La Via Campesina – Meydan Gazetesi

Krizin Faturasını Ödemeyeceğiz! Krize Karşı Kadın Dayanışması

Fri, 03 Mar 2017 17:03:31 +0000

Ekonomik kriz, aslında sadece belli dönemlerde ortaya çıkan bir durum değildir. Çoğunlukla sömürünün yoğunlaştığı, büyük kırılmalarla zengin ve fakir arasındaki uçurumun açıldığı dönemleri ifade etse de; biz kadınlar biliriz kapitalist sistemin her gün yaşadığımız bir kriz olduğunu. Ve biliriz sömürülmeyeceğimiz bir şekilde, ihtiyaçlarımızı karşılamamızın yollarını.

Tarihteki deneyimlerimizden biliriz. Paris Komünü’nün kadınlarının sadece barikatların arkasından değil, Komün için yaşamı yeniden yaratmasından; ihtiyaçların üretimini ve tüketimini planlayıp hayata geçirmelerinden biliriz. Ya da Avrupa’nın ekonomik krizle boğuştuğu bir süreçte, hem de bir yandan da faşizme karşı savaşırken Mujeres Libres’in öz-örgütlülükleriyle organize ettiği kooperatiflerden, kolektiflerden; Katalonya’da yarattığı devrimden biliriz.

Ne erkeğe, ne devlete, ne de patronlara ihtiyaç duymadan yaratılan kadın deneyimleri, dün nasıl ekonomik ihtiyaçlara çözüm olduysa, bugün de aynı şekilde kadın öz-örgütlülükleriyle kapitalizmden uzak çözümler yaşanmaya devam etmekte.

Abahlali Kadınlar Birliği:

Kapitalizmin sömürüsü denildiğinde akla ilk gelen coğrafyalardan birisi Afrika’dır. Güney Afrika’nın yoksul gecekondu mahallelerinde 2005’ten bu yana, devlet ve kapitalizmin saldırılarına örgütlü bir şekilde direnen gecekondulular, Abahlali Basemondjolo/Gecekondulular Hareketi’ni yarattı. Mahalleli kadınların hareketten bağımsız bir şekilde kurdukları Abahlali Kadınlar Birliği, tacize ya da tecavüze uğrayan kadınların, rehabilite edilmesi ve tekrar yaşama katılması, mahallelerde yaşanan taciz ve şiddet olaylarının önüne geçilmesi, kıtada çok yaygın olan AIDS hakkında özellikle kadınların bilgilendirilmesi konusunda çalışmalar yürütüyor. Ayrıca, tekstil atölyeleri, ortak bahçeler ve el ürünleri atölyelerinden oluşan kooperatifler aracılığıyla, kadınlar kendi ihtiyaçlarını kendileri karşılıyor. Açlık ve sömürüye terkedilen bir coğrafyada kadınlar, özörgütlülükleriyle bir yandan yaşamlarını sürdürüyor, diğer yandan mücadelelerini…

Zapatist Kadın Kooperatifleri

Güney Amerika’da Zapatist deneyim bugün, devlet ve kapitalizmden uzak bir yaşamın nasıl olacağına ilişkin devam eden en büyük deneyimlerden. 1993’te yayınladıkları bildiriyle, Zapatist Kadınlar kendi özgün politik varoluşlarını bu deneyim içerisinde kattılar. Kurmuş oldukları sağlık ve eğitim merkezleri aracılığıyla, bir yandan bu ihtiyaçlarını karşılarken, öte yandan gündelik işleyiş içerisinde kadın hareketliliğinin toplum içinde de artmasını hedefliyorlar. Zapatist Kahve Kooperatifleri’nin içerisinde yer almak dışında, sadece kadınların ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla kurdukları mısır, fasulye ve kabak kooperatifleriyle, üretim-tüketim ilişkilerini kadın eliyle örgütlüyorlar. Zapatist Kadın Kooperatifleri, oluşturdukları tekstil atölyeleriyle; bölge halkının gıda ihtiyacı dışında giyim ihtiyacını da karşılamaya çalışıyor.

La Via Campesina Bağımsız Kadın Kooperatifi:

Uluslararası Çiftçi Hareketi olan Via Campesina, dünya üzerindeki farklı farklı “topraksız hareketlerin” ve yoksul köylülerin oluşturduğu bir federasyon gibi hareket ediyor. Küresel kapitalizme, GDO’lu ürünlere ve endüstriyel tarım uygulamalarına karşı köylüler arasında dayanışma ilişkilerinin oluşturulması ve baskılara karşı beraber mücadele edilmesi amacıyla kurulmuştu.

Kadınların bir hayli aktif olduğu hareket içinde sadece kadınlardan oluşan bir çok kooperatif ve kolektif de bulunuyor. Mozambik’ten Hindistan’a; Filistin’den Brezilya’ya kadar yayılan Bağımsız Kadın Kooperatifleri, hem kadınların gündelik yaşam içerisinde karşılaştığı tecavüz, şiddet ve taciz gibi saldırılarla mücadele ediyor hem de bu kolektiflerde ürettiklerini farklı kanallarla dolaşıma sokarak kooperatiflerin paydaşı olan kadınların ekonomik ihtiyaçlarının da karşılamalarını sağlıyor. Öte yandan Bağımsız Kadın Kooperatifi, her yıl ayrı bir kadın buluşması düzenleyerek “kadın çiftçilerin” sorunlarını masaya yatırıyor ve bunların çözümüne dair tartışmalar yapıyor.

Kadınların ortaya koydukları bu öz-örgütlüğe dayanan deneyimler her geçen gün daha da önem kazanmaktadır. Sadece, kapitalizm kaynaklı ve dönem dönem yoğunlaşan krizler nedeniyle değil. Dünyanın dört bir yanında, tarihin farklı zamanlarında kadınlar, krizlere kendi deneyimleri ve birliktelikleriyle hep çözüm bulabilmişlerdir. Ancak bu deneyimlerin en önemli yanı, aynı zamanda yeni bir yaşamın şimdiden inşa edilmesinin örnekleri olmasıdır.

Bu yazı Meydan Gazetesi’nin 36. sayısında yayınlanmıştır.

The post Krizin Faturasını Ödemeyeceğiz! Krize Karşı Kadın Dayanışması appeared first on Meydan Gazetesi.

Küresel Köylü Hareketi – Furkan Çelik

Thu, 01 Aug 2013 17:46:51 +0000

Küresel köylü hareketi La Via Campesina’nın 6. konferansı Endonezya’nın başkenti Jakarta’da gerçekleştirildi. Dünyanın 70 farklı ülkesinden 150 örgüte üye 500’den fazla çiftçinin katıldığı konferans öncesi gençlik ve kadın meclisleri de bir araya geldi. 6. Kongrede alınan ortak karar “gıda egemenliği için hemen şimdi dünyayı dönüştürüyoruz!”

Küresel köylü hareketi nasıl başladı?

1992 yılında Orta Amerika’da bulunan Nikaragua’da tüm zorluklara ve yasaklara rağmen bir araya gelen köylü örgütlerinin öncülüğünde La Via Campesina’nın (Küresel Köylü Hareketi) ilk adımları atılır.

DB (Dünya Bankası) ile IMF’nin (Uluslararası Para Fonu) ülkelere, dolayısıyla köylü ve çiftçilere dayattığı “yapısal reformlar” ile küçük aile çiftçiliği öldürülecek, ihracata dayalı sanayileşmiş, şirketlerin elinde olan endüstriyel üretim hedeflenmektedir. Buna karşı La Via Campesina ilk kongresini 1993’de Belçika’da gerçekleştirir. Küçük, yerli ve kadın çiftçilerin insanlık yararına üretim yaptığını söyleyerek şirketlere karşı savaş açar. Adaletli bir düzen kurmak için IMF ve DB’ye karşı mücadeleye başlar.

Gıda Egemenliği Nedir?

Gıda egemenliği La Via Campesina’nın savunduğu temel ilkelerden biridir. Dünya üzerinde 800 milyon insan obez iken bir o kadarı açlık içinde yaşıyorsa dünyada gıda üretimi ile alakalı bir sorun yoktur, bunun dağılımındaki adaletsizlikle alakalı bir sorun vardır.

Gıda egemenliği;

Halkların tarımsal üretim modellerini ve politikalarını belirleme hakkıdır.
Endüstriyel olmayan, küçük çiftçi tarımına dayalı üretimdir.
Üretenlerle tüketenler arasındaki şirketleri kaldırmaktır.
GDO’suz gıdayı korumak, tohum, toprak ve su üzerindeki şirketlerin egemenliğini kaldırmaktır.
Su, toprak gibi ortak varlıkların kullanımındaki karar alma süreçlerini demokratikleştirmektir

İkinci kongre 1996 yılında Meksika’da düzenlenir. Burada toprak reformu, bioçeşitlilik, insan hakları, kadın ve gıda egemenliği konuları ele alınır. Bu alanlarda çalışmalar yapmak üzere komisyonlar oluşturur. Meksika kongresi Brezilya’da 19 çiftçinin öldürüldüğü 17 Nisan gününü “Küresel çiftçi mücadele günü” ilan eder. Her sene 17 Nisan da belirlenen ortak konu doğrultusunda dünya çapında eş zamanlı eylemler düzenlenir.

La Via Campesina Roma’da düzenlediği bir eylemde “gıda hayatla eşittir, bu yüzden pazarlık nesnesi olmaz” ilkesiyle tarımın DTÖ’den (Dünya Ticaret Örgütü) çıkartılmasını savunur ve DTÖ’ye karşı bir cephe örgütleyeceğini açıklar.

2002’de İsrail’in saldırılarıyla Filistinli çiftçilerin zeytin ve meyve ağaçlarının kesilerek arazilerine el konulması üzerine La Via Campesina’dan bir heyet İsrail tanklarıyla çevrili Ramallah’taki Arafat’ın karargahına giderek destek ziyaretinde bulunurlar.

2003 yılında DTÖ Meksika’nın Cancun kentinde 5. zirvesini toplar. La Via Campesina’nın Amerika da bulunan örgütleri zirveye karşı güçlü bir eylem ortaya koyar. Yaklaşık on bin küçük çiftçi ve köylünün katıldığı eylemlerde DTÖ zirvesi engellenmeye çalışılmıştır. Konferansın yapıldığı salonun 5 ayrı demir tellerle koruma altına alınmasına karşın çiftçiler birer birer demir telleri aşmıştır. Son demir tele gelindiğinde Koreli çiftçi Bay Lee “DTÖ çiftçiyi öldürüyor” pankartını göstererek kendi yaşamına son vermiştir.

La Via Campesina konferanslarına dünyanın dört bir yanından katılan çiftçilerin, yerlilerin, gençlerin, kadınların ve köylülerin çok farklı kültürlerde olmalarına rağmen aslında çok büyük bir ortak noktaları var. Hepsinin yaşamlarını yok etmek isteyen düşmanları aynı; şirketler ve onun güdümündeki DTÖ!

Bu yüzden tarımı ve toprağı şirketlerin güdümünde şekillendiren DTÖ’ne karşı bir araya gelerek ve güçlerini birleştirerek düşmanlarına karşı toplanıyorlar. La Via Campesina’nın da önemi işte burada. Tüm bu farklı renkteki, farklı dildeki insanları birleştiriyor, ortaklaşmalarını sağlıyor.

Yaşamı Şimdi Yeniden İnşa Ediyoruz

La Via Campesina 6. konferansında bir dizi karar alındı. Ortak slogan “Gıda egemenliği için şimdi dünyayı dönüştürüyoruz” oldu.

Neden 17 Nisan Dünya Çiftçi Mücadele Günü?

17 Nisan 1996’da Brezilya’da 19 çiftçi gruplar halinde hareket eden polis ve silahlı sivil gruplar tarafından haince katledilmiştir. 19 çiftçi 1500 topraksız ailenin 10 Nisan günü başlattıkları “Toprak Reformu” yürüyüşünün ön sıralarında yürüyen topraksız köylüleriydi. MST (Topraksız Kır İşçileri) örgütüne bağlı 19 çiftçinin büyüttüğü mücadele Brezilya’da hala devam etmektedir.

İşte 6. konferanstan ortaya çıkan fikirler;

Hükümetler ve şirketler halka “yeşil ekonomi” bahanesiyle GDO tüketimini, madenciliği, agro yakıtlara yönelik bitkisel üretimi, baraj projelerini, kaya gazı çıkarma tesislerini, petrol boru hatlarını ve son olarak denizlerimizin, akarsularımızın, ormanlarımızın özelleştirilmesini dayatmaktadır.

Endüstriyel Üretime Karşı Agro ekoloji

Şirketlerin egemenliğinde bir üretim sistemine mahkum kalmamak için Agro ekolojik üretimi savunmalıyız. Agro ekolojik üretim; tarımsal kimyasallara bağımlılığın önüne geçer, endüstriyel hayvancılığı reddeder, sağlıklı ve zengin bir beslenme sağlar, geleneksel bilgiye dayanır, toprak sağlığını ve bütünlüğünü korur. Bu tarım modeli insanlığın yanı sıra ormanları, toprağı, suları da besleyerek iklim krizinin de önüne geçen bir yöntemdir.

Küresel Dayanışma, Küresel Boykot

Rekabet yerine dayanışmayı savunuyor, ataerkilliği, ırkçılığı ve kapitalizmi reddediyoruz. Kadın, erkek, çocuk sömürüsüyle birlikte doğa sömürüsünden de arınmış demokratik toplumlar için mücadelemize devam ediyoruz. Şuan ki iklim değişiklikleri nedeniyle asıl zarar görenlerin bu işin sorumluları olmadığını çok iyi biliyoruz. Yeşil ekonomi diyerek yapay çözümler sunan şirketler durumu daha da kötüleştiriyor. Uygulamalarına ısrarlılıkla devam eden bu küresel şirketlerin tüm ürünleri küresel şekilde boykot edeceğiz.

Kadına Yönelik Şiddet ve Savaşlar Son Bulmalı

Kırsal ve kentsel alanlarda kadına yönelik aile içi, toplumsal veya kurumsal şiddet bir an önce son bulmalıdır. Askeri üslerin çoğalmasına, çatışma ve savaş yoluyla gaspın artmasına, direnişlerin suç olarak gösterilip şiddetle bastırılmasına tanık olmaktayız. Şiddet; egemenlik, sömürü ve yağmaya dayanan bu ölümcül kapitalist sistemin bir parçasıdır. Bizler ise barış, saygı ve onurlu bir yaşamı savunuyoruz. Verdikleri mücadele uğruna tehdit ve takip edilen, hapsedilen, katledilen yüzlerce köylünün acısını ve onurunu üzerimizde taşıyoruz. İnsan haklarını ve doğanın haklarını ihlal edenlere hesap sormaya ve sorumluların cezalandırılması yönündeki ısrarımıza devam edeceğiz. Ayrıca tüm siyasi mahkumların derhal serbest bırakılmasını istiyoruz.

Yaşamlarımıza Sahip Çıkalım

Bütüncül bir toprak reformu yapılmalıdır. Topraksız köylülere toprak verilmeli, doğa ile uyumlu tarım yapan köylülerin toprağa erişimi garanti altına alınmalıdır. Toprak bir meta değildir, yaşam için gerekli bir ortak alandır. Bu yüzden şirketlerin egemenliğine bırakılmamalıdır. GDO teknolojisi ile doğal tohumlarımızın kirletilmesini izin vermemeliyiz. Tohumları paylaşmaya bundan sonra da devam edeceğiz çünkü biliyoruz ki bizler tohum zenginliğinin muhafızlarıyız. Hayatın döngüsü suyla akar, hiçbir su kaynağı boşuna akmaz. Yaşamımız için suyumuzu korumaya da devam etmeliyiz.

En büyük gücümüz çeşitlilikten birlik yaratıp onu korumaktan geliyor. Toplumlarımızı dönüştürmek ve Toprak Ana’yı korumak adına hepimiz mücadelemizi büyütmeliyiz. Şu ana kadar biriktirmiş olduğumuz bilgileri, elde ettiğimiz deneyimlerimizi tabandan paylaşmayı sürdüreceğiz. Okullarımızı ve eğitim metodlarımızı geliştirerek iletişimimizi daha da güçlendireceğiz.

La Vía Campesina 6. Konferansı kendi gücünden emin ve umut dolu bir gelecek inancıyla sonlanıyor. Yeryüzünün her bölgesinde, her anında, farklı dil ve kültürlerle mücadele sürüyor ve sürecek.

Bu yazı Meydan Gazetesi’nin 11. Sayısı’nda yayımlanmıştır.

The post Küresel Köylü Hareketi – Furkan Çelik appeared first on Meydan Gazetesi.