Binghamton Üniversitesi’nden Antropoloji Doçenti Rolf Quam ve yüksek lisans öğrencisi Alex Velez’in de dahil olduğu uluslararası çok bir araştırma ekibi tarafından yayınlanan yeni bir araştırmaya göre, -modern insanların en yakın atası olan- Neandertaller, insanların konuşmasını algılama ve gerçekleştirme yeteneğine sahipti.

Kulak Yapısı Üç Boyutlu Modelleme ile Yapıldı

Quam, “Bu, kariyerim boyunca katıldığım en önemli çalışmalardan biri” diyor: “Ulaştığımız sonuçlar sağlam ve Neandertallerin insanların lisanını algılama ve üretme kapasitesine sahip olduğunu açık biçimde ortaya koyuyor. Bu, antropolojide fazlasıyla zor bir mesele olan dilin evrimini incelemek doğrultusunda fosil kanıtlarından faydalanan çok az sayıdaki güncel ve devam eden araştırma serisinden biri.”

Dilin evrimi ve özellikle de Neandertallerdeki dil kapasiteleri, insan evrimi hakkında uzun zamandır yanıtlanmayı bekleyen bir soru.

Universidad Complutense de Madrid’de paleontoloji profesörü ve kuzey İspanya’da bulunan Atapuerca arkeolojik alanında kazı ve araştırma eş direktörü olan araştırma ortak yazarı Juan Luis Arsuaga, “Onlarca yıldır, insanla ilgili evrimsel çalışmalardaki temel sorulardan biri, insani iletişim biçimi olarak konuşulan dilin, başta Neandertaller olmak üzere insan atalarının diğer türlerinde de mevcut olup olmadığıdır” diyor. Son araştırmada, Neandertallerin nasıl iletişim kurmuş olabilecekleri hakkında bazı çıkarımlar yapmak için işitme yolları yeniden yapılandırıldı.

Araştırma, Homo sapiens ve Neandertallerdeki kulak yapılarının üç boyutlu sanal modelleriyle birlikte, Atapuerca bölgesinde bulunan ve Neandertallerin atalarını temsil eden daha eski fosilleri yeniden yapılandırmak için kullanılan yüksek çözünürlüklü bilgisayar tomografisi taramalarına dayanıyordu. 

Bizimle Aynı İşitme Frekansına Sahiptiler

Üç boyutlu modellerde toplanan veriler, modern insanların konuşma seslerinin frekans aralığının büyük kısmını kapsayan 5 kHz’e kadar işitme becerilerini tahmin edebilmek amacıyla işitsel biyomühendislik alanında geliştirilen yazılım tabanlı bir modele girildi. Atapuerca fosilleri ile karşılaştırıldığında, Neandertaller modern insanlara daha fazla benzeyecek biçimde, 4-5 kHz arasında biraz daha iyi işitme becerisi sergilediler.

Araştırmacılar, buna ek olarak, her türde teknik olarak ‘kullanılan bant genişliği’ olarak bilinen ‘maksimum hassasiyetin’ frekans aralığını da hesaplayabildiler. Kullanılan bant genişliği iletişim sistemiyle ilgilidir; dolayısıyla, daha geniş bir bant genişliği, bir türün sözlü iletişiminde daha fazla sayıda kolayca ayırt edilebilir akustik sinyal kullanılmasına olanak sağlar. Bu durum ise iletişimin verimliliğini, en kısa sürede net bir mesaj iletme becerisini artırır. Neandertaller, Atapuerca’daki atalarıyla karşılaştırıldığında daha geniş bir bant genişliği gösterir ve bu özelliğiyle modern insanlara daha çok benzer.

İspanya’da bulunan Universidad de Alcalá’da profesör ve çalışmanın başyazarı olan Mercedes Conde-Valverde, “Bu, gerçekten anahtar bir bulgu” diyor: “Birbirine benzeyen işitme becerileri, özellikle de bant genişliği mevcudiyeti, Neandertallerin modern insanların konuşması kadar karmaşık ve verimli bir iletişim sistemine sahip olduğunu ortaya koyuyor.”

Quam, “Araştırmadan elde edilen diğer ilgi çekici sonuçlardan biri, Neandertallerin konuşmasının büyük olasılıkla ünsüzlerin daha fazla kullanımını içerdiğine ilişkin önermeydi” diyor:

“Neandertallerin konuşma kapasiteleri hakkında daha önce yapılan çalışmalarının büyük kısmı, ana ünlüleri İngilizce konuşulan dilde üretme becerileri üzerinde yoğunlaşmıştı. Bununla birlikte, ünsüz harf kullanımı ses sinyaline daha fazla bilgi eklemenin bir yolu olduğundan ve aynı zamanda insanların konuşmasını ve dilini neredeyse tüm diğer primatlardaki iletişim modellerinden ayırdığı için, bu vurgunun yanlış yerleştirildiğini düşünüyoruz. Araştırmamızın bunu fark etmiş olması, araştırmanın gerçekten ilginç yönlerinden biri ve fosil atalarımızdaki dilsel kapasiteler hakkında yeni bir önermedir.”

Dolayısıyla, Neandertaller insanların konuşmasındaki sesleri üretmek bağlamında bizdekine benzer bir kapasiteye sahipti ve kulakları bu frekansları algılayacak biçimde ‘ayarlanmıştı’. Neandertallerin işitsel kapasitelerindeki bu değişimler, Atapuerca’da bulunan atalarıyla karşılaştırıldığında, taş alet teknolojisindeki değişiklikler, ateşin kullanılması ve muhtemel simgesel uygulamalar da dahil olmak üzere, giderek daha karmaşık davranış kalıpları sergileyen arkeolojik kanıtlarla da paralellik gösteriyor. 

Dil ve Davranışlar Birlikte Evrildi

Benzer bir şekilde, araştırma, insan evrimi boyunca giderek karmaşıklaşan davranışların birlikte evrildiğini ve ses iletişiminde verimliliğin artırıldığını destekleyen güçlü kanıtlar sunuyor. Yeni çalışmayı yayınlayan ekip yaklaşık yirmi yıldan beridir bu araştırma hattını geliştiriyor ve analizleri ek fosil türlerine genişletmek için sürmekte olan ortak çalışmalara sahip. Ancak şu an için en heyecan verici şey, elde edilen yeni sonuçlar.

İspanya’daki Universidad de Alcalá’da profesör olan Ignacio Martinez, “Bu sonuçlar özellikle memnuniyet verici” diyor: “Bu soru hakkında bir asırdan fazla süren araştırmalardan sonra, Neandertallerin konuşma kapasiteleri sorusuna kesin bir cevap verdiğimize inanıyoruz.”

Kaynak: Gazete Duvar

The post Araştırma: Neandertaller Modern İnsanların Dilini Anlama ve Kullanma Becerisine Sahipti appeared first on Meydan Gazetesi.

Bundan yaklaşık 50.000 yıl önce kasten gömülmüş yeni bir Neandertal iskeleti Irak’ta keşfedildi. Neandertallerin ölülerini gömdüğüne dair ilk kanıtlar, arkeolog Ralph Solecki’nin 1950’lerde kuzey Irak’taki Şanidar mağarasını kazmasının ardından ortaya çıktı.

Bu mağarada vücudun kasıtlı olarak bir mezara yerleştirildiği ve çiçeklerin üzerine serpildiği on adet Neandertal kalıntısı bulundu. Bulgu, Neandertallerin, daha önceki kaba insanlar olduğu düşüncesinin aksine, son derece zeki olarak yeniden değerlendirilmesine yol açtı.

2014 yılında mağaradaki kazılar, bölgedeki IŞİD tehdidi nedeniyle sıkı güvenlik altında yeniden başladı. Amaç, Neandertallerin bulunduğu tabakaları incelemek, olanları açıklığa kavuşturmaktı. Bununla birlikte, arkeologlara göre yeni kalıntılar da bulundu. Bu kalıntılar; bir Neandertal’in üst yarısı, kemikler hala anatomik pozisyonlarındaydı. Arkeologlar, Neandertal’in kasıtlı olarak gömüldüğüne dair çok sayıda kanıt buldu. Vücudun etrafındaki tortu tabakasının altındaki tabakadan gözle görülür şekilde farklı olduğu gerçeği de bu kanıtlara dahildi. Dahası, vücudun altındaki tortu, kazarak bozulduğunun izlerini taşıyordu.

Ekip, vücudun hemen altındaki katmanın sıkıştırıldığını, ancak daha derin katmanlarda bunun olmadığını tespit etti. Arkeologlar, “Bir şeyin kazıldığına ve vücudun içine konulduğuna dair oldukça iyi bir kanıt.” diye ifade etti.

Kalıntıların yeni bir bireye mi yoksa birçoğu eksik olan önceki bulgulardan birine mi ait olduğu açık değil. Kazıyla ilgilenen arkeologlar, vücudun büyük olasılıkla büyük bir kaya bloğundaki çiçekli mezarı açığa çıkaran ilk ekip tarafından yanlışlıkla yarıdan kesildiğini söylüyor.

Modern insanlar en az 100.000 yıl önce ölülerini gömüyordu. Neandertallerin bu davranışı kendileri mi tasarladıkları veya insanlardan mı öğrendikleri bilinmiyor, ancak Neandertallerin ve insanların Şanidar mezarları zamanında birbirleriyle karşılaştıkları biliniyor.

The post Neandertaller Ölülerini Gömüyorlarmış appeared first on Meydan Gazetesi.