Zapatista – Meydan Gazetesi https://meydan1.org Anarşist Gazete Thu, 09 Sep 2021 10:47:40 +0000 tr hourly 1 https://wordpress.org/?v=5.3.13 Zapatistalardan Dünyaya Mesaj: “Sadece 500 Yıl Sonra…” https://meydan1.org/2021/09/08/zapatisalardan-dunyaya-mesaj-sadece-500-yil-sonra/ https://meydan1.org/2021/09/08/zapatisalardan-dunyaya-mesaj-sadece-500-yil-sonra/#respond Wed, 08 Sep 2021 13:34:54 +0000 http://meydan1.org/?p=74041 Sadece 500 Yıl Sonra… Kardeşler, yoldaşlar,* Zapatista toplulukları bizim aracılığımızla sesleniyor. İlk olarak teşekkürlerimizi iletmek isteriz. Bizi davet ettiğiniz için teşekkür ederiz. Bizi hoş karşıladığınız için teşekkür ederiz. Bizi evinizde ağırladığınız için teşekkür ederiz. Bizimle yiyeceğinizi paylaştığınız için teşekkür ederiz. Bize iyi baktığınız için teşekkür ederiz. Bütün bunların haricinde, engellere ve bütün farklılıklara rağmen bugün […]

The post Zapatistalardan Dünyaya Mesaj: “Sadece 500 Yıl Sonra…” appeared first on Meydan Gazetesi.

]]>

Sadece 500 Yıl Sonra…

Kardeşler, yoldaşlar,*

Zapatista toplulukları bizim aracılığımızla sesleniyor.
İlk olarak teşekkürlerimizi iletmek isteriz. Bizi davet ettiğiniz için teşekkür ederiz. Bizi hoş karşıladığınız için teşekkür ederiz. Bizi evinizde ağırladığınız için teşekkür ederiz. Bizimle yiyeceğinizi paylaştığınız için teşekkür ederiz. Bize iyi baktığınız için teşekkür ederiz.

Bütün bunların haricinde, engellere ve bütün farklılıklara rağmen bugün bizim yaptığımız şeyde ortaklaştığınız için minnettar olduğumuzu söylemek isteriz. Sizin için bu küçük bir şey gibi gözüküyor olabilir ama bizim için, Zapatista toplulukları için bu çok büyük bir şey.


Bizler Mayalardan gelen Zapatistalarız.

Adına Meksika denilen coğrafyadan geldik; sizinle beraber olmak, sizi dinlemek ve sizden öğrenmek, sizinle sözlerimizi paylaşmak için okyanusları aştık.

Bizler Meksikalıyız; sizinle sevgiyi, saygıyı ve değeri bulduk.

Meksika devleti ve onun kurumları bizleri bu coğrafyanın vatandaşları olarak saymıyorlar. Bizler “atalarımızın” yerleştiği bu topraklarda aynı zamanda yabancı, öteki, istenmeyen ve hoş karşılanmayanlarız.

Meksika devleti için biz “geçici”yiz. Devletin ofislerine yaptığımız gereksiz ziyaretlerdeki harcamalar ve yaptığımız geziler sonucunda doğum belgelerimizde yazan budur. Ve biz bunların hepsini sizin olduğunuz yerde olabilmek için yaptık.

Ama bütün bir yolu şikayet etmek ve katlanmak zorunda kaldığımız devleti kınamak için gelmedik. Biz bunları paylaşıyoruz çünkü İspanya devletinin 500 yıl önceki olaydan dolayı özür dilemesini isteyen de yine aynı devlettir. Ek olarak anlaşılmalı ki Meksika devleti, aynı zamanda tarihten bihaber ve utanmadan tarihi kendi isteğine göre çarpıtarak değiştirmekte.

Yaşadığımız coğrafyalarda katlanmakta olduğumuz devletleri bir kenara bırakalım. Onlar sadece birer gözetmen, en büyük suçlunun itaatkar çalışanları.


421. Filo olarak bilinen Zapatista Deniz Filosu’nu yaratanlar, daha kalabalık bir topluluğun ilk dalgası olarak bugün karşınızda. Delege sayısı 501. Devletten önde olduğumuzu gösteren 501 kişiyiz: Onlar 500 yıllık sahte bir kutlamayı simüle ederken, biz önümüzdeki yeni şeye ilerliyoruz; yaşama.

501. yılında bu isyankar toprakların her köşesini keşfetmiş olacağız.

Ama endişelenmeyin. 501 delege bir anda gelmeyecek, dalgalar halinde gelecek. Şimdi Güneydoğu Meksika’nın dağlarında Zapatist kadınlar, erkekler, kız ve oğlan çocukları tarafından yapılan “La Extemporánea”** dediğimiz Zapatista havayolu birliği hazırlanıyor.

Havayolu birliğine, “Ulusal Yerli Kongresi” (National Indigeneous Congress) – “Yerli Yönetim Konseyi” (Indigeneous Governing Council) ve “Toprağı ve Suyu Savunan Halk Cephesi’nden (People’s Front in Defense of the Land and Water) delegasyonlar katılacak.

Hepimiz aşılar ve belgelerle ilgili sıkıntılar yaşadık. Hasta olduk ve iyileştik. Ailelerimizden, topluluğumuzdan, toprağımızdan, dilimizden ve kültürümüzden uzak ve aç kaldık. Çok büyük etkinliklerde değil ama direndiğiniz, isyan ettiğiniz, mücadele ettiğiniz yerlerde sizinle tanışmaya heyecanlı ve istekliyiz.

Bazıları ilgilendiğimiz şeyin büyük etkinlikler ve medyanın ilgisi olduğunu düşünebilir ve başarılarımızı ve başarısızlıklarımızı bu çerçeveden değerlendirebilir. Fakat biz tohumların, sıradan günlerin toprağında ve herkesin kendi bilgisi doğrultusunda ekildiğini, takas edildiğini ve yeşerdiğini biliyoruz.

Gelecek, spot ışıklarının altında büyümüyor. O, gece toprağın üzerinden çekildiğinde, sabahın erken saatlerinde gizlenmiş gölgede beslendiğinde ve ilgi gösterildiğinde doğar.

İnsanlık tarihini sarsan depremler sadece tek bir haykırışla başlar. Neredeyse algılanamayan bir “Yeter!” ( ¡Ya basta!) ; uyumu bozan gürültünün ortasında bir söz; duvardaki bir çatlak.


Bundan dolayı biz size ne tarifler vermeye, ön görülerimizi ve stratejilerimizi paylaşmaya, parlak ve kendiliğinden bir gelecek, kalabalık meydanlar veya hızlı çözümler getirmeye; ne de sizin için fevkalade sayılabilecek ittifaklara çağırıyoruz.

Biz, sizi dinlemek için geldik.

Bu kesinlikle kolay olmayacak; çok farklı, çok ayrı, çok uzak ve tersiz; bütün bunların haricinde çelişkiliyiz. Birçok şey bizi ayırıyor.

Belki de konuşmaya başladığımızda -beğenin ya da beğenmeyin- sadece tarihi paylaşmıyoruz. Bizim olana, değer verdiklerimize ve gerçeğe olan inancımızı da göstermiş oluyoruz.

Geçmişe her baktığımızda geçmiş bizi ayırır ve bu ayrışma temelsiz değildir: Her bakış bizim geçmiş hakkındaki meşru acı ve öfkemizi geri getirir.

Öfke de olsa, kırgınlık da olsa, suçlama veya temize çıkarma da olsa, geçmişe baktığımızda ne arıyorsak onu bulduğumuz doğru. Ciddi ve etkili tarih çalışmaları olsa da bizi haklı gösteren ve hak veren, bizim için en ikna edici olanı bulabilir ve sonra da onları “gerçeğe” dönüştürürüz.

Bu yolla yargılayabilir ve hüküm verebiliriz ama böyle olunca adalet unutulmuş olur. Bizi ayıran ve bizi karşı karşıya getiren birçok şey bulabiliriz.

Ailemizle, topluluğumuzla, kolektif veya örgüt olarak ve kendi mahallemizde, bölge ve coğrafyamızda mücadele ederiz. Her insan kendisini belirleyen acıyı ve harekete geçmesini sağlayan öfkeyi taşır. Bu –hiç de az olmayan – acı ve öfke ordadır.

Bu nedenle, biz Zapatista halkları, yalnızca daha büyük bir tehdidin, daha korkunç bir acının ve daha büyük bir öfkenin, öfkemizi ve acımızı yükseltip ortaklaştırabileceğini söylüyoruz.

Buna rağmen, tıpkı ezilenlerin ezenleri sorumlu tutmaya çalışırken genellikle ezenler tarafından yapılan sahte “birlik” çağrılarında olduğu gibi, aramızdaki farklar ortadan kaybolmuyor.

Hayır, biz Zapatistalar’ın bahsettiği şey bir neden, bir motivasyon ve bir hedef: YAŞAM!

Bu inançlarımızı ve mücadelemizi terk etmekle ilgili değildir, tam tersi: Kadın, otroas***, işçi ve yerli halkların mücadeleleri durmamalı; daha da radikalleşmeli ve derinleşmeli. Her biri Hidra’nın bir veya daha fazla yüzüyle karşı karşıya geliyor.

Sizlerin ve Zapatistalar olarak bizim olan tüm bu mücadeleler sadece ve sadece yaşam için. Ama canavarın kalbini yok edene kadar kafaları filizlenmeye devam edip daha da acımasız biçimde şekil değiştirmeye devam edecek.


Bugün, bu tarihlerde doğayı yok eden -insanlığın neden olduğu- büyük ölçekli yıkımı görüyor ve acısını çekiyoruz.

Bu molozun, küllerin, çamurun, kirli suyun, salgınların, sömürünün, kibrin, yoksulluğun, suçun, ırkçılığın, hoşgörüsüzlüğün altında yaşamı olmayan insanlar var. Ve her hayat bir sayıya veya istatistiğe çevrilip unutulan bir hikaye.

Gelecek -tarih olacak olan-, şu anki gibi tam bir kabus. Ve “daha da kötüsü olamaz” diye düşündüğümüzde gerçek gelip yüzümüze vuruyor.

Bu yüzden insanlar kendileri ve en iyi ihtimalle onlara yakın olanlar ile ilgilenirler: Aileleri, akrabaları ve tanıdıkları insanlar.

Ama bugün bu dünyanın her bir köşesinde, atan her bir kalpte bugünün ve geleceğin trajedisi ve aynı zamanda yaşam için direniş, mücadele ve isyan var.

Ve yaşam tabi ki zıtlaşma, tartışma, düşünme ve yüzleşmeyle dolu.

Özgürlüğümüzü elimizden alan, bizi aldatan, bizi yanlışa düşüren; bizi köşeye sıkıştırıp adım adım, kesiklerle ve yaralarla dünyadan uzaklaştıran; bizi yaşamdan koparan biri veya bir şey var. Buna neden olan tarafı belirleyebilir, suçluyu arayabilir, onlarla yüzleşebilir ve adaleti sağlayabiliriz. Bizi yalnızlaştıran ve tek bırakan, etrafımızı daraltıp sadece her birimizin egosunun sığacağı kadar yer bırakan bu acının bedelini ödeyecek ve cevap verecek birini veya bir şeyi arıyoruz.

Ve orada bile, o küçük ve her şeyden ve herkesten uzaktaki alanda, başka bir şey olmamız gerekiyor ve hala olduğumuz şey olmamıza izin verilmiyor. Orada bile, bir parçası kolektif olan bireysel tarihimizde: Bir oda, bir ev, bir mahalle, bir topluluk, bir coğrafya, başka bir şeyin parçası olmak için değiştirilmesi ve ihanet edilmesi gereken bir dava var. Bir erkeğin hoşuna giden bir kadın, hetero kabul edilen bir otroa, olgun olmaya çalışan bir gençlik, gençlik tarafından tolere edilen bir yaşlılık, gençlikten daha iddialı bir çocukluk, yetişkinler ve yaşlılar: Gözetmenler için yeterli ve uysal bir iş gücü, patronun istediği gibi bir gözetmen.

Ve kendimizi olmadığımız bir şeye dönüştürmeye yönelik bu baskı, yapısal bir şiddet biçimini alır. Bütün sistem normallik kalıbını dayatır.

Eğer kadınsak erkeklerin yarattığı kalıba göre öyle olmalıyız. Eğer otroas isek heteroseksüelliğin yarattığı kalıba göre öyle olmalıyız.

Örnek verirsek cinsel yönelimleri değiştirmek için “klinikler” bile var. Saldıran, yalnızlaştıran, farklı ve öteki olanı yok eden bir makine: Sistemin kendisi gerçekten devasa ve ölümcül, “anormalliği” tedavi eden bir klinik.

Sistem her gün, gün boyu bizi uysallaştırmaya ve evcilleştirmeye çalışıyor. Canlı olan her şey, bütün kuşaklar direniyor ve isyan ediyor, bütün dayatmalara “hayır” ve yaşama “evet” diyor: Ve biz de direniyoruz.

Bunun yeni bir şey olmadığı doğru. Beş yüzyıl geriye gidip aynı hikayeyi görebiliriz. Bütün bunlarda saçma olan şey ise bize baskı yapanların bugün bizim “kurtarıcılarımız” rolünü oynamaya çalışmaları.


Yine de bir şeyler farklı: Dünyanın ve doğanın acısı bizim acımızla birleşti.

Ve yine burdayız, itiraz etsek de etmesek de. Salgınların son bulacağının, afetlerin azalacağının, dünya ve dünyadaki yaşamın acı, yıkım ve adaletsizliklerle dolu olan önceki haline döneceğinin doğru olmadığını söyleyebiliriz.

Biz Zapatistalar, sadece bir şeylerin eski haline dönemeyeceğini söylemiyoruz aslında, daha da kötüye gideceğini söylüyoruz.

Biz Zapatista toplulukları, yanlış olan şeylerin nedenini adlandırıyor ve buna “kapitalizm” diyoruz.

Her insanın kendi yöntemine, planlamasına  ve coğrafyasına göre başka bir şey inşa edebilmesi; bizce ancak bu sistemin tümüyle yıkılmasıyla mümkün olacaktır. Mükemmel olmayacak ama şimdikinden daha iyi olacak.

Bundan sonra ortaya ne çıkarsa insanlar; insanlık, insan ve doğa arasındaki yeni ilişkileri nasıl isterlerse öyle adlandıracaklar.

Kolay olmayacağını biliyoruz, şimdi de kolay değil.

Her bir insanın, mücadele ettiği alanda karşılaştığı Hidra’nın başına karşı savaşırken canavarın kalbi yeniden şekillenip daha da büyür bu yüzden tek başımıza yapamayacağımızı biliyoruz.

Bütün bunlara rağmen biz bütün bunların kötü bir anı olarak kaldığı ve sonunda canavarın kül olup parçalara ayrıldığı günü göremeyeceğimizi biliyoruz.

Ama aynı zamanda biz biliyoruz ki kendimize düşen payı üstleneceğiz, belki de bu küçük bir pay ve yeni kuşaklar bunu hatırlamayabilir.


Zapatista toplulukları olarak biz, bazı işaretler görüyoruz. Ama belki de biz halk olarak yanılıyoruz.

Bizleri nasıl cahil, geri kalmış, muhafazakar, ilkel, modern öncesi, barbarca, uygarlaşmamış, hoşgörüsüz ve rahatsız edici olarak adlandırdıklarını biliyorsunuz.

Belki de bu doğrudur. Belki de geri kalmışızdır çünkü burada kadınlar ve otroas‘lar olarak var olduğumuzda kimsenin bize tecavüz etmesinden, saldırmasından, katletmesinden ve ortadan kaldırmaya çalışmasından korkmadan dışarı çıkabiliyoruz.

Belki de ilerlemeye karşıyızdır çünkü doğayı ve halk olarak bizleri katledip gelecek nesillere ölümü miras bırakan mega projelere karşıyız.

Belki de bir trene, yola, baraja, termoelektrik santrale, alışveriş merkezine, havaalanına, madene veya zehirli atık çöplüğüne, bir ormanın yok edilmesine, nehirlerin ve göllerin kirletilmesine ve fosil yakıta karşı olduğumuz için moderniteye karşıyızdır.

Belki de biz geri kalmışızdır çünkü para yerine toprağa saygı gösteriyoruz.

Belki de biz barbarızdır çünkü kendi yiyeceğimizi yetiştiriyoruz ve para için değil yaşamımız için çalışıyoruz.

Belki de uyumsuz ve rahatsız ediciyizdir çünkü kendimizi kendimiz, yani halklar olarak yönetiyoruz ve yönetme işini topluluk üyeleri olarak yerine getirmemiz gereken birçok sorumluluktan biri olarak görüyoruz.

Belki de biz isyankarızdır çünkü biz ihanet etmiyoruz, pes etmiyoruz veya teslim olmuyoruz.

Belki de biz, onların bizim hakkımızda söylediği her şeyizdir.


Ama biz bir şeyi duyuyor ve görüyoruz: Bir şeylerin gerçekleştiğini ve gerçekleşeceğini biliyoruz.

Bu yüzden bu seyahate çıktık çünkü biz düşünüyor ve biliyoruz ki mücadele edenler sadece biz değiliz ve neyin gerçekleştiğini, gerçekleşeceğini görenler de sadece biz değiliz.

Bizim bu dünyadaki köşemiz yaşam için mücadelenin küçük bir coğrafyası.

Biz başka yerler arıyoruz ve onlardan öğrenmek istiyoruz.

Bu yüzden buraya geldik. Bize edilen hakaretleri ve şikayetleri dillendirmek için veya ödeyemediğimiz borçları tahsil etmek için gelmedik. Moda bu olsa da ve herkes bu şikayetlere hakkımız olduğunu kabul edecek olsa da bunun için gelmedik. Belki de ne yapmamız gerektiğini bilmediğimizi ve bu yüzden kötü hükümetlerin bunu bizim için yapacağını söyleyeceklerdir.

Devletlerin kendilerini sahte milliyetçiliklerin arkasına saklaması şu anda moda. Milliyetçilik kisvesi bizi; bize baskı uygulayan, bizi ezen, bizi katleden ve bizi bölenlerle aynı yere koyuyor.

Hayır. Biz, buraya bunun için gelmedik.

Milliyetçilik kisvesi sadece farklılıkları değil bunun da ötesinde suçları saklamaya yarıyor. Birleşmiş bir milliyetçilik anlayışı altında şiddet uygulayan erkeği ve saldırıya uğrayan kadını, heteroseksüel hoşgörüsüzlüğünü ve eziyet çekmiş otredadı, sömüren uygarlığı ve yok edilmiş yerli halkı, sömürücü sermayeyi ve baş eğdirilmiş işçileri, zengin olanları ve yoksulları barındırırlar.

Ulusal bayraklar gösterdiklerinden daha fazlasını saklar. Bu yüzden yaşam ısrarımız evrenseldir. Sınırları, dili, rengi, ideolojiyi, dini, bölgeyi, cinsiyeti, yaşı, fiziksel farklılıkları ve bayrakları tanımaz.

İşte bu yüzden bizim yolculuğumuz “Yaşam için Yolculuk” tur. Bu bizim sadece birkaç söz edeceğimiz ve daha fazla dinleyeceğimiz etkinliklerden biri.


Bu fırsatı düzgün bir talepte bulunmak için kullanacağız. Ne kadar büyük veya küçük olduğu önemli değil, bize hikayeni anlat. Bize direniş ve isyan hikayeni anlat: Acından, öfkenden ve senin “Hayır!” larından ve “Evet!”lerinden bahset.

Çünkü biz Zapatista toplulukları her odada, evde, mahallede, toplulukta, dilde var olan hikayeyi ve bir şeyleri nasıl yapıp yapmadığınızı dinlemeye ve öğrenmeye geldik.

Yıllar sonra biz anladık ki her bir ayrı fikirde, isyan veya direnişte yaşamın farklı bir sesi var. Zapatistalar olarak bizim bakış açımızdan hayat, her şey ile ilgili olandır.

Bir gün biri size “Zapatistalar neden geldi?” diye sorduğunda hep birlikte, hiçbirimiz utanmadan, “Öğrenmeye geldiler” diye cevap verebiliriz. Beş yüzyıl sonra, Zapatista toplulukları bizi dinlemeye geldi.

Madrid’den, İspanya denilen coğrafyadan, adı değiştirilen göklerin altında ve topraklarda SLUMIL K´AJXEMK´OP**** veya “isyancı topraklar”.

Zapatista toplulukları adına. “421. Filo” olarak bilinen, Zapatista Deniz Filosu.Dünya gezegeni. 13 Ağustos, sadece 500 yıl sonra.


*Metindeki çoğul zamir ve hitaplar İspanyolca dilinde eril,dişil ve cinsiyetsiz olmak üzere 3 ayrı şekilde kullanılmış. Türkçe’de ise sadece tek bir 3.çoğul şahıs zamiri olduğu için çeviride “o” kullanıldı.

**doğaçlama

***öteki, farklı cinsel yönelim ve/veya kimliği olan

****Meksika’nın İspanya Krallığı tarafından 13 Ağustos 1521’de işgal edilmesinin 500’ncü yıl dönümünde, Avrupa’yı “işgal etmek için” yola çıkan Zapatistlerin kıtaya verdikleri yeni isim, teslim olmayan toprak

The post Zapatistalardan Dünyaya Mesaj: “Sadece 500 Yıl Sonra…” appeared first on Meydan Gazetesi.

]]>
https://meydan1.org/2021/09/08/zapatisalardan-dunyaya-mesaj-sadece-500-yil-sonra/feed/ 0
Zapatistaların Yaşam Yolculuğu Başladı|#BuenViajeZapatistas https://meydan1.org/2021/05/05/zapatistalarin-yasam-yolculugu-basladi-buenviajezapatistas/ https://meydan1.org/2021/05/05/zapatistalarin-yasam-yolculugu-basladi-buenviajezapatistas/#respond Wed, 05 May 2021 12:34:37 +0000 https://meydan1.org/?p=72099 Geçtiğimiz ay bir açıklama yayınlayan Zapatista Ulusal Kurtuluş Ordusu (EZLN), 33 Mayıs’ta yola çıkarak Avrupa’da bulunan halklar, kolektifler ve örgütlerle buluşma gerçekleştireceklerini duyurmuştu. 3 Mayıs günü Isla Mujeres adasından gemi ile yola çıkan 7 kişilik EZLN heyeti Haziran ayına kadar bütün Avrupa’yı turlayıp İspanya’nın Vigo limanına varacak.

The post Zapatistaların Yaşam Yolculuğu Başladı|#BuenViajeZapatistas appeared first on Meydan Gazetesi.

]]>
Geçtiğimiz ay bir açıklama yayınlayan Zapatista Ulusal Kurtuluş Ordusu (EZLN), 33 Mayıs’ta yola çıkarak Avrupa’da bulunan halklar, kolektifler ve örgütlerle buluşma gerçekleştireceklerini duyurmuştu.

3 Mayıs günü Isla Mujeres adasından gemi ile yola çıkan 7 kişilik EZLN heyeti Haziran ayına kadar bütün Avrupa’yı turlayıp İspanya’nın Vigo limanına varacak.

The post Zapatistaların Yaşam Yolculuğu Başladı|#BuenViajeZapatistas appeared first on Meydan Gazetesi.

]]>
https://meydan1.org/2021/05/05/zapatistalarin-yasam-yolculugu-basladi-buenviajezapatistas/feed/ 0
Zapatistler KoronaVirüse Karşı Mücadeleye Çağırıyor https://meydan1.org/2020/03/20/zapatistler-koronaviruse-karsi-mucadeleye-cagiriyor/ https://meydan1.org/2020/03/20/zapatistler-koronaviruse-karsi-mucadeleye-cagiriyor/#respond Fri, 20 Mar 2020 16:54:12 +0000 https://meydan.org/?p=56218 Ocak 1994’te Chiapas’ı özgürleştirdikten sonra dünyanın dört bir yanında birçok örgütlenmeye ilham kaynağı olan ve yoğun devlet şiddetine ve katliamlara karşı sürdürdüğü direnişle mücadeleyi sürdüren EZLN, on bini aşkın insanın yaşamını yitirmesine sebep olan yeni tip koronavirüse karşı mücadele çağrısı yayınladı. Meksika halkına; Dünya halklarına; Ulusal Yerli Kongresi-Yerli Yönetim Meclisi’ne; Direniş ve isyan ağlarına; Kız […]

The post Zapatistler KoronaVirüse Karşı Mücadeleye Çağırıyor appeared first on Meydan Gazetesi.

]]>

Ocak 1994’te Chiapas’ı özgürleştirdikten sonra dünyanın dört bir yanında birçok örgütlenmeye ilham kaynağı olan ve yoğun devlet şiddetine ve katliamlara karşı sürdürdüğü direnişle mücadeleyi sürdüren EZLN, on bini aşkın insanın yaşamını yitirmesine sebep olan yeni tip koronavirüse karşı mücadele çağrısı yayınladı.

Meksika halkına;

Dünya halklarına;

Ulusal Yerli Kongresi-Yerli Yönetim Meclisi’ne;

Direniş ve isyan ağlarına;

Kız ve erkek kardeşlere;

Arkadaşlara;

Size şu bilgilendirmede bulunuyoruz:

“Koronavirüs” olarak da bilinen COVID-19’un yayılmasıyla ortaya çıkan insan yaşamına yönelik gerçek ve bilimsel olarak kanıtlanmış tehdidi göz önünde bulundurarak,

Uyruk, cinsiyet, etnik köken, dil, dini inaç, politik tutum, toplumsal durum ve tarih ayrımı yapmaksızın yaşamı tehdit eden bu tehlikeye karşı gerekli tedbirleri almak yerine, insani bir sorunu birbirlerine saldırmak için kullanan kötü hükümetlerin ve bir bütün olarak siyaset sınıfının saçma sorumsuzluğu ve ciddiyetten yoksunluğunu göz önünde bulundurarak,

Tehdit ile baş etmek için gerçek bir planın yokluğunun yanı sıra, salgının kapsam ve ciddiyetine dair doğru ve zamanında bilgilendirme eksikliğini göz önünde bulundurarak,

Zapatistaların kavgamıza adanmışlıklarını göz önünde bulundurarak,

Şu kararı verdik:

1) Köylerimizde, yerel örgütlenmelerimizde, mahallelerimizde ve tüm Zapatista örgütsel yapılarında bir kırmızı alarm kararı veriyoruz

2) İyi Yönetim Belediyeleri ve Zapatista Asi Otonom Belediyelerine “caracol”ların, Direniş ve İsyan Merkezleri’nin derhal kapatılması tavsiyesinde bulunuyoruz.

3) Destekçi taban ve bütün örgütsel yapıya, Zapatista yerel örgütlenmeleri, köyleri ve mahalleleri genelinde paylaşılacak bir dizi öneri ve olağanüstü hijyen önlemlerine uyulması tavsiyesinde bulunuyoruz.

4) Kötü hükümetlerin yetersizliği dikkate alındığında, Meksika’daki ve dünyadaki herkesi bilimsel temellerde gerekli sağlık tedbirlerini almaya, ilerlemeye ve bu salgından sağ çıkmaya teşvik ediyoruz.

5) Kadına yönelik şiddete karşı mücadelenin bırakılmaması, bölgenin ve toprak ananın savunulması mücadelesinin sürdürülmesi, kaybedilen, katledilen ve hapsedilenler için mücadelenin sürmesi ve insanlık için kavga bayrağının en tepeye yükseltilmesi çağrısı yapıyoruz.

6) İnsanla teması kaybetmemeye, fakat birbirimizi arkadaş, kız kardeş ve erkek kardeşler olarak tanımanın yollarını geçici olarak değiştirmeye çağırıyoruz.

Kalp ile birlikte sözün ve kulağın birbirlerini bulacağı birçok patika, birçok yol, birçok takvim ve birçok coğrafya vardır. Ve yaşam için verilen bu savaş onlardan biri olabilir. Hepsi bu.

Meksika’nın Güneydoğusu dağlarından
Devrimci Yerli Gizli Komitesi-Zapatista Ulusal Kurtuluş Ordusu Genel Komutanlığı adına
Subcomandante Insurgente (İsyancı) Moisés
Meksika, Mart 2020

Çeviri: Gerçeğin Günlüğü

The post Zapatistler KoronaVirüse Karşı Mücadeleye Çağırıyor appeared first on Meydan Gazetesi.

]]>
https://meydan1.org/2020/03/20/zapatistler-koronaviruse-karsi-mucadeleye-cagiriyor/feed/ 0
Zapatistalardan Dünyanın Dört Bir Yanında Mücadele Eden Kadınlara https://meydan1.org/2019/03/04/zapatistalardan-dunyanin-dort-bir-yaninda-mucadele-eden-kadinlara/ https://meydan1.org/2019/03/04/zapatistalardan-dunyanin-dort-bir-yaninda-mucadele-eden-kadinlara/#respond Mon, 04 Mar 2019 08:03:10 +0000 https://test.meydan.org/2019/03/04/zapatistalardan-dunyanin-dort-bir-yaninda-mucadele-eden-kadinlara/ Kime: Dünyanın dört bir yanında mücadele eden kadınlara Gönderen: Zapatist kadınlar Kız kardeşler, yoldaşlar! Sizi haberdar etmek istediğimiz şey biraz üzücü; Mart 2019’da Zapatista topraklarımızda, İkinci Uluslararası Mücadele Eden Kadınlar Buluşması’nı yapamayacağız. Yeni hükümetlerin daha önce açıkça yapacaklarını söylediği büyük kapitalistlerin mega projeleri ortaya çıktı. Maya Treni’nden, Tehuantepec Kanalı planından, ahşap ve meyve ürünleri için […]

The post Zapatistalardan Dünyanın Dört Bir Yanında Mücadele Eden Kadınlara appeared first on Meydan Gazetesi.

]]>

Kime: Dünyanın dört bir yanında mücadele eden kadınlara

Gönderen: Zapatist kadınlar

Kız kardeşler, yoldaşlar!

Sizi haberdar etmek istediğimiz şey biraz üzücü; Mart 2019’da Zapatista topraklarımızda, İkinci Uluslararası Mücadele Eden Kadınlar Buluşması’nı yapamayacağız.

Yeni hükümetlerin daha önce açıkça yapacaklarını söylediği büyük kapitalistlerin mega projeleri ortaya çıktı. Maya Treni’nden, Tehuantepec Kanalı planından, ahşap ve meyve ürünleri için ağaç dikiminden bahsettiler. Ayrıca madencilik şirketlerinin ve büyük gıda şirketlerinin de topraklara gireceğini söylediler. Topraklarımızı metaya dönüştürerek biz yerli halkları yok etme girişiminde bir tarım planı da var. Carlos Salinas de Gortari’nin başarıyla tamamlayamadığı şeyi tamamlamak istiyorlar çünkü biz, onu isyanımızla durdurduk.

Bu projeler felakettir. Yalanlarıyla bunu ne kadar örtbas etmek istedikleri önemli değil. Gerçek şu ki onlar yerli halklara karşı her şeyi elde etmeye çalışırlar; topluluklarını, topraklarını, dağlarını, nehirlerini, hayvanlarını, bitkilerini ve hatta taşlarını bile. Yani onlar, sadece biz Zapatistalara değil, aynı zamanda yerli olduğunu söyleyen tüm kadınlara da karşıdır. Ve sonra erkeklere de karşıdır, ancak şimdi biz kadınlardan bahsedeceğiz.

Topraklarımızın artık bizim için değil, gelip yürüyüş yapacak, büyük otelleri, harika restoranları ve bu lükslere sahip olmak için gerekli işletmeleri olan turistler için var olmasını istiyorlar. Topraklarımızın, değerli ahşaplar, meyve ve su üreten çiftlikler; altın, gümüş, uranyum ve toprakta var olan, kapitalistlerin istediği tüm mineralleri çıkarmak için madenler haline gelmesini istiyorlar. Onurumuzu ayda birkaç kuruşa satmak için onların piyonları, köleleri olmamızı istiyorlar. Bu kapitalistler ve yeni hükümetlerde onlara itaat edenler, istediğimiz şeyin para olduğunu sanıyorlar.

Onlar bizim özgürlük istediğimizi anlayamazlar; sahip olduğumuz birazcık şeyi; fotoğrafsız, röportajsız, kitapsız, danışmansız, anketsiz, oy kullanmadan, müzeler ve yalanlar olmadan mücadele ederek kazandığımızı anlamazlar.

“Kalkınma” dedikleri şeyin bir yalan olduğunu, ilerlemeci ya da gerici dünyalarında dövülmeye, tecavüze uğramaya ve öldürülmeye devam eden kadınların güvenliğini bile gözetemediklerini anlamazlar. Siz bu kelimeleri okurken, bu ilerlemeci ya da gerici dünyalarda kaç kadın öldürüldü yoldaşlar, kız kardeşler?

Belki biliyorsunuzdur ama yine de size söyleyeceğiz: Zapatista bölgesinde uzun yıllar boyunca tek bir kadın bile öldürülmedi. Ama evet, onlar bizim geri kalmış, cahil, önemsiz olduğumuzu söylüyorlar.

Belki en iyi feminizm nasıldır bilmiyoruz, belki lügatın nasıl değiştiğini veya toplumsal cinsiyet eşitliğinin ne olduğunu bilmiyoruz. “Toplumsal cinsiyet eşitliği” dedikleri şey bile adil değil, çünkü sadece kadınların ve erkeklerin eşitliğinden söz ediyorlar. Biz bile, cahil ve geri kalmış insanlar olarak, ne erkek ne kadın olan, “otroas” dediğimiz ama onların kendilerine nasıl isterlerse öyle diyebildiği ve alay edildikleri, zulmedildikleri, şiddet gördükleri ve katledildikleri için saklanmadan oldukları gibi olma hakkını kazanmanın onlar için kolay olmadığı, ne erkek ne de kadın olan insanlar olduğunu iyi biliyoruz. Onları hala erkek ya da kadın olmaya mı zorlayacağız? Biz bu insanlara saygı duymazsak, bize kadın olarak saygı duymamalarından nasıl şikayet edebiliriz? Ama hey, belki de bu, başka dünyalardan bakış attığımız şeyler hakkında konuşmamız ve bunlar hakkında pek bir şey bilmememiz yüzündendir.

Bildiğimiz şey, özgürlüğümüz için savaştığımız ve şimdi özgürlüğümüzü savunmak için savaşmamız gerektiğidir, böylece büyükannelerimizin çektiği acı, kızlarımız ve onların kızları tarafından çekilmeyecektir.

Biz savaşmak zorundayız ki tarih tekerrür etmesin ve sadece yemek yaptığımız, dünyaya getirdikten sonra utanma, aşağılanma ve ölüm içinde büyüdüklerini göreceğimiz çocuklar doğurduğumuz o dünyaya geri dönmeyelim.

Biz aynı şeye geri dönmek için silahlanmadık. Biz 25 yıldır, turistlere, patronlara, ustabaşılara hizmet etmek için direnmiyoruz. Biz otel ve restoranlarda birkaç peso için yabancılara hizmet eden işçiler olmak için eğitim, sağlık, kültürün yaratıcıları olmayı bırakmayacağız. Önemli olan az ya da çok peso olup olmaması değil, önemli olan onurumuzun bir bedeli olmamasıdır.

Çünkü onların istediği bu, yoldaşlar, kız kardeşler; kendi topraklarımızda, topluluğumuzu yok etmelerine müsaade etmek için sadaka alan köleler haline gelmemizi istiyorlar.

Yoldaşlar, kız kardeşler!

2018 toplantısı için bu dağlara geldiğinizde, bize saygıyla ve bazen de hayranlıkla baktığınızı gördük, her ne kadar herkes bu şekilde gelmemiş olsa da. Bizi eleştirmeye gelen insanlar da olduğunun farkındayız. Dünyanın büyük olduğunu ve orada birçok düşüncenin var olduğunu, hepimizin aynı şeyi yapamayacağını bazı insanların anladığını, bazılarınınsa anlamadığını biliyoruz.

Ve şimdi bize, iyi ya da kötü bir şekilde emir verilen hizmetçiler ya da bazen el sanatları, bazen meyve ya da sebze, bazen herhangi bir ürününün ücreti için, kapitalist kadınların yaptığı gibi, pazarlık yapılan kimseler olarak üzüntü ya da acımayla bakmanızı istemiyoruz. Oysa bu kapitalist kadınlar alışveriş merkezlerine alışverişe gittiklerinde pazarlık yapmazlar, kapitalistlerin söyledikleri ücreti öderler ve hatta bundan keyif bile alırlar.

Hayır, yoldaşlar, kız kardeşler. Biz bu megaprojelere karşı her şeyimizle ve tüm gücümüzle savaşacağız. Eğer onlar bu toprakları ele geçirirlerse, bu Zapatistaların kanı ile olacak.

Bu yeni hükümet, kadın olduğumuz için, beklediğimiz şey iyi bir işveren ve iyi ücret olduğundan, patronlara ve ustabaşlarına boyun eğeceğimizi sanıyor ya da buna inanıyor.

Ama hayır, istediğimiz şey kimsenin bize tanımadığı özgürlüktür; kanımızla bile olsa savaşarak onu kazanırız.

Yeni hükümetin güçleri, paramiliterleri, milli muhafızları geldiğinde onları hürmetle, şükranla, neşeyle mi karşılayacağımızı sanıyorsunuz? Hayır, ne olursa olsun, onları mücadeleyle karşılayacağız ve Zapatista kadınlarının satın alınmadıklarını ve pes etmediklerini öğrenip öğrenmeyeceklerini göreceğiz.

Bundan sonrası artık güvenli değil, çünkü kapitalizmin her şey için saldırdığını ve ne pahasına olursa olsun her şeyi istediğini biliyoruz. Bunu yapacaklar, pek çok insanın onları desteklediğinin, zulmedebileceklerinin ve insanların yine de onları alkışlayacaklarının bilincindeler. Bize saldıracaklar ve bizi bitirene kadar, oy sayılarının iyi olup olmadığını görmek için anketlerini kontrol edecekler.

Biz bu mektubu yazarken paramiliterlerinizin saldırıları çoktan başladı. Daha önce olduğu gibi: PRI, sonra PAN, sonra PRD, sonra PVEM ve şimdi MORENA’dan geliyorlar.

Yoldaşlar, kız kardeşler!

Mücadeleyi bırakmayın. Bu kahrolası kapitalistler ve onların yaptıkları yanlarına kar kalan yeni hükümetleri bizi yok etse bile, siz kendi dünyanızda savaşmaya devam etmelisiniz.

Çünkü biz buluşmada, dünyanın herhangi bir köşesindeki tek bir kadın, kadın olmaktan korkmasın diye mücadele edeceğimiz konusunda anlaşmıştık. Orası da sizin köşeniz yoldaşlar ve kız kardeşler, Zapatista topraklarında bizde olduğu gibi, orada da şimdi sıra sizde.

Bu yeni hükümettekiler bizi kolayca yeneceklerini, az olduğumuzu ve başka dünyalarda bizi kimsenin desteklemediğini düşünüyorlar. Ama ne olursa olsun, yoldaşlar ve kız kardeşler, bir kişi kalsak bile, o kişi özgürlüğümüzü savunmak için savaşacaktır.

Ve biz korkmuyoruz, yoldaşlar ve kız kardeşler! 25 yıldan daha evvel kimsenin bizi görmediği, sonra da bizi şu ankinden daha az gördüğünüz zamanlarda korkmadıysak şimdi de korkmuyoruz.

Yoldaşlar, kız kardeşler!

Size verdiğimiz ateşi koruyun.

Sönmesine izin vermeyin.

Bizim ateşimiz burada kanımızla sönmüş olsa bile, hatta başka yerlerde de sönmüş olsa bile, kendi ateşinizi koruyun, çünkü zor zamanlardan geçsek de biz kimsek öyle kalmak zorundayız ve biz mücadele eden kadınlarız.

Hepsi bu, yoldaşlar ve kız kardeşler. Özet şu ki biz buluşmayı yapmayacağız.

Eğer kendi dünyanızda bu buluşmayı yaparsanız ve size Zapatistaların nerede olduğunu, neden gelmediğini sorarlarsa, onlara gerçeği söyleyin, Zapatist kadınlar olarak, kendi özgürlükleri için, kendi köşelerinde savaştıklarını söyleyin.

Yoldaşlarınıza ve kız kardeşlerinize iyi bakın.

Size Zapatistalar hakkında düşünmemenizi çünkü artık bittiklerini, artık Zapatista diye bir şey olmadığını söyleyebilirler.

Bizi mağlup ettiklerini düşündüğünüz zaman, size baktığımızı göreceksiniz ve içimizden biri habersizce yaklaşıp sadece siz duyun diye kulağınıza fısıldayacak: “Size verdiğimiz küçük ateş nerede?”

Güneydoğu Meksika dağlarından.

Zapatist Kadınlar, Şubat 2019.

 

Çeviri: Gamze Boztepe

 

Bu yazı Meydan Gazetesi’nin 48. Sayısında yayınlanmıştır.

The post Zapatistalardan Dünyanın Dört Bir Yanında Mücadele Eden Kadınlara appeared first on Meydan Gazetesi.

]]>
https://meydan1.org/2019/03/04/zapatistalardan-dunyanin-dort-bir-yaninda-mucadele-eden-kadinlara/feed/ 0
Anarşistlerin Ekonomi Tartışmaları (22): Zapatistlerin Perspektifinden Ekonomi Politik – 1 https://meydan1.org/2016/06/25/anarsistlerin-ekonomi-tartismalari-22-zapatistlerin-perspektifinden-ekonomi-politik-1/ https://meydan1.org/2016/06/25/anarsistlerin-ekonomi-tartismalari-22-zapatistlerin-perspektifinden-ekonomi-politik-1/#respond Sat, 25 Jun 2016 14:54:24 +0000 https://test.meydan.org/2016/06/25/anarsistlerin-ekonomi-tartismalari-22-zapatistlerin-perspektifinden-ekonomi-politik-1/   Subcomandante Insurgente Moisés’ın Konuşması 4 Mayıs 2015 İyi akşamlar yoldaşlar, Size anlatacaklarım -okuyacaklarım değil- halklarımızın ekonomisinin dünü ve bugünü hakkında; size kapitalizmden bahsedeceğim. 30 yıl önceki, 20 yıl önceki ve son birkaç yıl içindeki durumdan bahsedeceğim. Anlatacaklarımı üç bölüme ayırdım; halkların 30 yıl önce nasıl yaşadıkları, Zapatista olmayanların nasıl yaşadıkları ve bugünün Zapatistleri olan […]

The post Anarşistlerin Ekonomi Tartışmaları (22): Zapatistlerin Perspektifinden Ekonomi Politik – 1 appeared first on Meydan Gazetesi.

]]>

escuelita3

Zapatista Hareketi, 80’li yıllardan bu yana, Orta Amerika’da sürdürdüğü anti-kapitalist mücadelesi ve sahip olduğu öz-örgütlü karakteriyle, en önemli güncel deneyimlerden biridir. EZLN, Ocak 1994’te Chiapas’ı özgürleştirdikten sonra dünya çapında görünür olmuş; uzun yıllar boyu, yoğun devlet şiddetine ve katliamlara karşı sürdürdüğü direnişle küresel bir dayanışma ağının oluşmasına zemin sağlamıştır.

Zapatista Hareketi, 2015 yılının Mayıs ayında Chiapas’ta düzenlediği seminerde, kadın mücadelesinden ekonomik örgütlenmeye kadar birçok konuda deneyim aktarımı gerçekleştirdi. Şimdiye kadar, hareketin dışından birçok yazar ya da akademisyen Zapatista deneyimini yazmış olsa da, hareketin içerisinden aktarılan bu deneyim, bizler için oldukça önemli.

Anarşist Ekonomi Tartışmaları başlıklı yazı dizimizin bu bölümünde, söz konusu seminerde, Zapatistlerin ekonomik pratiğini ve özgün çözümlerini içeren bir konuşma yapan Subcomandante Insurgente Moisés’in sunumuna yer vereceğiz. Gelecek sayıda ikinci kısmını da yayınlayacağımız bu sunumla, Zapatistlerin 30 yıl önce içinde bulunduğu durumu ve Meksika devletinin Zapatistleri kapitalizme “yeniden” entegre etmeye yönelik çabalarını irdeleyeceğiz.

 

Subcomandante Insurgente Moisés’ın Konuşması

4 Mayıs 2015

İyi akşamlar yoldaşlar,

Size anlatacaklarım -okuyacaklarım değil- halklarımızın ekonomisinin dünü ve bugünü hakkında; size kapitalizmden bahsedeceğim. 30 yıl önceki, 20 yıl önceki ve son birkaç yıl içindeki durumdan bahsedeceğim. Anlatacaklarımı üç bölüme ayırdım; halkların 30 yıl önce nasıl yaşadıkları, Zapatista olmayanların nasıl yaşadıkları ve bugünün Zapatistleri olan bizlerin nasıl yaşadığımız.

Yüzyıllar önce nasıl olduğunu bilmediğimizi sanmayın; biliyoruz. Fakat 30 yaşında olduğumuz için meseleyi buradan -83 yılından başlatmak istiyoruz. Bir grup yoldaşın buraya geldiği 1983 yılından bugüne otuz küsur yıl oldu.

EZLN kurulmadan önce, kapitalist sistem için biz Chiapas’lı yerliler yoktuk. Onun için bir halk değildik; insan değildik. Onun için çöp olarak bile varlığımız yoktu. Coğrafyamızın geri kalanındaki diğer yerli kardeşlerimiz için de durumun benzer olduğunu tasavvur edebiliyoruz. Ve yerlilerin var olduğu herhangi bir coğrafyada da böyle olduğunu tahmin edebiliyoruz.

Yaşadığımız yerleri; yani dağlık bölgeleri, tepeleri koruma alanı olarak belirlemişler. Orada, Montes Azules Biyosfer dedikleri bölgede, yerlilerin yaşadığını bilmiyorlardı. Bu yüzden kimse orada doğan küçük erkekleri ve kadınları saymadı. Yani kapitalizm bizim hakkımızda hiçbir şey bilmiyordu; kimse sayım yapmadı, çünkü onlar için biz yoktuk.

Peki orada nasıl hayatta kalıyorduk? Tabii ki Toprak Ana ile… Hiçbir hükümet, hiçbir vali ya da belediye başkanı bizi dikkate almazken Toprak Ana bize hayat verdi. Unutulmuştuk. Önemli buldukları tek şey halklarımızın çevresinde çok iyi toprakların olmasıydı ve bu yüzden orada birkaç toprak sahibi ya da büyük işletme sahibi yaşıyordu.

Binlerce hektarlık iyi toprak, iyi su ve iyi nehirlerin sahibi onlardı. Bu yüzden bizi o bölgeden attılar; dağların içlerine sürgün ettiler, çünkü onlar için bu tepeler yararsızdı -onlar için bir faydası olmadığı için- bizi orada bıraktılar.

Neden binlerce ve binlerce hektar iyi toprağı kendilerine alıyorlar? Binlerce ve binlerce büyük baş hayvan sahibi olabilmek için. Nasıl oldu da bu kadar uzun süre orada kalabildiler? Çünkü beyaz bekçiler dediğimiz iyi silahlanmış adamları vardı ve bizi o topraklara sokmuyorlardı.

Eğer o dönemde unutulduysak, halkın ekonomisinden nasıl bahsedebiliriz? Bu büyük işletmelerin tek yaptığı dedelerimizi, ninelerimizi, büyük dedelerimizi ve büyük ninelerimizi sömürmekti. Bize gelince, biz yaratıcı olmak zorundaydık; toprak ve işletme sahiplerinin önümüze çıkardığı bütün kötülüklere direnerek nasıl yaşayabileceğimizi, Toprak Ana ile nasıl hayatta kalabileceğimizi hayal etmek zorundaydık.

Hiçbirimiz otobanları bilmiyorduk, klinik ve hastane denilen şeylerin olduğunu bilmiyorduk, okul ya da derslikte eğitimden de haberimiz yoktu. Sağlık kampanyası, programı, fonu, hiçbir şeyi yoktu. Unutulmuştuk.

Bütün erkek kardeşlerim ve kız kardeşlerim, bugün örgütlü olan yoldaşlarım adına konuşuyorum. Şimdi halklarımızın içinde kapitalist ekonomiyi görüyoruz, çünkü şimdi yukarıdakiler halklarımızla ilgilenmeye başladılar. Bu ilgi, halkların kendisinden çok, yaşadığı bölgeye, yaşayageldiği bölgeye yönelik –çünkü burası aynı zamanda bir zamanlar yaşamını yitiren kardeşlerimizin, yoldaşlarımızın yaşadıkları yer.

ezln

En iyi toprakları aldıkları ve yıllarca kullandıkları yetmedi, şimdi tepelerle, dağlarla ilgilenmeye başladılar; Birçok kez söylediğimiz gibi, bu -doğanın zenginliği- onlar için satılacak bir başka maldan farksız. Böylece daha önce bizi sürdükleri yerden çıkarmanın yollarını aramaya başladılar. Şimdi bizi buradan atmak istiyorlar. Burayı elimizden alıp bizi tahliye etmek istiyorlar, çünkü bu zenginliği istiyorlar.

Biz ve büyük-büyük-dedelerimiz ve ninelerimiz, orada bulunan zenginliğe iyi baktık. Ve onlar da bu yüzden orayı almak ve zenginliğini söküp çıkartmak istiyorlar. O kapitalistler, Toprak Ana’nın milyarlarca yılda yaptığını sadece birkaç yılda yok edecekler.

Bu nasıl olacak? Kapitalist sistemin yaptığı numarayı hatırlayın; kurdukları tuzak, kanunun 27. maddesini değiştirerek “ejido”ların (komünal toprakların) özelleştirilmesine izin vermekti. Çünkü Toprak Ana’yı satılabilir ve kiralanabilir yapmaya çalışıyorlar.

Hafızanızı biraz zorlamanızı istiyorum, çünkü 20 yıl kadar öncesinden -görünür olmaya karar verip ortaya çıktığımız zamandan- bahsedeceğim.

Bunu gören hükumet, değişik birçok yoldan kendini gizleyerek bu bölgeye gelmeye başladı. Kötü hükümetin ilk yolu, otoban inşaatı yapmakla taleplerimizi karşıladığını söyleyerek etrafta dolaşmaktı. Fakat otoban yapmalarının nedeni bu değil -27. maddedeki değişiklikle ejido’ların özelleştirilmeye açılması. Böylece hükümet iki yönden avantaj sağlıyor: Bizim ayaklandığımızı gördü ve şimdi otobanlar döşeyip projeler fonlamakla taleplerimizi karşılıyormuş gibi davranıyor. Ama onlar bu projelere bir ya da iki milyon pezo aktardıklarını söylerken; bu miktar yüz, iki yüz, üç yüz projeye bölündüğünde, her birine yetersiz miktar kalıyor, o da halklara gitmiyor. Elbette çeşitli seviyelerdeki hükümetlerin ceplerine gidiyor. Fakat yine de bunu başarı olarak ilan ediyorlar. Bize söyledikleri bu.

Yoldaşlarımızın ve kardeşlerimizin bu projeler hakkında nasıl konuştuklarını bir duysanız. Bu projelere “pececito” (küçük balık) diyorlar, ne demekse… (Tek başına bir peso anlamına gelen “pesesito” ile eşsessli). Bu yüzden biraz para alıyorlar ve bir sürü proje yapıyorlar diyorum.

Ayrıca orada burada birkaç okul ve klinik ortaya çıktı. Bunlarda okumayı bile sökmemiş ama burs kazanan öğrenciler var. Ve diyorlar ki, kliniklerde yeni halk sağlığı sigorta kimliğini gösterirsen sana iyi bakarlar. Ama gerçekte kliniğe gittiğinde hiç doktor yok diyorlar; eğer bir doktor varsa, hiç ilaç yok diyorlar; eğer hem bir doktor, hem ilaç varsa, ilaç eski tarihli oluyor. Ama okumayı bilmediğimiz için, doktor yine de ilacı veriyor; hastalık iyileşmiyor. Amaç sadece seni ilaçla tedavi ediyormuş gibi göstermek; senin hastalığına iyi gelen ilacı alıp almadığını bile bilmiyorsun.

Size anlattığım gibi, yıllar geçtikçe buna benzer yeni projeler ortaya çıkmaya başladı. Kötü hükümetin biraz para dağıtarak uygulamaya koyduğu bu projeler, hükümetin birer Zapatista olacak olanları kontrol etmesine yaradı. Sanırım buna “isyan karşıtı kampanya” ya da “düşük-yoğunluklu savaş” deniyor. Adı önemli değil, ama seni kontrol ediyor ki artık mücadele etmiyorsun. Çünkü diyor ki “Buyur al, artık taleplerini karşılıyoruz. Ve eğer Zapatistlere katılmayı aklından bile geçiriyorsan, silahlı kuvvetlerime şöyle bir bak, çok daha hazırlıklılar. Yaptığın şey, kendi kendini ölüme göndermektir.” Bunların hepsi, onları kontrol etmek için yapılan bir kampanyanın parçaları.

Böyle diyorum, çünkü “ejido”larının özelleştirilmesine izin veren halklar -evet, bazıları buna izin verdi- şimdi evsizler. Tiner ve benzeri madde bağımlılarıyla dolu şehirlere benziyorlar. Aynen böyle oldular, çünkü topraklarını sattılar; sanki çiftlik sahibiymiş gibi tapu belgelerini aldılar ve mülkiyeti alınca gidip onu sattılar. Şimdi sokakta kaldılar. Şimdi mısır ya da fasulye yetiştirecek hiçbir yerleri yok.

Bazıları ise bu projelerden birini aldı ve şimdi kapitalizmin kurallarının gerektirdiği faizi ödemek zorunda. Birkaç örnek vermek gerekirse, La Realidad bölgesinde Jataté nehrinin aktığı yerde Agua Perla adında bir halk var. Bu halk, hükümet projelerine girdi ve şimdi bir grup “caxlanes “(yerli olmayanlar) ya da “mestizos” (melezler) gelip onlara şöyle diyor: “Beyler biliyor musunuz, borcunuz şu kadar. Toprak artık sizin değil ve problem çıkmasını istemiyorsanız ya Escarcega’ya taşının ya da Oaxaca’ya.

Partidista’ların (parti üyelerinin ya da takipçilerinin) gönderdikleri yerler buraları. Onlara “partidistas” demek zorundayım, çünkü bizimle uğraşanlar önce sadece PRI-istas (PRI takipçileri) idi, ama şimdi bütün siyasi partiler aynı şeyi yapıyor, o yüzden artık onlara “partidistas” diyoruz.

Roberto Barrios’ta Chulum Juarez adında bir başka halk da projelerden faydalandı. Aynı şey… Onlara otoban yapmayı teklif ettiler ve kabul edildi. Asfalt döşenmeye başlamıştı bile. Otobanı bitirmeleri sadece birkaç ay sürdü ve iyi bir otoban yaptılar. Artık otoban var, onlar da “domo”larını (ondulin teneke çatı ve diğer şeyler) aldı. Halkın yollarına çakıl döşendi. Otoban da bittiğinde geliyorlar ve diyorlar ki “Beyler biliyor musunuz, gitmek zorundasınız. Çünkü bu tepede uranyum var ve hükümet onu çıkaracak. Yaşamak istiyorsanız gitmek zorundasınız. İsterseniz Oaxaca’ya gidin ve kendiniz gitmezseniz, zorla götürüleceksiniz.”

İşte 20 yıl önce hazırlamaya başladıkları şey buydu, şimdi de uyguluyorlar. Şimdi kapitalist sistemin kanunlarını değiştirdikleri için daha da fazla uygulanıyor. Her şey kağıt üzerinde, anlaşma yapılmış, imzalanmış. Buna karşı diyoruz ki, “İmzalanmış, onaylanmış ama halk buna direndiğinde ne olacak henüz görmedik. Ve Zapatista buna direndiğinde ne olacak, göreceğiz.”

 

Çeviri: Özgür Oktay

Bu yazı Meydan Gazetesi’nin 34. sayısında yayımlanmıştır.

The post Anarşistlerin Ekonomi Tartışmaları (22): Zapatistlerin Perspektifinden Ekonomi Politik – 1 appeared first on Meydan Gazetesi.

]]>
https://meydan1.org/2016/06/25/anarsistlerin-ekonomi-tartismalari-22-zapatistlerin-perspektifinden-ekonomi-politik-1/feed/ 0
Chiapas’tan Hamburg’a Uzanan Dayanışmanın Kolektifi LİBERTAD https://meydan1.org/2014/06/26/chiapastan-hamburga-uzanan-dayanismanin-kolektifi-libertad/ https://meydan1.org/2014/06/26/chiapastan-hamburga-uzanan-dayanismanin-kolektifi-libertad/#respond Thu, 26 Jun 2014 18:00:23 +0000 https://test.meydan.org/2014/06/26/chiapastan-hamburga-uzanan-dayanismanin-kolektifi-libertad/ Güncel anarşist ekonomi deneyimlerinin taşıdığı iddia, kapitalizmi ikame edebilecek ekonomik yapıların şu anda deneyimlenebileceği ve bu deneyimlerle yaşamsal ihtiyaçların karşılanabileceğidir. Hamburg’daki Café Libertad Kollektiv de bunun en büyük örneklerinden biri. Kolektifin özellikle Zapatistlerle kurulan dayanışma ilişkisinde bulunduğu nokta düşünüldüğünde, anarşist ekonomik deneyimlerin toplumsal mücadeleyle ilişkisini görmek, anarşizmin politik ve yaşamsal arasında kurduğu ayrılmaz bağın önemini […]

The post Chiapas’tan Hamburg’a Uzanan Dayanışmanın Kolektifi LİBERTAD appeared first on Meydan Gazetesi.

]]>
Güncel anarşist ekonomi deneyimlerinin taşıdığı iddia, kapitalizmi ikame edebilecek ekonomik yapıların şu anda deneyimlenebileceği ve bu deneyimlerle yaşamsal ihtiyaçların karşılanabileceğidir. Hamburg’daki Café Libertad Kollektiv de bunun en büyük örneklerinden biri. Kolektifin özellikle Zapatistlerle kurulan dayanışma ilişkisinde bulunduğu nokta düşünüldüğünde, anarşist ekonomik deneyimlerin toplumsal mücadeleyle ilişkisini görmek, anarşizmin politik ve yaşamsal arasında kurduğu ayrılmaz bağın önemini bir kez daha gösteriyor. Café Libertad Kollektiv’den Cemal Selbuz’la gerçekleştirdiğimiz röportajla hem kolektifin işleyişini, hem de anarşist ekonomik deneyimlerin etkisi üzerine konuştuk.

Meydan: Önce seninle başlayalım, bize biraz kendinden söz edebilir misin?

Cemal Selbuz: Bir anarşist olarak Hamburg’da yaşıyorum. Daha çok, Ermeni anarşistler ve Osmanlı’da anarşizmle ilgileniyorum. Cafe Libertad’a etkin olarak katıldıktan sonra liberter ekonominin de ilgimi çektiğini söyleyebilirim. Hamburg’da ve genel olarak Almanya genelinde anarkosendikalistlerle ilişkim var.

Café Libertad Kollektiv ile tanışman nasıl oldu?

1999’da anarkosendikalistler tarafında kurulan Cafe Libertad’la tanışmam, daha öncede tanıştığım kurucularının aracılığıyla oldu. Asıl olarak faaliyetlerini yakından tanımam, kolektifin kurulduğu yeri ziyaret ederek başladı. Faaliyetlerin nasıl yürütüldüğü, Meksika ve diğer ülkelerdeki köylü kooperatifleriyle nasıl bir ekonomik ve politik ilişki kurulduğunu merak ediyordum. Zamanla, ihtiyaç duyduklarında kahvenin getirilmesinde, depoda ve kolektife ilişkin düzenledikleri çeşitli politik ve sosyal etkinlerinde yardımcı olmaya çalıştım.

Sen ne zamandır kolektiftesin?

Sürekli ilişkide olduğum ve bazen de geçici çalıştığım Cafe Libertad’da, sekiz aydır tam üye olarak çalışmaktayım. Her üye gibi ben de 1000€ olan kooperatif payımı ödemeye çalışıyorum. Çalışanların hepsinin bütün karar süreçlerine demokratik ve eşit bir şekilde katıldıkları için onlardan, çalışanlardan daha çok üyeler ya da yoldaşlar olarak ifade etmenin daha doğru olacağını düşünüyorum.

İşleyişten biraz söz edebilir misin?

Sürekli çalışan üyelerin dışında, Cafe Libertad’da işlerin çok yoğun olduğu zamanlarda geçici olarak çalışanlar da olabiliyor. Geçici de olsa -3 veya 6ay çalıştıktan sonra- işsizlik parasından faydalanmaları için bir yılı tamamlayacak kadar çalışmalarını tavsiye ediyoruz. İster depoda olsun, ister büroda olsun bütün üyeler aynı ücreti almaktadır. Mümkün olduğunca iş alanları arasında dönüşümün oluşması için çaba sarf ediyoruz.

Büro kısmında kahvenin alınmasına ve gönderilmesine ilişkin bürokratik işlemler yapılmaktadır. Özellikle kahve ihracının olduğu dönemlerde iş yoğunluğu artıyor. Bu süre içerisinde bürodakilere yardımcı olacak geçici takviyeler yapılıyor. Her sene Meksika, Honduras ve Kostarika’daki kooperatiflerden toplam 120 ton kahve alıyoruz. Kavurma işletmesinde, kavrulup öğütülen ham kahvenin paketlenmesi ve vakumlu paketlerin etiketlenmesi de aynı yerde yapılmaktadır. Çekirdek şeklinde kavrulmuş ve paketlenmiş kahvenin etiketlenmesini de kolektifte yapıyoruz.

Çalışma koşullarından bahseder misin?

Kolektif olarak bağlı bulunduğumuz kooperatifler birliğinin tüzüğü, kendimizin oluşturduğu ve esas aldığımız kolektif tüzük olmak üzere, iki tüzüğümüz bulunmaktadır. Çalışma, disiplin ve kurallar yerine politik sorumluluk prensibi temelinde esnek bir şekilde yürütülmektedir. Herkesin katıldığı çalışmaya ve üretime ilişkin sorun ve ihtiyaçların görüşüldüğü çalışma toplantıları, her gün yapılmaktadır. Ayrıca haftada bir gün de genel görüşme oluyor, orada da daha çok kahve aldığımız ülkelerdeki kooperatiflere ve genele ilişkin sosyal ve politik sorunlar ve senelik kahve alım ve satımına ilişkin finans sorunlar görüşülmektedir.

Herkes saat ücreti olarak 18€ alıyor. 15 yıl içinde bir kez, 16€’dan 18€’ya çıkarılan saat ücretlerinin, asıl üreticilerin, Latin Amerika’daki kooperatiflerde çalışanların yaşam ve çalışma koşullarının iyileştirilmesine öncelik verdiğimiz için artırılmamasını öneriyoruz. Bundan dolayı, şu ana kadar üyelerden bir arttırma talebi gelmedi. Haftalık çalışma süresini 30 saat olarak belirledik. Yani haftada 4 gün, günde 6 saat. Bazen iş yoğunluğu yüzünden 5 gün çalıştığımızda oluyor. Ya da ayrıca birinin paraya ihtiyacı olduğunda, geçici olarak, haftada 5 gün çalışabiliyor. Ama 5 gün çalışmaya ilke olarak karşıyız.

Kolektif olduğumuz için pek çok yerden çağrı alıyoruz. Sosyal, kültürel ve politik faaliyetlere çağrılıyoruz. Kendimizi orada temsil ettiğimiz gibi bir grup olarak da bu tür faaliyetlere katılmaktayız.

Café Libertad’ın kendi politik faaliyeti ya da eylemliliği var mı?

Yakın zamanda, St. Pauli kulübünün her sene periyodik olarak düzenlediği ırkçılığa karşı turnuva festivaline aktif bir şekilde katıldık. Dayanışma çadırımızda, bağış karşılığında kahve ikram ettik. St. Pauli Roar’dan, kilo başına gelen 2€’yu, ırkçılık karşıtı taraftar projelerine, politik mahalle çalışmalarına ve kentte yaşama hakkı gibi mücadeleleri desteklemek için kullanıyoruz.
Aynı şekilde, dayanışma kahvelerimiz Störtebeker ve Kiptik’le, yalnızca Chiapas’taki proje ve direnişlere değil Almanya ve diğer ülkelerdeki proje ve mücadelelere de destek oluyoruz. Örneğin Gezi sürecinde 670€ bağışta bulunmuştuk.

Anarşist ve radikal sol eylemlere direkt katıldığımız gibi, asıl dayanışmamız bu tür faaliyetlere maddi destek, kahve verme ve kahve makinelerimizi karşılıksız alıp kullanma şeklinde olmaktadır.

Bizzat bizim düzenlediğimiz politik ve dayanışma etkinliklerimiz olmaktadır.
Kahve işleyişinden biraz bahsedebilir misin?

Asıl kahve aldığımız yer Meksika, Chiapas. Kahveyi, aromasının daha iyi olması, yumuşak asitli ve daha iyi tat vermesi için ağaç gölgesinde ekmektedirler. Bu sayede, göçmen ve diğer kuşların yaşam alanları da korunmuş oluyor. Yine, ağaçlar, erozyonun önlenmesi ve çok zahmetli olan kahve toplama sırasında çalışanların rahat toplamasını da sağlamaktadır. Cafe Libertad, kuruluşundan bugüne kadar en az aracı kullanmaya özen göstermektedir. Bundan dolayı, bize kahve ısmarlayan herkesin, kahveyi aynı fiyattan almasını sağlamak için büyük marketlere, bio dükkânlarına indirimli satış yapmıyoruz. Café Libertad Kollektiv olarak amacımız, kahve kooperatifleri ile dayanışmak ve onların politik mücadelelerini desteklemek. Bunun için kahve gelirleri dışında, dayanışma paralarını da onlara gönderiyoruz. Sosyal ya da kültürel faaliyetlerinde bir ihtiyaç söz konusu olduğunda, dayanışma fonumuzdan para aktarabiliyoruz. En büyük kahve alımımız Chiapas’tan. Bunun gibi Honduras (kadınlar kooperatifi) ve Kosta Rika’dan da kahve almaktayız. Fiyatı, her sene, kahve kooperatifleriyle birlikte ortak bir şekilde belirliyoruz ve % 60 gibi bir ön ödeme yapıyoruz.

Bazen fiyatları çok yukarı çekmemek için, artışı bir sınırda tutup geri kalan kısmını fonlarla desteklemekteyiz.

Chiapasla ilişki nasıl kuruldu?

Zapatistlerin 1994’de başlayan onur ve adalet mücadelesinin, dünyada olduğu gibi Almanya’da da büyük etkisi oldu. Kısa sürede Chiapas’la Hamburg arasında yoğun bir politik hareketlilik başladı. Karşılıklı süren uzun ziyaretler ve görüşmeler sonucunda, küçük çaplı ilk girişimler 1999 yılında gerçekleşti.

Sen Chiapas’a gitme fırsatı bulabilmiş miydin?

Her üyenin, üyeliğini gerçekleştirdikten, bir yıl sonra – maddi imkânlar ölçüsünde- Meksika’yı ziyaret edebileceği tüzüğümüzde de yazılı. Bir tüketici olarak ziyaret etmeyi düşünmüyorum, ama kişisel olarak kahvenin toplanmasına katılmak isterim.

Libertad’ın göçmen meselesine bakışı nedir?

Bu soruya kişisel olarak cevap verebilirim; Cafe Libertad farklı sol ve anarşist çevrelerden gelen üyelerden oluşmaktadır. Politik faaliyetleri daha çok Cafe Libertad’ın dışında yoğunlaşmaktadır. Ama ister içeride isterse dışarıda olsun genel bir göçmen politikası yerine, ırkçılığa karşı mücadele anlamında bir politika daha çok tercih edilmektedir. Hiç şüphesiz, her iki kesimin de karşılıklı ilişkisi dışında otonom bir göçmen hareketi elzemdir. Ama bu karşılıklı ilişki burada hep bir sorun oluyor ve olmaya da devam edecek. Almanya’daki göçmenler dışındaki sol yelpaze, liberterler de dâhil olmak üzere, bu sorunu pek tanımlayamadığı için doğru bir politik söylem ve mücadele geliştirmeleri de mümkün olmuyor. Hiç şüphesiz coğrafik sınır(Avrupa), birçok şeyi sınırlıyor.

Peki, sen kedini nasıl tanımlıyorsun?

Ben, kendimi anarşist bir göçmen olarak tanımlıyorum. Benim dışımdaki diğer üyeler, radikal sol çevrelerden. Kolektif prensiplerin yürütülmesi bakımından, üyelerin politik duruşları dikkate alınmaktadır.

Bu tarz bir ekonomik işleyişin kapitalist bir işletmeyle farkı nedir?

Dediğim gibi kolektifin temel ilkesinin patronsuz kârsız ve üretici ve tüketiciler arasında politik bir dayanışma olması önemli bir farklılık oluşturuyor. Onun dışında mümkün olduğu kadar iş bölümünün olmaması, işletmeye ilişkin politik ve ekonomik duruma ilişkin herkesin karar alma sürecine katılabilmesi, kararların bir çoğunluk-azınlık şeklinde değil konsensüs şeklinde alınıyor olması, çok acil durumlarda en az yüzde 75’in desteğinin sağlanarak karar alınması, eşit ücretin olması, çalışma sürelerinin 30 saatten az olması, farklı mesleki deneyimlere olanak sağlanıyor olması da kapitalist işletmelere pek uymuyor.

Ayrıca kendisini iyi hissetmeyen bir üye, bir hafta ücretli mazeret izini de kullanabiliyor. Çalışma koşullarından kaynaklı bir üyemiz iş göremez duruma düşerse, onun hiçbir zaman dışlanmayacağı ve ona uygun olabilecek bir iş olanağı yaratılacak olması da diğer işletmelerden farklarımız olarak sıralanabilir.

Her üyemizin politik faaliyetlere katılmasını özellikle teşvik ediyoruz.

Dolayısıyla liberter ekonomik bir modeldir diyebilir miyiz? Yani bu ekonomik modeli örgütlemeye çalışıyor musunuz?

EZLN’nin mücadelesini desteklemek amacıyla kurulan Cafe Libertad, bu tür kolektiflerin yaygınlaşmasını destekliyor. Biz, çeşitli şehirlerde kahvemizi satmak isteyen kolektifleri hem parasal hem de politik olarak destekliyoruz. Dayanışma amaçlı kolektifler yalnızca kuruluş amaçlarıyla kalamazlar yeni ve dönüştürücü düşünce ve alanların açılması gerekiyor. Sürekli ikinci planda görülen tüketicilerin kolektifleşmesi ve üretim süreçlerine demokratik olarak katılmalarını sağlayacak imkânlar yaratılmalıdır. Farklı mesleki kolektifler arasında dayanışma ve rotasyon imkânları sağlanmalıdır. Yoksa kolektiflerin imtiyazlı kooperatiflere haline gelmeleri kaçınılmaz olur. Her şeyden evvel ekonomik ilişkiler her alanda politikleşmelidir.

Ben, kolektiflerin çok ideal yapılar olarak görülmesini doğru bulmuyorum. Sonuçta, bütün bu ekonomik ve politik ilişkiler, temel kapitalist bir araçla yürütülmektedir. Kafa ve kol emeği, yeni ve eski çalışan, bilenle bilmeyen arasındaki hükmedici ilişkiler gibi çalışma mefhumunu yeniden tanımlamak gerekiyor. Burada sorulması gereken, kapitalizme çok bulaşmadan liberter bir ekonomik yapılanma mümkün mü? Buna vereceğimiz cevap, diğer sorunların tanımlanmasını da kolaylaştıracaktır.
Café Libertad Kollektiv’in Dayanışmacı Ekonomisi

Libertad’ın dayanışmacı model diye isimlendirdiği ekonomi, dayanışma gösteren ve gösterilen arasında aynı seviyede bir ilişki biçimine dayanıyor. İlişkide maddi ilişkide bulunan tarafın daha fazla inisiyatif hakkı yok. Tabi ki, bu ilişki ortaya konarken baz alınan şey, yaşamın iyileştirilmesi… Chiapas’takilerle bu tarz bir ilişki, kolektifin ilk gününden bugüne sağlanmaya çalışıyor. Sadece Zapatistlerle değil, İtalya’dan, Yunanistan’dan, Honduras’tan kolektiflerle kurulan ilişki sayesinde Café Libertad Kollektiv, makarnadan yağa birçok farklı ürünü dayanışma ağına sokmuş durumda.

Ancak Chiapas, bu dayanışma ağının önemli bir ucu konumunda bulunuyor. Yajalon’da Ssit Lequil Lum; Altamirano’da Yochin Tayel K’inal; San Christobal’da Yachil Xojoba kahve kolektiflerinden senelik ortalama 60 ton kahve alınıyor. Kahve kilosu başına 85 Peso/ 5,5 Euro ödeniyor. Zapatista Dayanışma Kahveleri’nin fiyatları %9 nakliyat-konteynır, %2 indirim, %4 fonlar, %4,5 Paket-Kargo, %8 Lojistik-Depolama, %12 Kavurma-Paketleme, %18 Maaş, %20 Ham Kahve, %22 Vergi gibi kalemler hesap edilerek belirleniyor. Café Libertad Kollektiv, kurulusundan bugüne kadar Zapatistlerle ortalama 300.000 Euro dayanışma gösterdi. Fiyatlardaki oranlar 2000 yılından bu yana Zapatist köylülerin lehine olacak şekilde %70 oranında yükseltildi.

Bu yazı Meydan Gazetesi’nin 19. sayısında yayımlanmıştır.

The post Chiapas’tan Hamburg’a Uzanan Dayanışmanın Kolektifi LİBERTAD appeared first on Meydan Gazetesi.

]]>
https://meydan1.org/2014/06/26/chiapastan-hamburga-uzanan-dayanismanin-kolektifi-libertad/feed/ 0