Hapishanelerin, özellikle de Olağanüstü Hal sonrasındaki hali için, Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD) İstanbul Şubesi Hapishane İzleme Komisyonu, 2017 Marmara Bölgesi Hapishaneler Raporu hazırladı.
Hapishanelerde ortak özellik, tutsakların üzerindeki baskılar ve tecrit uygulamalarının artması oldu. Bu tecrit kendisini bazen mektupların adreslerine gönderilmemesi ya da üzeri karalanarak gönderilmesiyle bazen de süresi yılları aşan hücre cezalarıyla gösteriyor.
Hazırlanan rapora göre hapishanelerin durumu şu şekilde:
Bakırköy Kadın Hapishanesi’nde “cilt” yasağı
* Kitap sınırlaması var, ayrıca kitap kapakları kalın (ciltli) olduğunda mahpuslara verilmiyor.
* Kantin pahalı. Tutuklu ve hükümlüler yoğurt ve peynir aldıklarında genelde bozuk geliyor.
Maltepe T Tipi Çocuk Hapishanesi’nde psikolojik baskı
* Çocuk mahpuslara sohbet, kütüphane ve spor hakkı kullandırılmıyor. Tam bir tecrit uygulanıyor.
* Mahkemeye gönderilen dilekçelerin çoğu kayboluyor ya da geç gönderiliyor. Önceden dilekçenin çıkış numarası [alındığına dair takip numarası] veriliyordu, artık verilmiyor.
* Tutuklu Ş.B. şarkı söylediği için disiplin cezası aldı. Şarkı söylediği halde, “slogan attı” diye tutanak tutulduğunu ve bir aylık etkinlik yasağı cezası aldığını anlattı.
Edirne F Tipi’nde 300 günlük hücre cezası
* Baskın aramalar çok sık yapılıyor ve mahpusların kendi yazdıkları defterlere el konuyor. Bu şekilde kendi yazdıkları hikaye, şiir ve teorik çalışmalara el konulduğunu ifade ettiler.
* Mahpusların yazdığı Kürtçe mektuplar gönderilmiyor, gelen mektuplar mahpuslara çok geç veriliyor. Ayrıca mektuplar üzeri yoğun şekilde karalanarak veriliyor. Fakslar bile iki hafta geciktiriliyor.
* Sürekli disiplin soruşturması açılıyor, ceza veriliyor. Örneğin, Osman Beyazkaya isimli tutuklunun 20 yıl ziyaret ve 300 gün hücre cezası var.
Kocaeli 2 Nolu F Tipi’nde “sürekli izleme”
* Havalandırmalarda kameralar var. Tutuklular bu kameraların görüş açılarını kapatmaya çalıştıklarında haklarında sürekli disiplin soruşturmaları açılıyor ve neticesinde de disiplin cezaları veriliyor.
Tekirdağ 1 Nolu T Tipi’nde 10 yıllık görüş cezası
* Disiplin cezaları çok yoğun ve üst sınırdan uygulanıyor. Örneğin, Ali Ülgü isimli tutuklunun 10 yıl görüş ve haberleşme cezası, 200 gün hücre cezası var.
Tekirdağ 2 Nolu T Tipi’nde mektuplar “kayboluyor”
* Mahpuslar mektup göndermede sorun yaşıyor. Gönderdikleri mektuplar taahhütlü olmasına rağmen sürekli “kayboluyor”. Ekim 2017’den itibaren tutuklu ve hükümlülerin gönderdikleri hiçbir mektup adreslerine ulaşmadı. Gelen mektuplar ise karalanıyor ve çok geç veriliyor.
* 1,5 yıldır dergi ve kitap alamıyorlar.
* Revirde doktor doğru teşhis yapılmadan ilaç yazıyor, farklı şikayetleri olanlara aynı ilacı veriyor.
Tekirdağ 1 Nolu F Tipi’nde “süngerli oda”
* İleri Kızıl Altun isimli tutuklu 4 ay önce Edirne F tipi hapishanesinden Tekirdağ’a sevk edildi. Edirne F tipi hapishanesinde sevk günü gardiyanlar hücreye saldırdı. Hücredeki altı kişi süngerli odaya kondu. Süngerli odada elleri ters kelepçeli ve ayakları kelepçeli olarak 3 saat bekletildiler. Gardiyanlar kaba dayak uyguladı ve sürekli hakaret etti.
Gebze M Tipi Kadın Hapishanesi’nde taciz
* Kadın siyasi tutuklulara Kandıra 1 Nolu F Tipi’nde olduğu gibi kadın askerlerce üst araması yapılıyor. Hastaneye gidişlerde ring aracına binmeden önce kadın asker çağrılıp kadın tutukluların üzerleri tacize varan şekilde aranmak isteniyor. Bu uygulamayı kabul etmeyen kadın tutuklular hastaneye gidemiyorlar.