Batı Afrika’da yer alan devletlerden Nijerya’nın Adamawa eyaletinde iki etnik grup arasında çıkan çatışmada 38 kişi hayatını kaybetti.

Nijerya’nın Tigno bölgesinde yerleşik olan Hausa ile Chabo etnik grupları arasındaki çatışmalarda 38 kişi yaşamını yitirirken yüzlerce kişi yarlandı ve yüzlerce ev kundaklandı.

Resmi olarak çatışmalar doğrulanırken hayatını kaybedenlerin sayısına ilişkin herhangi bir bilgi verilmedi. Resmi kaynaklar çatışmaların kontrol altına alındığını iddia ediyor.

Adamawa eyaletinde gruplar arasındaki arazi anlaşmazlığı sebebiyle zaman zaman şiddet olayları yaşanıyor.

The post Nijerya’da Halklar Arasında Nefret Körükleniyor: 38 Kişi Çıkan Çatışmalarda Yaşamını Yitirdi appeared first on Meydan Gazetesi.

Ocak ayının başından beri 258 Lassa ateşi vakası tespit edilen Nijerya’da salgın nedeniyle acil durum ilan edildi.

Ülkenin 19 eyaletinde 258 vaka tespit edildiği ve 41 kişinin yaşamını yitirdiği kaydedildi.

Fare dışkısıyla temas sonucu bulaşan hastalık, insandan insana geçebiliyor ve ölümcül kanamalı ateşe yol açıyor. 

Mali, Togo, Gana, Liberya ve Sierra Leone gibi birçok Afrika ülkesinde görülen Lassa ateşine Nijerya’da ilk olarak 1969’da ülkenin kuzeydoğusundaki Borno eyaletinde rastlanmıştı.

The post Nijerya’da Ocak Ayı İçinde 41 Kişi Lassa Ateşi Salgını Nedeniyle Yaşamını Yitirdi appeared first on Meydan Gazetesi.

Babakura Kolo adındaki bir komutanın aktardıklarına göre, Nijerya’nın kuzeydoğusunda bulunan Damboa eyaletinde, gece saatlerinde 2 farklı yere intihar saldırısı gerçekleştirildi. RPG silah ile gerçekleştirilen intihar saldırılarında en az 31 kişinin yaşamını yitirdiği ve onlarcasının yaralandığı söyleniyor. Yaşamını yitiren sayısının artmasından korkuluyor.

Saldırılarla ilgili henüz detaylı bilgi açığa çıkmadı, ancak büyük ihtimalle Boko Haram tarafından gerçekleştirildi.

The post Nijerya’da İntihar Saldırısı: En Az 31 Kişi Yaşamını Yitirdi appeared first on Meydan Gazetesi.

The post Nijerya’da Fulani Sığır Çobanlarına Yönelik Saldırı: 30 Kişi Yaşamını Yitirdi appeared first on Meydan Gazetesi.

Saldırıda en az 50 kişinin yaşamını yitirdiği ve onlarca kişinin yaralandığı söyleniyor. Görgü tanıklarının aktardıklarına göre saldırıyı gerçekleştiren kişi, genç bir çocuk.

Bölgede yoğun şekilde Boko Haram aktivitesi mevcut. Örgütün yaşları beşe kadar düşen çocukları canlı bomba olarak kullandığı saldırıların olduğu da düşünüldüğünde Boko Haram’ın yapmış olma olasılığı yüksek.

Nijerya’da 2000’li yılların başından beri varlık gösteren Boko Haram’ın gerçekleştirdiği saldırılar bugüne kadar en az 20 kişinin yaşamını yitirmesine sebep oldu. 2014’te IŞİD’e biat eden örgüt, 2015’ten bu yana ülkenin sınır komşuları Kamerun, Benin, Çad ve Nijer’de de saldırılar düzenliyor.

The post Nijerya’da İntihar Saldırısı: 50 Kişi Yaşamını Yitirdi appeared first on Meydan Gazetesi.

The post Akdeniz: 26 Göçmenin Cansız Bedenine Ulaşıldı appeared first on Meydan Gazetesi.

Anlaşma, yakın zamanda yine aynı ”barışçıl” amaçlar için uranyum madenciliğine başlayacak olan Suudi Arabistan’da gerçekleşti. Proje tamamlandıktan sonra ne kadar süre barışçıl kalacakları bilinmez ama yaratacağı ekolojik tahribat canlılar için en başından itibaren o kadar da barışçıl olmayacak.

The post Barışçıl Bir Nükleer Anlaşması (!) appeared first on Meydan Gazetesi.

Düzenlenen saldırılar, Borno Eyaleti’nin Maiduguri, diğer ikisi ise Muna Dalti kentinde gerçekleştirildi.

Saldırıyı henüz üstlenen olmazken yerel ajanslardan edinilen bilgilere göre en az 13 kişinin yaşamını yitirdiği 18 kişinin yaralandığı öğrenildi.

Nijerya’da 2000’li yılların başından beri varlık gösteren Boko Horam, onlarca sivil katliam gerçekleştirdi. Saldırılarda binlerce kişi yaşamını yitirirken, yüzbinlerce insan da göç etmek zorunda kaldı.

The post Nijerya’da Canlı Bomba Saldırısı: En Az 13 Kişi Yaşamını Yitirdi appeared first on Meydan Gazetesi.

Nijerya, Pakistan ve Afganistan’da bombalı saldırılar gerçekleştirildi. Nijerya’nın kuzeydoğusunda bulunan iki göçmen kampına düzenlenen bombalı saldırıda 8 kişi yaşamını yitirdi.

Pakistan’da ise Lahor kentinde yaşanan ve bomba olması muhtemel  patlamada en az 20 kişi yaşamını yitirdi.

Afganistan’ın Kabil kentinde de bakanlık konvoyuna yönelik bombalı saldırı yapıldı. Saldırıda çoğunluğu etraftaki sivillerden oluşan 35 kişi yaşamını yitirdi.

Bombalı saldırıları cihatçı terör çetelerinin düzenleme ihtimali üzerinde duruluyor.

The post Nijerya, Pakistan ve Afganistan’da Bombalı Saldırılar appeared first on Meydan Gazetesi.

Nijerya’nın Borno eyaletinin Maiduguri şehrinde eş zamanlı 7 intihar saldırısı düzenlendi. Saldırılarda ilk belirlemelere göre 9 kişinin yaşamını yitirdiği belirtiliyor. İntihar saldırılarının IŞİD bağlantılı cihatçı terör çetesi Boko Haram tarafından gerçekleştirildiği ihtimali üzerinde duruluyor.

The post Nijerya’da 7 Farklı Yerde Bombalı Saldırılar appeared first on Meydan Gazetesi.

Türkiye’den yola çıktığı belirlenen, silah yüklü bir gemiye,Nijerya gümrük polisi tarafından, Lagos limanında el koyulduğu açıklandı. Konu ile ilgili olarak AFP’ye bilgi veren Joseph Attah isimli bir Nijeryalı yetkili gemiye, edindikleri bir istihbarat bilgisi doğrultusunda el konulduğunu açıkladı. Gemide gizlenmiş olarak 440 pompalı tüfek ele geçirildi. Attah, geminin Türkiye’den yola çıktığının altını çizerken, bir kişinin gözaltında olduğu ve bu kişinin vereceği bilgiler doğrultusunda, silahların kime gittiğini belirlemeyi umduklarını söyledi.

Nüfusunun yarısı Hristiyan, yarısı Müslüman olan Nijerya’da halen, ülkenin kuzeydoğusunda terör eylemleri gerçekleştiren ve IŞİD’e biat ettiğini açıklamış cihatçı çete Boko Haram var.

Türkiye’den Nijerya’ya silah transferi bundan 3.5 yıl önce de gündeme gelmişti. O dönem Başbakan Başdanışmanı Mustafa Varank ile THY Özel Kalem Müdürü Mehmet Karakaş’a ait ses kayıtlarında, THY’den Karakaş Başdanışman Varank’a “Onlarca malzeme taşıyorum, Nijerya’ya gidiyor şu anda. Müslümanları mı öldürecek Hıristiyanları mı öldürecek vebal altındayım” ifadelerini kullanmıştı.

The post Nijerya, Türkiye’den Giden Silah Yüklü Gemiye El Koydu appeared first on Meydan Gazetesi.

14 Nisan’da Nijerya’nın kuzeyindeki Chibok kentinde bir okulu basıp, 200’den fazla kız öğrenciyi kaçıran Boko Haram’ın bu eylemi, ilk eylemi olmamasına rağmen geniş yankı buldu. Bu, büyük ölçüde başkentte yapılan Dünya Ekonomik Forumu’nun etkisiyle oldu.

ABD başkanı Barack Obama’nın eşi Michelle Obama’nın “Kızlarımızı Geri Getirin” kampanyasına destek vermesiyle Boko Haram daha fazla görünür olurken, ABD Savunma Bakanlığı da rehinelerin kurtarılması için destek vereceğini açıkladı.

Boko Haram’ın kaçırdığı kız öğrenciler için başlatılan süreç devam ederken Uluslararası Af Örgütü’nden ilginç bir açıklama geldi; Nijeryalı yetkililer kızların kaçırılacağını bilmesine rağmen harekete geçmedi! Yapılan yazılı açıklamada Af Örgütü, Boko Haram’ın 14-15 Nisan tarihlerinde Chibok’a yapacağı saldırıya ilişkin uyarıda bulunduğunu ancak Nijeryalı yetkililerin acilen harekete geçmemeleri yüzünden böyle bir durumun yaşandığını belirtti.

Farklı İslam örgütlerinden birbiri ardına kınama mesajları gelse de, El-Kaide bağlantılı Boko Haram rehineleri henüz bırakmış değil.

İklim Değişikliğinin Terörizme Etkileri

Bu eylem ya da Batılıların tabiriyle “İslami Terörizm” Nijerya’da yeni değil. Bu konu kıta çapında sadece Nijerya hükümetinin değil, Batılı ülkelerin de siyasi gündeminde. Sorunu ortadan kaldırma niyetiyle yapılan çalışmalar uzun zamandır devam ediyor. Toplumsal sorunların çözümünde, bu sorunların nedenini derinlemesine araştırmak özellikle Batılı devletlerin en iyi bildiği iş!

2009 yılında, Birleşik Krallık Uluslararası Kalkınma Bölümü’nün çalışması, Nijerya’daki bu sıkıntının nedenini açık bir şekilde gözler önüne seriyor; “mevcut toplumsal sorunlar doğrudan iklim değişikliğiyle ilgili.”

Bölüm, açıklamasında iklim değişikliği nedeniyle su kaynaklarının azalmasını, bu azalmayla ilintili çölleşme ve çölleşmenin yarattığı arazi sıkıntısını ve buna bağlı ürün kaybını Nijerya’nın tüm toplumsal sorunlarının nedeni olarak görüyor.

Yine benzer ama daha yakın tarihli ABD Barış Enstitüsü çalışması da durumu “basit bir nedensellik ilişkisi” olarak tarifliyor: İklim değişikliği Nijerya’daki şiddeti arttırıyor. Enstitü, çalışmasında iklim kaymalarına yönelik tedbirsizlikten dolayı hükümeti suçlarken, bu iklim kaymalarının, insanların toprak ve su gibi kaynaklara erişimini azalttığını belirtiyor. Kaynaklara erişim sıkıntısının ikincil sonuçlara da yol açtığı raporda vurgulananlar arasında. Bu ikincil sonuçlar, hastalık, açlık ve işsizlik… Durumun toplumsal çelişkilerin artmasına yol açtığı yine raporda vurgulananlar arasında.

Nijerya’daki Ahmadu Bello Üniversitesi de Batılı raporların ışığında, iklim değişikliği ile birlikte yağış miktarının azalmasının ve su seviyesinin 21. yüzyılın en kötü seviyesinde seyretmesinin, Nijerya’nın bazı bölgelerinde petrol kaynaklı (!) sorunlara yol açacağını bildiren açıklamalarda bulundu.

Aynı üniversiteden Boko Haram’la ilgili yapılan bir açıklamada, Boko Haram’ın öncülü olan Maitatsine Seksiyonu üyelerinin büyük çoğunluğunun ekolojik felaketlerin kurbanı olduğunu bildirildi. Yoksulluk, yiyecek ve su kıtlığı, iş ve barınacak yer bulunamamasının insanları Boko Haram’a katılmaya ittiği söyleniyor.

Africa Review’den tespitinde olduğu üzere, Boko Haram askerleri yoğunluklu olarak Nijerya ve Çad’dan gelen, kuraklık ve açlıkla boğuşan insanlardan oluşuyor. Çevre coğrafyalardan Nijerya’ya ortalama iki yüz bin çiftçi ve çoban göç etmiş durumda. Göçmenlerin bir kısmı büyük şehirlerde çalışıp eve para göndermeye çalışıyor. Geri kalanlarsa Boko Haram’da.

Nijerya ordusu da benzer bir şekilde, iklim değişikliği ve artan şiddet olaylarının farkında olduğunu belirten bir açıklama yaptı. Artan bir şekilde devam eden şiddet olaylarına ilişkin özellikle Borno, Yobe ve Katsina eyaletlerinde 2006-2008-2010 yıllarında olağanüstü hal ilan edildiği yine aynı açıklamada vurgulandı. Mevzu bahis alanlar, şu an Boko Haram’ın en aktif olduğu alanlar.

Enerji Meselesi

Büyük toplumsal sorunları basit bir nedensellik ilişkisi içerisinde ele alırsanız, ortaya çıkan sonucun ne olacağını görmek açısından iyi bir örnek Nijerya. Yukarıda verilen örneklerin anlamı şu; açlık, hastalık, terör, işsizlik vb. sorunların nedeni İklim Değişikliği…

Doğal olaylardan kaynaklı yaşanan toplumsal problemler… Basit nedensellik ilişkisi içerisinde bu önermeye inananacak kurum sayısı oldukça fazla… Bu kurumlar tabii ki gözünü Afrika’nın enerji kaynaklarına dikmiş Batılı küresel şirketler ve bölgede ekonomik ve siyasi hesaplar yapan Batılı devletler.

Afrika’da yaşanan iklimle ilişkili sorunların, su kaynaklarının ve verimli toprağın gittikçe azalmasına etkisi yok demek gerçeklikten uzak olacaktır. Ancak, aynı zamanda bu kaynakların belli tekellerde (özellikle Batılı şirketlerin elinde) olduğunu da hemen eklemek gerek. Çünkü ezilenlerin yaşam koşullarındaki olumsuzluğun kaynağı iklimle değil, doğrudan Batılı devletlerin ve şirketlerin politikalarıyla ilgilidir. Bu noktada, Nijerya’yı Afrika kıtası bağlamından ayrı ele almak anlamsız olacaktır.

Açlığı, yoksulluğu, insanların ihtiyaçları olan şeylere erişememesini; dolayısıyla bu durumun yol açtığı toplumsal sorunları “doğal” nedenlerle ilişkilendirmek basit bir amaca hizmet eder. İnsanların yaşadığı koşulları içselleştirmesine…

Mart ayında, bir Shell yetkilisinin yaptığı açıklamaya göre, Nijerya’da ham petrol üretim oranları büyük bir düşüşte. Yani ucuz petrolün sonuna gelindi. Petrol ithalatındaki düşüş, Nijerya gibi petrol devletlerinde sosyal krizlerin oluşmasına neden olur.

Kuzey Nijerya’da, yani Boko Haram’ın kalesinde nüfusun %70’i günde bir doların altına çalışıyor, işsizlik ve hastalık oranları çok yüksek. Yani Boko Haram’a katılmak için nedenleri çok. Ekonomik anlamda yaşanan olumsuzluk bunun katsayısını arttırıyor. Boko Haram’a ilişkin Batı’yı bilgilendiren belki de ilk gazeteci olan David Francis bu durumu “Boko Haram’daki gençlerin büyük bir çoğunluğunun radikallikle ilgisi yok, hepsi kötü koşullarda yaşayan insanlardan oluşuyor.” diye anlatıyor.

Sahra Çevresi’nde Terörizm

Nijerya; Nijer, Çad ve Cezayir’le beraber Mağrip El-Kaidesi’nin yoğunlaştığı coğrafyalar olarak biliniyor. Bu coğrafyadaki devletlerle beraber ABD mimarlığında imzalanan bir paktla özellikle El-Kaide’ye karşı bir mücadele hattı oluşturuldu.

Bu coğrafyalardan ilk üçü sadece El-Kaide’nin etkinliklerini yoğunlaştırdığı alanlar değil. Buralar aynı zamanda zengin petrol kaynaklarına sahip coğrafyalar. Daha sonra bu paktın, AFRICOM ismiyle ABD ordusuna dahil edilmesi, ABD’nin bu coğrafydaki hesaplarını anlamak açısından önem taşıyor. Öte yandan özellikle Nijerya’nın zengin bir kaya gazı havzası olması, Batılı devletlerin bu bölgenin güvenliğini almak istemesinin ardındaki nedenler arasında duruyor.

Nedensellik İlkesini Tekrar Düşünmek

Olağandır ki, her toplumsal, ekonomik ya da siyasal olayın nedenleri vardır. Ortaya çıkan sonucu ilgili bir nedene bağladığımızda, diğer nedenlerden uzak gösterebiliriz. Afrika kıtasındaki açlık, yoksulluk, hastalıkları bugün iklim değişikleriye ilişkilendirenler; kıtayı ekonomik, sosyal ve siyasi açıdan sömürmeyi politika haline getirmiş kapitalist şirket ve devletlerdir.

Bu nedensellikle saklamaya çalıştıkları sadece, yüzyıllar süren sömürü değil; aynı zamanda yeni sömürü biçimleridir. Boko Haram’ın bu önemli yükselişinden, El-Kaide’nin Afrika’daki gelişiminden özellikle Cezayir İstihbarat Servisi, dolayısıyla ABD, Fransa ve İngiltere gibi devletlerin gizli servislerinin haberi olmadığını düşünmek gerçekçi değildir.

Öncelikli olarak enerji politikaları ve bölgesel siyasi iktidar hedefli dış politikalar konuşulmadan kurulacak her neden-sonuç ilişkisi havada kalacaktır. Bundan sonra yoğunlaşılması gereken, Boko Haram’ın ne kadar “terörist” olduğu ya da “iklim değişikliklerinin toplumsal sonuçları” olacaktır.

Farklı coğrafylarda benzeri olayların bazılarının neden bu kadar yükseltilip uluslararası gündem yapıldığının “nedenleri”ni iyi düşünmek gerek. Yoksa, Kara Kıta’nın kanı elinde olanların, adalet ve barış getirmek yalanlarıyla yapacağı her müdahaleyi meşru görmek için bir neden bulabiliriz.

Mercan Doğan

[email protected]

Bu yazı Meydan Gazetesi’nin 18. sayısında yayımlanmıştır.

The post “Sömürü Sevap Boko Haram” – Mercan Doğan appeared first on Meydan Gazetesi.