14 sayıdır sürdürdüğümüz yazı dizimizin 2. bölümünde İtalya genelindeki anarşist yayınlara yer vermiş, Errico Malatesta’nın kurucusu olduğu Umanita Nova’yla yaptığımız röportajı yayınlamıştık. Bu sayımızda ise anarşist hareketin buradaki örgütlülüğü ve yıllar içinde biriktirdiği mücadele deneyimi ile ayrı bir yer tutan Sicilya adasındaki anarşist yayınlara yer verdik. Sicilia Libertaria Gazetesi yazarlarından yoldaş Şino’nun yazısını sizlerle paylaşıyoruz.
Anarşistler herhangi bir otoriteyi tanımaz. Öğrenecekleri ve propaganda yapacak kutsal metinleri yoktur; hürmet edecekleri şefleri, emirlerini uygulayacakları ya da politik davranacakları sekreterleri ya da komiteleri yoktur. Anarşistler, var olduklarından bu yana, düşüncelerini ve toplumsal deneyimlerini en doğal araçlarla ifade ederler; yazılı ve sözlü olarak. Anarşist ve liberter dergiler, devletin, kilisenin ve patronların yüz elli yıldan beri süren düşmanlığına rağmen –faşist, liberal, komünist ya da demokratik bütün hükümetlerin uyguladığı sansür ve baskıya rağmen– her dönemde, özgürlük ve eşitlik temelinde yeni bir toplumsal örgütlenme yolundaki bastırılamayan talebinin ifade araçları olarak yükseldiler.
Anarşist gazetecilik, adanın siyasi ve kültürel özelliklerini kendi düşüncesiyle harmanlayarak Sicilya tarihini belirleyen başlıca olayları, kopukluk olmaksızın birleştirir; anarşist hareket içindeki rolü nedeniyle ve aynı zamanda daha geniş ve radikal toplumsal mücadelelere olan etkisi nedeniyle, bazen ulusal ve uluslar üstü düzeyde önemli olmuştur.
İlk radikal gazeteler 1848 Liberal Devrimi sırasında doğdu ve aralarında en önemlisi olan “La bomba” (Bomba) parlamentoya olan düşmanlığı, ruhbanlık karşıtlığı ve otonomcu federalizm vurgusuyla diğerlerinden ayrılıyordu. Bundan birkaç yıl sonra, 1863’te toplumsal muhalefetin Sicilya’daki ilk gazetesinde, farklı gazetecilik deneyimleri buluştu: Saverio Friscia ve Lattanzio Tedaldi’nin yönettiği “Arturo” (Calatafimi savaşından önceki gece ortaya çıkarak Garibaldi’ye yardım eden yıldız). Aspromonte trajedisinden sonra doğmuş olan Sicilya toplumsal muhalefetinde farklı siyasi amaçlar harmanlandı ve aynı zamanda Bakunin çizgisinde bir anarşizmin yolu açıldı. Sonraki yıllarda, “L’eguaglianza” (Eşitlik), “La Giustizia” (Adalet), “Beccaria” (Ölüm Cezasına Karşı), “Il Vulcano” (Volkan), “Il Povero” (Fakirler) gibi enternasyonalist harekete bağlı ya da devrimci “emekçi” “Gli operai” (Emekçiler), “Il Vespro” (Akşam Yıldızı), “Il Grido del Popolo” (Halkın Haykırışı) “La Riforma Sociale” (Toplumsal Reform) ve diğer pek çok gazeteyi görebiliriz.
Kendisini açıkça anarşist olarak ilan eden ilk Sicilyalı gazete, 11 Haziran 1885’te Palermo’da Anacleto Conti Arcuri tarafından kurulan “Il Proletario” (Proleter) idi. Aynı yıl, iki kaçak eylemcinin çıkardığı “Barbarets” (Barikatlar) ve “Monarchia” (Monarşi) öğrenci hareketlerinde önemli bir işleve sahipti. Bunlar Sicilya’da uzun süre devam edecek olan bir dizi anarşist gazete ve derlemenin başlangıcıydı. Bunların arasından kısa bir seçki veriyoruz: “Il Riscatto” (Fidye), “La Riscossa” (Ceza) “Il Piccone” (Kazma), “Pensiero e Dinamite” (Düşünce ve Dinamit), “Il Proletariato” (Proletarya), “La voce Proletariato” (Proletaryanın Sesi) ”L’anarchista” (Anarşist) “L’uguaglianza Sociale” (Toplumsal Eşitlik). Tüm bu yayınlar, farklı miktarlarda yayımlanıyor ve bazıları yabancı okuyuculara kadar ulaşıyordu ancak normalde yaşamları birkaç yıldan fazla olmuyordu.
Anarşist yayıncılık faaliyetleri yirminci yüzyıl boyunca devam etti, doğal olarak faşist sansürle çatıştı ve güneyin yoksulluğuyla, göç sorunlarıyla karşı karşıya kaldı. İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra, adanın anarşist basınında “sicilyacı” bir itiraz ortaya çıktı ve 1947’de FAS’ın (Sicilyalı Anarşist Federasyon) kurulması yeni bir yayın dalgasını teşvik etti: “Terra e Libertà” (Toprak ve Özgürlük, Mayıs 1947 - Nisan 1949 arası) ve “L’agitazione del Sud” (Güneyin Ajitasyonu, Mart 1957’den Ekim 1971’e kadar) bu döneme ilişkin sadece iki örnektir.
70’li ve 80’li yıllarda devrimci şiddet meselesi, İtalyan anarşizmin politik ve ideolojik tartışmaların başında yer alır. Sicilya’da, Alfredo - Maria Bonanno ve Franco Leggio tarafından 1975 yılında kurulan iki ayda bir yayınlanan “Anarchismo” (Anarşizm) dergisi, özellikle radikal dili ve içeriğiyle anarşizmin isyan ve yakınlık ilkelerine dayanan, tartışmalı bir yenilenmesine neden olacak yeni mücadeleleri yakından takip eder.
Günümüzde devam eden yayınlardan “Sicilia Libertaria”, 1977’de derleyicisi Pippo Gurrieri’nin o dönemde yaşadığı Torino’da siklostil ile çoğaltılarak doğdu. Kırk yılın ve çıkan yüzlerce sayının ardından “Sicilia Libertaria”, sadece Sicilya’da yayınlanan en uzun ömürlü anarşist gazete olmakla kalmıyor, aynı zamanda İtalya’nın her yerinden aylık okurlarıyla, hala adadaki en yüksek etkiye sahip anarşist bakış açısını oluşturuyor.
On dokuzuncu yüzyıldan bu yana, gazeteler anarşist ilkelerin yaygınlaştırılması için temel araç olmuştur. Bu özgürlük fikirlerini benimseyenler arasında en iyi tahayyül, yüzleşme ve polemik şansını temsil ediyorlardı ve hala etmeyi sürdürüyor. Gazete, her daim sadık kaldığı, bütün anarşistler tarafından paylaşılan ilkeler çerçevesinde (otoritenin ve delegasyonun reddedilmesi; devletlere, kiliselere, ordulara, sermayeye ve ona bağlı kurumlara karşı sürekli mücadele; toplumun yatay, öz-örgütlü ve federalizm temelinde yeniden örgütlenmesi), sözü olduğu grupların ve eğilimlerin özgün “kimliklerini” yaratmalarına da katkıda bulundu.
Gazeteler, ithamlarıyla isyana çağırarak, yöntem ve hedef göstererek devrimci mücadeleye aktif bir şekilde katıldılar; tüm bunlar devletin otoritesi tarafından birçok toplatılma, celp ve baskı getirdi. Anarşist gazetecilik, anarşizmden besleniyor olsa da, (gerçekte, tarihi boyunca birçok dönemde basın olmadan yaşayan) hareketin tüm potansiyellerini tüketmediği gibi, kendisi de hareket tarafından tamamen işgal edilmez; her zaman sosyal ve kültürel gündemle belirli bir “köprü” işlevini sürdürür.
Bu yüzden, bu kısa sunumla, Sicilyalı anarşistler olarak Sicilyalı anti-otoriter basının zenginliğine sahip çıkmak ve böylece geçmişimizin deneyimlerinden gelen ve her zaman geleceğe bakan bir siyasi ve toplumsal faaliyetin sürekliliğine tanıklık etmek istedik. Mücadelenin içinde yürürken yazmak, okumak, öğrenmek ve anlamak üzere…
Şino- Archivio Storico Degli Anarchici Siciliani, Sicilya Anarşistlerinin Tarihsel Arşivleri
Meydan Gazetesi Sayı 39, Temmuz 2017