ZAZAKİ
- Posted: 09 Şubat 2012
- Category: Languages
Kolektîfê Parekerdiş û Hemkarîye yê 26A
Ma cuya xo bi hawayêko pêroyî vera sîstemê kapîtalîstî de organîze kenê
Ma zemanêko wina de yê, bê ke ma xo teslîmê kulturê weroxî/qedênayoxîya ke kapîtalîzmê globalî arasteyê candaran kerda û netîceyo ke vejîyayo meydan bikîn, ma rê sewbîna alternatîf nêverdayo. Xo teslîmê kapîtalîzmî kerdiş, rotişê mehsulanê şîrketanê globalan ra teber esas cuya ma xesp kerda û ma vurînayê kerdê qatîlê harî. Weroxî/qedênayoxîya bêperwa ke her roje bineyna zêdîyena, eqlo ke beno xerîbê naye, yanî, ma behsê nîzamêkê cîhanî kenê ke rayîrê ey de tebîet, însan û heme candarî yenê çin kerdene. Tehlukeyo ke hende dekewto zereyê ma, eke pratîkêko texrîbkar cuya ma de bibo rastîye, no yeno a mana ke erjanê heyatîyan ê ke vîndî bîyê, ma dewam kenê. Modelê cuya ke ma wazenê organîze bikîn, erjanê kapîtalîzmî red keno; bi pratîkê şorişê rojaneyî (têwgerê rasterastî reyde), ewro ma bi Kolektîfê 26A wazenê bi mehsuldayîş, parekerdiş û ciwîyayîşî xeyalê cîhanêkê neweyî biceribnîn.
Derheqê Kolektîfê 26A de
Ma sey Kolektîfê 26A, bi hemkarîya ke ma warê mekan, cu û ekonomîkî de arda meydan, ma vera kapîtalîzmê ke ferdan îzole keno, bêîrade verdeno û zor dano înan ke bibî parçeyê sîstemê kolonîya ekonomîk-sosyalî de ma xo ver de danê. Bitaybetî sinifê bindestan ke komelî het bêçare mendo û kenê ke înan bikî kole û teslîm bibî, Kolektîfê 26A wazeno înan rê bi modelêko newe berê parekerdiş û hemkarîye akero û fikirêno ke no ber bibo berê akerdişê komelbîyayîşêkê antî-kapîtalîstî.
Kolektîfê 26A ke mehsulê şîrketanê globalan tede peyda nêbenê, qasê îmkan û potansîyelê xo ra zemînêkê rizaya zerrî de bi xebatêka kolektîfe îhtîyacanê xo ca ano, parekerdiş û hemkarîye xo rê kerdo prensîb, nika Îstanbul de di semtan de esto.
1) Kafe 26A
Kafe 26A bîy hîrê serrî xo ver de dano, nika bi qasê da-hîris hemkaranê xo yê rizamendan semto tewr werox/qedênayox yê Îstanbulî Taksîm de, warêko winasî de ke qasê şeş hezarî kafe-baran tede rant ronayo de maneno. Çîyê şimitiş û werdişî yê alternatîfê mehsulanê şîrketanê globalan (coca-cola, fanta, nescafe ûêb.) ke ma bi hawayêko kolektîf amade kenê, vaya pîyaseyî ra zaf kemêr, bê ke kar tede bibo, yenê pêşkêş kerdene. Na tora ke bi hemkaranê cayî û mîyanneteweyîyan (Qaweyo ke dewijanê Meqsîka zapatîstayan ra, aqîtê firingîyan ke Entab ra, tarhanaya ke gelîyê Loçî yê Cîde ra yeno) ke pêt bena, roje bi roje hîna bena gird. Mekanê ma yo ke refanê ey de nê mehsulê kolektîfî rêzkerde yê, nînan ra karêko zêdebar qezenc keno. Sewbîna zî, konserveyê hamnane û zimistaneyê ke rizamendanê Kolektîfê 26A virazenê, refanê Kafe de cayê xo gênê. ‘Sifreyê Girdî’ ke kulturê parekerdişî bi înan dewam beno, Kafe 26A de bi hawayêko perîyodîk ronîyenê û ma lebitênê ke nê kulturî bidîn ciwîyayene.
Kafe 26A ke bi hawayêko perîyodîk nîşandayîşê fîlman, numayîşê fotografan û dîwanê suhbetan zî saz keno, eynî wext de sey merkezêkê sosyalîye yeno dîyayene. Rizamendanê Kolektîfî ra teber, grûbê muxalîfî zî mekanê ma sey cayê yewbînandîyayîş û kombîyayîşî vînenê.
Sahaf 26A
Lingêka bîne ya Kolektîfê 26A zî Sahaf 26A yo ke semtê Kadıköy yê Îstanbulî de xoverdayîşê xo dewam keno. No mekano ke tede kitab, kovar, fanzîn û weşanê sey nînan ke mîyanê di mengan de ameyê arêdayene û bê ke tede kar bêro kerdene yenê rotiş, eynî wext de prosesêkê ceribnayîşî yo ke tede zanayîş yeno pare kerdene û afernayene. Hewna Sahaf 26A bi da-vîst rizamendanê xo yeno şuxulnayene, weşanxane, kitabxane û sahafanê muxalîfanê bînan reyde zî hemkarîye keno. Sahaf 26A ke nuqtaya rotiş û vilakerdişê weşananê ke bi fotokopî ameyê çapkerdişî yo, eynî wext de baxçeyê xo de xebata atolyeyanê cîya-cîyayan û suhbetan zî organîze keno. Sahaf 26A ke atmosferêkê bêvengî de wendiş û suhbet ra teber parekerdiş û hemkarîye xo rê sey prensîbî qebul kerdo, eynî wext de mehsulê ke çîyê şimitişî û werdî ke Koletîfê 26A amade kerdê zî tede yenê pêşkêş kerdene.
Ma bi têkilîya parekerdiş û hemkarîye dinyaya ke zerrîya ma de ya nika, na vîstike de kenê gird
Bi no hawa Kolektîfê 26A ke bi mekananê xo yê akerdeyan xetêka heyatî ard meydan ke destur nêdana averşîyena musayîşanê kapîtalîstîye û hawayê têkilîyanê kapîtalîstîye. Sayeyê na xete de cîyayîya ke mîyanê ‘heyatî’ û ‘polîtîk’î de wedareno û xo rê kerdo hedef ke xoverdedayîşêko yewpare bimuno.
Vera karparekerdişê hîyerarşîkî de bingeyê rizamendîye ser o modelo kolektîf
Kolektîfê 26A mekananê xo de, bê ke cîyayîyanê werdoxî/qedênayoxî yê sey xizmetdayîş-xizmetgirewtişî bikero, bi însîyatîfê têkilîyanê bingehê rizamendîye ser o, nê wareyan de bi hawayêko rêxistinbîyaye fonksîyonê xo nîşan dano.
Zanayîşê cuye esas o
Kapîtalîzmî, îqtîdarê zanayîşî, cuya ma de sey çekêka kiştoxe verê aye dayo bi ma. Sistemo ke bi şeklêko sîstematîk her çî sembolbîyaye, dîyarbîyaye û şertanê ke esla nêvurîyenê de heps keno, bi mekanîzmayanê xo yê kontrolkerdişî ferdan kedî keno, keno kole. Ferdo ke bîyo xerîbê derûdorê xo, xo azad zen keno la bi hawayêko bêhêvî parçeyêkê nîzamê koletîye ra nêşkeno xo bixelisno. Mezgê ke her roje hîna ezberane perwerde benê, benê sedem ke fehmkerdişê derbareyê zaf-çeşîdîye û afernayîşî de vîndî bibê. Bi no hawa zanayene esla ferdî ra nêvejîyena û bena wasitayê îqtîdarî. Zanayîşê cuye, sey raywanîyêka keyfin a ke seba keşfkerdişê heme detayanê çîyan bena. Kolektîfê 26A na mana de zanayîşê cuye bi newe ra keşf kerdene, pîya hesilnayene û tetbîq kerdene, rayîrê xo ra dewam kena. Prensîbê zanayîşê cuye esas o, bîyo rayîrê helkerdişê tenaquzanê mîyanê rizamendanê Kolektîfê 26A.
Kolektîfê 26A rêxistinbîyayîşêkê kulturî yê antî-kapîtalîstî yo ke vilabîyayox, vurnayox û bedilnayoxê cuye yo
Seba ke kulturê weroxî/qedênayoxîye gird bibo û şîrketê globalî hîna vêşî kar bikerê, cuya însan, tebîet û hemeyê candaran yena pakêt kerdene, etîket kerdene û bena malê pîyaseyî. Êdî her çî meta yo, yanî yew mehsul o. Ganî ma naye red bikîn.
Nê serdemê serserî de ke hewceyîya ma bi modelê cuyêka antî-kapîtalîste esta de tam zeman o k e ma ewro ra dest bi têwgerî bikîn. Amancê Kolektîfê 26A no yo ke yew kulturê antî-kapîtalîstîye organîze bikero û bi hawayêko pêroyî derbasê cuye bikero. Eynî wext de bi tesîrê xo yê
vilabîyayox, agêrayox û vurîyayoxîye beno ceribnayîşêko alternatîf. Bi vatişê Errico Maletestayê anarşîstî, “komelê ke binê tehakumî de yê û esla temamen teslîmê teda û çinbîyayîşî nêbîyê û … têşanîya xo ya seba azadî û bextewarîye nîşan danê, hetanî ke heme bindestanê cîhanî, heme kolonîbîyeyan reyde nêkewê mîyanê parekerdiş û hemkarîye êdî fehm kenê ke xilasîya înan çin a.”
Wa hêrsê bindestan biciwîyo!
Kolektîfê Parekerdiş û Hemkarîye yê 26A