kadınlar Sokakta appeared first on Meydan Gazetesi.

Halkların Demokratik Partisi (HDP) İstanbul Milletvekili Züleyha Gülüm, ‘fiili kürtaj yasağı’na ilişkin Meclis Başkanlığı’na araştırma önergesi sundu.

“Türkiye’de güvenli, ücretsiz ve erişilebilir kürtaj hakkı, kürtaj yapmayı reddeden kamu yetkililerince engellenmektedir” diyen HDP’li vekil, önergesinde şu ifadeleri kullandı:

“Yasal olmasına rağmen doğum kontrolü yöntemleri ile kürtaj hizmeti sağlamayan kamu hastanelerinin tespit edilerek fiili kürtaj yasağının nedenlerinin araştırılması ve isteğe bağlı kürtaj hizmetinin sağlanmasına yönelik gerekli tedbirlerin alınması amacıyla Anayasa’nın 98. İçtüzüğün 104. ve 105. Maddeleri gereğince Meclis Araştırması açılması için gereğini arz ve teklif ederim.“

Gülüm, önergesinin gerekçesinde ise Kadir Has Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Merkezi’nin “Yasal Ancak Ulaşılabilir Değil: Türkiye’deki Kamu Hastanelerinde Kürtaj Hizmetleri” raporundaki verileri hatırlattı.

Söz konusu rapora göre, Türkiye’de yasal olmasına rağmen 295 devlet hastanesinin 102’sinde kürtajın yasak veya devlet hastanelerinde yapılmadığı gerekçesiyle kürtaj hakkının engellendiği belirtiliyor.

Raporda 295 hastanenin yalnızca 10’unda kadının isteği esas alınarak, hiçbir şart koşulmadan kürtaj hizmetinin verildiği, “İsteğe bağlı kürtaj yapmayan” hastane oranın ise son dört yılda yüzde 12’den yüzde 54’e çıktığı ve İstanbul dahil olmak üzere 56 ilde isteğe bağlı kürtaj hizmetinin verilmediği ifade ediliyor.

“Bu veriler hükümetin kürtaj karşıtı politika ve söylemlerinin yaygın bir fiili yasağa dönüştüğünü açıkça göstermektedir” diyen HDP’li Gülüm, önergesinin devamında şu ifadelere yer verdi:

“Özellikle 2012 yılından itibaren sistematikleşen kürtaj karşıtı uygulamalar ve kürtajın bir cinayet olduğu yönündeki söylemler kürtajın yasal olmadığı algısına yol açmıştır. Bununla birlikte devletin sorumlu olduğu kamu hastanelerinde ücretsiz sunulması gereken hizmetlerin özel hastanelere yönlendirilerek ücretli hale getirilmesi sağlık hakkının ihlaline, özellikle yoksul kadınların bu haktan mahrum kalmasına neden olmaktadır.

Dahası, Sağlıkta Dönüşüm Programı’yla birlikte sağlık ocaklarının kapatılarak aile hekimliğine geçilmesi ve hastanelerde olduğu gibi burada da performans sisteminin etkili olması, Dünya Sağlık Örgütü’nün temel ilaçlar listesine aldığı medikal kürtaj haplarına erişilememesi, hekimlerin yasalara aykırı olduğu halde kürtajı yapmama durumunda korunacağını bilmeleri veya aksine kürtaj yaptıkları için fişleneceği baskısı gibi nedenler fiili kürtaj yasağının başlıca nedenleri arasındadır.“

The post Kürtaj, Devlet Hastanelerinde Fiili Olarak Engelleniyor appeared first on Meydan Gazetesi.

Polonya’da kürtaj, çok sıkı ve baskıcı yasalarla kontrol ediliyor. Ülkede kürtaj yaptırmak için; hamileliğin devamının kadının sağlığını ve canını tehlikeye sokması, hamileliğin cinsel saldırıya da ensest ilişki sebebiyle gerçekleşmesi ya da fetüsün onarılamaz bir hastalığa ve sakatlığa sahip olması gerekiyor.

Yeni yasa ise son maddeyi de kaldırarak kürtaj erişimini; tecavüz, ensest ilişki ve hayati tehlike ile sınırlandırıyor.

Polonya’da kürtaj hakkı için mücadele eden kadınlar ise, Polonya Anayasa Mahkemesi’nin aldığı bu kararın ardından sokaklara çıktı. Yüz binlerce kadın Varşova şehrinin meydanlarında yasanın geri çekilmesi için seslerini çıkardı ve polisin saldırılarına ve gözaltılara rağmen 13 gün boyunca sokakları terk etmedi.

Yüz binlerce kadın Varşova şehrinin meydanlarında yasanın geri çekilmesi için seslerini çıkardı ve polisin saldırılarına ve gözaltılara rağmen 13 gün boyunca sokakları terk etmedi.#abortionrights #Poland https://t.co/VqdpiKKB6a pic.twitter.com/azbOiznXST

— Meydan Gazetesi (@meydangazetesi) November 4, 2020

Devlet, kadınların kararlılığı sayesinde yasayı ertelemek zorunda kaldı ve geri çekti. Kadınlar ise mücadele etmeye devam edeceklerini belirttiler.

The post Polonya’da Kadınların Kararlılığı Devlete Geri Adım Attırdı appeared first on Meydan Gazetesi.

Kürtaj Yasağına Karşı Dayanışmayı Büyüten Kadınlar: Jane Kolektifi

Kürtajın suç sayılarak yasaklandığı bir coğrafyada istemediğiniz bir hamilelik yaşarken bilboardlarda, gazetelerde, dergilerde bir ilan gördüğünüzü düşünün; “Hamile misiniz? Dayanışmaya mı ihtiyacınız var? Jane’i arayın!”

1960’lı yılların sonunda Chicago’da, yani Amerika Birleşik Devletleri’nde kürtajın yasak olduğu dönemlerde kurulan gizli bir kürtaj servisi Jane Kolektifi. Çeşitli yerlere verdiği ilan ve reklamlarla kürtaj olmak isteyen kadınlara çağrı yapıyor.

Kod adları “Jane” olan kadınlar tarafından kurulan bu kolektifin ilanlarında görülen numarayı aradığınızda bir telesekreter tarafından karşılanıyorsunuz. Telesekretere isminizi, telefon numaranızı ve hamileliğiniz kaçıncı haftasında olduğunuzun bilgisini verdikten kısa bir süre sonra, bir Jane size geri dönüyor ve kürtaj konusunda sizinle dayanışma göstereceklerini belirtiyor. Bir Jane sizi kürtaj olacağınız gizli evlerden birine ulaştırıyor; başka bir Jane size kürtaj yapıyor; bir diğer Jane kürtaj sonrasında tedavinizi düzenliyor… Jane Kolektifi’nin ördüğü bu dayanışma ile kürtajın yasak olduğu bir coğrafyada, 4 yıl boyunca toplamda 11.000’den fazla kadına gizlice kürtaj yapılıyor.

Kolektif üyesi Jane’ler, devlet tarafından “suç” denilerek yasaklanan kürtajın bilgisini birbirleriyle paylaşarak kürtaj olanağını daha fazla kadına ulaştırmayı amaçlıyor. Kürtaj yaptıkları süre zarfında durdurmakta zorlandıkları bazı kanamaları deneyimleseler de, Jane Kolektifi üyesi kadınlar, kürtaj yaptıkları hiçbir kadının yaşamını yitirmesine izin vermiyorlar; dayanışmayla yaşatıyorlar.

Kolektifin gizli evlerinden bir tanesi 1972 yılında ifşa edilince polis tarafından basılıyor. Evi basan polisler kürtajı yapanın erkek bir doktor olduğunu düşünerek evi didik didik ediyor. Kürtajı yapanın da kolektifin sürüdürülebilirliğini sağlayıp sayısız kadına kürtaj olanağı sağlayanın da kolektifin isimsiz “Janeleri” olduklarını öğrenince, evde bulunan 7 Jane’i tutukluyor. Polis tarafından tutuklanan Jane’ler ise bindirildikleri polis aracında, kürtaj isteyen kadınların isimlerinin yazılı olduğu kağıtları yutarak kürtaj olmayı bekleyen kadınlarla dayanışmalarını sürdürüyor.

Kolektif üyelerinin tutuklanmasından kısa bir süre sonra mahkemenin verdiği karar ile Amerika Birleşik Devletleri’nde kürtaj bir suç olmaktan çıkarılıp yasalaşıyor. Jane Kolektifi’nin ördüğü dayanışma ile onbinlerce kadın kürtaj olma imkanını bulmuşken kolektif, verdiği mücadele ile kazanıyor.

Kanunen “Yasal”, Fiilen Yasak

Türkiye’de isteğe bağlı kürtaj 1983 yılında yasalaştığında; hamilelikler kanunen 10. haftanın sonuna kadar, kadının “mağdur” olması durumunda ise 20. haftanın sonuna kadar sonlandırılabiliyordu. Ancak yine de herkesin bu “hak”ka kolayca ulaşabilmesi söz konusu değildi. Yeterli donanıma sahip personelin yokluğu ve hastanelerin bu duruma adaptasyon problemi, kürtajın fiilen uygulanmasının önünde büyük bir engeldi.

Bugün Sağlık Bakanlığı, gebeliğin 10. haftası dolana dek annenin sağlığı açısından tıbbi bir sakınca olmadığı takdirde istek üzerine kürtaj yapılabildiğini belirtse de pratik uygulamalar bunun yalnızca bir iddia olduğunu kanıtlıyor.

İsteğe bağlı kürtajın yapıldığı iddia edilen devlet hastanelerinde, pratik olarak kürtajın yapılmadığı ve hatta engellendiği ortada. Devlet hastanelerinde isteğe bağlı kürtaj, doktor performans sistemi kapsamında puan sağlasa da hastaneye bir getiri sağlamaması sebebiyle fiiliyatta uygulanmıyor.

2016 yılında yayınlanan “Devlet Hastanelerinde Kürtaj Hizmetleri” başlıklı rapora göre, 81 ilin 53’ünde isteğe bağlı kürtaj hizmeti yok; Batı Marmara ve Doğu Karadeniz bölgelerinde bulunan devlet hastanelerinin hiçbirinde ise isteğe bağlı kürtaj yapılmıyor. İstatistiklere göre bugün coğrafya genelindeki 431 devlet hastanesinin yalnızca %7.8’inde isteğe bağlı kürtaj yapılırken %11.8’inde de hiçbir koşul altında kürtaj yapılmıyor. İsteğe bağlı kürtaj oranının bu kadar düşük olması, kürtaj olmak isteyen kadınları “özel kliniklere” ve “özel hastanelere” mecbur bırakırken; ekonomik imkansızlıklar sebebiyle kürtaj yaptırma imkanı bulamayan kadınlar için bu durum doğurmayı zorunlu hale getiriyor…

Bir Nüfus Politikası Olarak Teşvikler, Kısıtlamalar, Yasaklar

Devlet bir yandan kürtajı ve doğum kontrol mekanizmalarını giderek kısıtlarken, bir yandan da nüfus politikalarının bir parçası olarak tüp bebek tedavisini de teşvike devam ediyor. Her evlilikte üç denemeyi de karşılayan SGK, daha önceki evlilikten çocuk olsa ve ayrıca evlat edinilmiş olsa dahi, söz konusu tüp bebek teşvikine bir engel görmüyor. Doğum kontrol mekanizmaları ve aile planlanması devlet eliyle yasaklanır ya da kısıtlanırken “bir nüfus politikası” olarak üremeye teşvik giderek artırılıyor…

Kürtaj tartışmalarının dışında, devletin üreme sağlığına yönelik uygulamaları da aslında resmin bütününü bir nüfus politikası olarak görmemize olanak veriyor. 9 yıl öncesine kadar sağlık ocaklarında ücretsiz verilen ve SGK reçeteleriyle ücretsiz alınabilen doğum kontrol hapları, 2012 yılında SGK sisteminde yapılan bir değişiklik ile “pasif ilaç” kategorisine alınmıştı. Söz konusu tarihten itibaren ise doğum kontrol haplarının satışı ücretli yapılmaya başlandı. Doğum kontrol haplarının sadece tedavi amaçlı değil, hamilelik önleme amaçlı kullanıldığı da göz önünde bulundurulduğunda; bu değişimin üreme sağlığı hakkına yönelik bir yaptırımı da beraberinde getirdiği açıktır. 2017 yılında Sağlık Bakanlığı’nın Aile Hekimliği uygulamasında yaptığı bir başka değişiklik ile birlikte ise doğum kontrolü için rahim içi araç (spiral) uygulamasına da son verildi.

Aslında bu ve benzer uygulamalar ile doğum kontrol mekanizmalarının giderek kısıtlandığı açıkça görülüyor. Söz konusu kısıtlamalar istenmeyen hamileliklerin sayısında bir artışı beraberinde getirirken; kürtaja yönelik yasaklar ve kısıtlamalar ise kürtajı fiilen yasak, doğurmayı da zorunlu hale getiriyor.

Karar da Yaşam da Bizimdir!

Erdoğan 2008 yılında “en az üç çocuk” söylemi ile üreme ve aile planlaması tartışmalarının hararetlenmesine sebep olmuş; 2012 yılında ise “Her kürtaj bir Uludere’dir” diyerek Roboski Katliamı’nı gizlemek ve aklamak için kadın bedenine saldırmıştı. Ayrıca AKP, 2014-2018 yıllarını kapsayan Onuncu Kalkınma Planı’nda ise “toplam doğurganlık hızının tecriden yükseltilmesi”ni hedeflediğini açıkça ifade etmişti.

Tüm bunlar birlikte değerlendirildiğinde; doğum kontrolüne ya da kürtaja yönelik getirilen kısıtlamaların aslında bir nüfus politikasının parçaları olduğunu görmek mümkün.

Kadının kimliğini de bedenini de bir politika aracı olarak kurgulayan ve kullanan erkek iktidarlar bizlere böyle saldırırken belki de çözüm sırtımızı birbirimize yaslamakta, birbirimizin elinden tutup birbirimizden güç almakta. 2012 yılındaki büyük kürtaj eylemlerinde hep bir ağızdan haykırdığımız gibi “Karar da yaşam da bizimdir!” diyerek getirilen kısıtlamalara, artırılan yasaklara karşı yeni Jane’lere dönüşerek birbirimizin çaresi olmakta, dayanışmayla yaşamakta…

Bu yazı Meydan Gazetesi’nin 48. Sayısında yayınlanmıştır.

The post Jane’i Arayın- Merve Arkun appeared first on Meydan Gazetesi.

ABD’de Iowa eyaletinde kabul edilen kürtaj yasa tasarısı; bugüne kadarki en sert kürtaj yasası kabul edildi. Yasa tasarısı Eyalet Temsilciler Meclisi tarafından da onaylandı.

Yasada ceninin ilk kalp atışlarının duyulmaya başlandığı andan itibaren hamileliğe son verilmesi yasaklanıyor.  Kadının hayati tehlike ile karşı karşıya olması ve tecavüz olayları yasanın istisnai durumları arasında yer aldığı söylendi.

Kabul edilen bu yasanın en sert yasa tasarısı olmasının nedeni ise; ceninin kalp atışlarının altı ile yedi haftalık iken duyulmaya başlanması ve birçok kadının bu dönemde henüz hamile olduğunu dahi bilemeyeceğinden dolayı oldukça tepki aldı. Yasa tasarısının yürürlüğe girmesi için Iowa valisinin onayı gerekiyor.

The post ABD’de En Sert Kürtaj Yasağı appeared first on Meydan Gazetesi.

El Salvador’da, tecavüz de dahil her ne sebeple olursa olsun kürtaj yaptırmak ve düşük yapmak 50 yıla kadar hapis cezası ile sonuçlanabiliyor. 1998 yılında kabul edilen yasa yüzünden pek çok kadın hapishanede tutsak durumda.

2007 yılında 9 aylık hamile olan Teodora del Carmen Vasquez isimli bir kadın kanama geçirdikten sonra hastaneye kaldırılıyor ve bebeği ölü doğuyor.

Devletin yaptığı ”otopsi” raporu bebeğin  doğduktan sonra boğularak yaşamını yitirdiğini yazıyor.Kadının sözlerini ve hastane raporlarını hiçe sayan jüri, devletin yaptığı ”otopsiye” göre, kadını 30 yıl hapse mahkum ediyor.

Temyiz Talebi Reddedildi

2008’den beri hapiste olan Teodora için avukatları temyiz dosyası açtı ancak 9 yıl sonra tamamlanan ”inceleme” sonucunda devlet temyiz talebini geri göndererek kendine yakışanı yaptı.

The post El Salvador, Düşük Yaptığı İçin Tutsak Edilen Kadının Temyiz Dosyasını Reddetti appeared first on Meydan Gazetesi.