Kapitalist işleyiş içerisinde zaman zaman kullanılabilecek ama paylaşma ve dayanışmayla örülü özgür dünyada hiçbir şeye yaramayacak bilgiler…
İçinde bulunduğumuz süreçte polisin ev baskınları yoğunluk kazanmış durumda. Herhangi bir sebepten ötürü hiç beklemediğiniz bir anda sabaha karşı kapınızda neşeyle gülümseyen “emniyet” görevlileri ile karşılaştığınızda kapıdan içeri adım attıkları andan itibaren evden ayrılana kadar geçen sürede neler yapmamız ve nelere karşı uyanık olmamız gerekiyor bu sayıda bu konuda birkaç tüyo vermek yararlı olabilir. Konuya ilişkin ana mevzuat 25832 sayılı Adli ve Önleme Aramaları Yönetmeliği ve CMK’dır.
Arama denilen hadise iki çeşittir. Önleme araması ve adli arama. Önleme araması, acil, suçüstü v.s. hallerde yapılır Sokakta polisin insanları kolundan tutup huzur vererek araması ve kimlik kontrolü yapmasının yasal dayanağını da bu oluşturur. Kural olarak “evde önleme araması yapılamaz”. Bunun anlamı şu, evde sadece adli arama yapılabilir. Polis kapınızı çaldığında elinde bir mahkeme kararı olmalı ve aramanın nedenini oluşturan suç, aranılacak kişi, aramanın yapılacağı yerler (adresleri belirtilmiş olacak) aranan eşyaların neler olduğu ve arama kararının geçerlilik süresi yazılmış olmalıdır.
Arama sadece gündüz vakti yapılır. Ancak kanunda gece, güneşin batmasından bir saat sonra başlayan ve doğmasından bir saat evvele kadar devam eden süreyi tanımladığı için bu kural pratikte bir anlam ifade etmiyor. Ancak polis tutup gece 2’de kapınızı çalıyorsa bunu tutanağa geçirtmekte fayda var.
Arama sırasında olaya tanıklık edecek sivil bir kişinin hazır bulunması gerekir. Bu kişi akrabanız veya komşunuz olabilir. Tanık olmadan arama yapılamaz aksi durumu mutlaka tutanağa geçirtin. Polislerin tutum ve davranışlarına karşı itiraz için bu tanık kritik. Ama polis yanında kendi tanığını da getirebiliyor, sabah 5’te gözlerini ovuşturarak size bakan o kişi muhtemelen muhtar veya ihtiyar heyetinden bir vatandaş olacaktır. Ayrıca aramada kişinin avukatının hazır bulunmasına polis engel olmaz.
Arama esnasında polis size bir takım sorular da yöneltecektir. Bu gizli sorguya karşı uyanık olun. Gereksiz sohbetlerden kaçının. Uyanık olmanız gereken başka bir hususta “bu aramada ürün yerleştirme yapılmaktadır” uyarısının size yapılmayacağıdır. Evinizin dört bir yanına dağılmış etrafı karıştıran polislerin bu faaliyetlerine avukatınızla beraber, hazır bulunan tanıktan da yardım isteyerek nezaret etmeye çalışın. Size ait olmadığını düşündüğünüz bir eşyanın bulunması halinde itirazınız ile birlikte tutanağa geçirtin.
Bilgisayarlar üzerinde arama yapılabilmesi için hâkim bu hususu özellikle karara yazmış olmalıdır. Bilgisayar veya harddisklere el koyma işlemi sırasında, sistemdeki bütün verilerin yedeklemesi yapılır. Yedeği alınmış tüm bu verilerin bir kopyasını bir tutanak ile birlikte mutlaka isteyin.
Aramanın sonunda soruşturma veya kovuşturma konusu fiilin niteliğini belirten bir belge ve el konulan eşyaların listesini içeren bir defter bir belge verilir. Bu belge de el konulan eşyalarınız ile ilgili itirazlarınıza da yer vermek zorundalar.
Sonuç olarak bir şafak vakti evinize polisler geldiğinde bir dakika izin isteyip Meydan Gazetesi’nin 12. Sayısını bulmaya çalışmayın. 1- Arama kararını sorun, okuyun, 2- Arama tanığı isteyin, 3- Bilgisayar üzerinde arama yetkileri var mı kontrol edin, 4- Arama tutanağına el konulan tüm eşyaları çok
dikkatli bir şekilde inceleyerek geçirtin 5- Gereksiz diyaloglara girmeyin, 6- Eğer varsa, ulaşabileceğiniz bir avukatı arayın, 7- Maruz kaldığınız devlet terörüne, polis şiddetine karşı yılmayacağınızı göstermek için slogan atın!
Bu yazı Meydan Gazetesi’nin 12. sayısında yayımlanmıştır.