Kullan-at Kılavuz: Yaralanmalı İş Kazaları

Sayı 24, Şubat 2015

Kapitalist işleyiş içerisinde zaman zaman kullanılabilecek ama paylaşma ve dayanışmayla örülü özgür dünyada hiçbir şeye yaramayacak bilgiler…

TANIM: İşçinin işyerinde bulunduğu sırada, işveren tarafından yürütülmekte olan iş dolayısıyla veya işveren tarafından görevle başka bir yere gönderilmesi yüzünden asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda veya işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere toplu olarak götürülüp getirilmeleri sırasında, bebekli kadın işçinin çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda meydana gelen ve işçiyi hemen ya da sonradan bedence veya ruhça arızaya uğratan olaya “iş kazası” denilmektedir.

BİLDİRİM: Bir iş kazası meydana geldiğinde, işveren tarafından durum derhal o yerin kolluk birimine bildirilmeli, en geç 3 iş günü içerisinde ise SGK’ya bildirilmelidir. Uygulamada işverenler, iş kazasında kusurları bulunması nedeniyle çoğunlukla iş kazalarını kuruma bildirmemekte, delilleri yok etmekte ve olayın üstünü örtmek için ellerinden geleni yapmaktadırlar. Bu nedenle işçinin veya yakınlarının bildirim yapılıp yapılmadığını kontrol ederek, bildirilmemişse iş kazasını bir dilekçe ile hem kolluğa hem de SGK’ya bildirmeleri gerekir.

İŞ KAZASI DURUMUNDA HAKLARINIZ

1- TEDAVİ MASRAFLARI

Bir işçinin iş kazası geçirmesi durumunda, ilk etapta iş kazasından kaynaklanan sağlık sorunlarının tedavisi için gerekli tüm masrafların SGK tarafından karşılanması esastır. Acil durum söz konusu olduğunda; ister devlet hastanesi, isterse de anlaşmalı ya da anlaşmasız vakıf üniversitesi hastaneleri ve özel hastanelerde yapılan tedavi giderlerinden, SGK ve işveren sorumludur. Anlaşmalı hastanelerin tahsil ettiği ek ücretler SGK’dan iade alınabilir. Anlaşmalı olmayan hastanelerde yapılan tedaviler ise, acil durum ortadan kalkana kadar SGK tarafından karşılanır. Her halükarda işçinin yaptığı tüm masraflar, iş kazasında kusuru bulunan işverenden tahsil edilebilir. İşverenin bu masrafları ödememesi durumunda, bu masraflar “maddi tazminat” olarak dava yoluyla talep edilebilir.

2- GEÇİCİ İŞ GÖREMEZLİK ÖDENEĞİ

İşçinin iş kazası nedeniyle iş yapamadığı süre boyunca, yani raporlu olduğu süre boyunca, geçici iş göremezlik ödeneği sigorta tarafından ödenir. Ayakta tedavilerde ücretin üçte ikisi, yatarak tedavilerde ise ücretin yarısı kadar ödeme yapılır.

3- SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK GELİRİ

İşçinin iş kazası sonucunda iş gücü kaybının %10 veya üstünde olması durumunda, bu durum sigorta tarafından kurul raporu ile belgelendirilir ve işçiye hesap edilecek sürekli iş göremezlik geliri bağlanır. Bağlanacak gelir, sağlık kurulu tarafından tespit edilen iş görememezlik oranına ve ücretine göre belirlenir.

4- MADDİ ve MANEVİ TAZMİNAT HAKKI

İş kazası nedeniyle uğranılan her türlü maddi zarar ile kazadan kaynaklanan elem ve ıstırabın karşılığı olarak manevi tazminattan, işveren, kusuru oranında sorumludur. İş kazalarının hemen hemen tamamı, işverenin gerekli eğitimleri vermemesi veya iş güvenliği tedbirlerini almaması nedeniyle gerçekleşmektedir.

Yaralanmalı kazalarda maddi tazminat, tedavi için yapılmış bütün giderleri ve iş kazası yüzünden kişinin maluliyeti nedeniyle mahrum kalacağı geliri kapsar. Eğer kurum tarafından kişiye sürekli iş göremezlik geliri bağlanmışsa, bu miktar düşülerek geri kalan miktardan işveren sorumlu tutulur.

Manevi tazminat ise, kişinin iş kazası yüzünden yaşadığı elem ve ıstırap nedeniyle hükmedilen bir bedeldir. Manevi tazminat bedelini, hakim iş kazasının niteliğine, tarafların ekonomik durumuna ve kusur durumuna göre belirler.

5- MALULEN EMEKLİLİK

İş kazası nedeniyle iş görme gücünü en az %60 oranında yitiren işçi, malulen emekli olma hakkına sahiptir. Malulen emeklilik için, SGK tarafından maluliyet (işgücü kaybı) oranına ilişkin kurul raporu aldırılmaktadır. Maluliyet oranı %60 ve üzerinde olan kişiler malulen emekli olabilirler.

Av. Davut Erkan

Meydan Gazetesi Sayı 24, Şubat 2015

Paylaşın