Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin yeni Meclis’i açılıyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yürütme yetkisiyle ilk kez açılış konuşması yapacağı Meclis’i ekonomiden dış politikaya af tartışmasından emeklilikte yaşa takılanlara birçok tartışma başlığı bekliyor.
TBMM 27. Dönem 2. Yasama Yılı başlıyor. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin yürürlüğe girmesiyle birlikte görevi sadece yasa çıkarmakla sınırlanan Meclis yaz boyunca bu açılışa hazırlandı. Sayısı 550’den 600’e çıkarılan milletvekilleri için yeni odalar yapıldı, Genel Kurul Salonu’na koltuklar eklendi. Yürütmenin artık Cumhurbaşkanlığında olması dolayısıyla da Genel Kurul Salonu’ndaki 25 koltuklu Bakanlar Kurulu bölümü kaldırıldı.
Anayasa’ya göre, 1 Ekim’de çağrısız toplanan Meclis’in ilk gününde kürsüde Meclis Başkanı Binali Yıldırım olacak. Yeni yasama dönemi dolayısıyla bir konuşma yapacak olan Yıldırım daha sonra Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçişten sonra ilk kez Meclis’e hitap edecek olan Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı Genel Kurul Salonu’na davet edecek.
MUHALEFETTEN ALKIŞSIZ KARŞILAMA
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Meclis Genel Kurulu’na girerken nasıl karşılanacağı geçtiğimiz hafta parti gruplarında konuşuldu. 24 Haziran seçimlerinin ardından yemin etmek için Meclis Genel Kurulu’na gelen Erdoğan’ı AK Parti ve MHP ayakta alkışlarla; CHP, HDP ve İYİ Parti ise yerinden kalkmadan sessizlik içinde karşılamıştı. Bu kez açılış konuşması için Meclis’e gelecek olan Erdoğan yine benzer bir tablo ile karşılanacak.
Cumhurbaşkanı sıfatıyla yürütmenin başı olarak ilk kez Meclis’e hitap edecek olan Erdoğan’ın özellikle ekonomi ve dış politika ile ilgili mesajlar vermesi bekleniyor. Yeni sistem içinde “Güçlü Meclis” vurgusu yapması beklenen Erdoğan’ın konuşmasında MHP’nin af teklifine yer verip vermeyeceği merak konusu.
BERBEROĞLU YEMİN EDECEK
Yeni Meclis seçimlerin ardından 3 eksikle açılmıştı. CHP İstanbul Milletvekili Enis Berberoğlu ve HDP Hakkari Milletvekili Leyla Güven tutuklu olmaları nedeniyle yemin edemedi. CHP Antalya Milletvekili Deniz Baykal da sağlık durumu nedeniyle yemin töreninde bulunamadı. Geçen 3 ayda HDP’li Güven’in tutukluluğuna itiraz sonuç vermedi. Baykal’ın tedavisi de sürdüğü için iki isim yine Meclis’te olamayacak, ancak 10 gün önce tahliye edilen Berberoğlu yemin etmek için Meclis’te bulunacak. İçtüzükte “Andiçme töreninde bulunmayan milletvekilleri katıldıkları ilk birleşimin başında andiçerler” deniliyor. Ancak Meclis açılışı “özel oturum” olarak değerlendirildiği için Berberoğlu’nun Erdoğan’ın konuşmasının ardından verilecek aradan sonra yemin etmesi bekleniyor.
MECLİS SALI GÜNÜ LİDERLERİ AĞIRLAYACAK
27. Dönem Parlamentosu için son 20 yılın en renkli parlamentosu diyebiliriz. AK Parti, CHP, HDP, MHP gruplarına bu dönem İYİ Parti de eklendi. Grup sayısının 4’ten 5’e çıktığı Meclis’te 1-2 milletvekili ile temsil edilen Saadet Partisi, Demokrat Parti ve BBP de eklendiğinde 8 siyasi parti var. HDP’li bazı milletvekillerinin TİP’e geçmesi durumunda bu sayının yeni dönemde 9’a çıkacağı da konuşuluyor.
CHP-İYİ PARTİ AYNI SALONU KULLANACAK
Meclis açılışı ile birlikte siyasi partilerin salı günü yaptıkları grup toplantıları da başlayacak. 5 grup olduğu için toplantılar bir saat önce başlatılacak. Sabah 09.45’te İYİ Parti ile başlayacak grup toplantıları birer saat arayla MHP, AK Parti, HDP, CHP gruplarıyla devam edecek. AK Parti, CHP, HDP ve MHP grup toplantı salonlarında değişiklik olmazken CHP ile İYİ Parti farklı saatlerde, aynı grup toplantı salonunu kullanacak.
AKŞENER İLK KEZ KONUŞACAK
Meclis’in açılışının ardından tüm parti liderleri grup toplantılarında gündeme dair değerlendirmelerini yaparken gözler İYİ Parti’de olacak. Daha önce MHP milletvekili iken Meclis Başkanvekili görevini yürüten İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, Cumhurbaşkanı adayı olduğu için milletvekili seçilemedi. Akşener partisinin genel başkanı olarak Meclis’teki grup toplantısında ilk kez konuşma yapacak.
MECLİS İÇTÜZÜĞÜNDE TEKNİK DEĞİŞİKLİK
Meclis’in açıldıktan sonra ilk gündemi Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne uyum için içtüzüğü değiştirmek olacak. AK Parti’nin tartışma yaratan değişiklik taslağı şimdilik rafa kalktı. Meclis Başkanı Binali Yıldırım başkanlığında bir araya gelen 5 siyasi parti temsilcisi zorunlu teknik değişiklikler konusunda uzlaştı. Meclis Başkanlığı’nca hazırlanan taslağa grup başkanvekilleri hafta içinde son şeklini verecek, ardından komisyon ve genel kurulda ele alınarak içtüzük hızla yenilenecek. Bu arada geniş kapsamlı bir içtüzük değişikliği için de tüm partilerin eşit temsil edileceği bir komisyonun kurulması yönünde bir takvimin de bu hafta çıkması bekleniyor.
AF, EYT, EKONOMİ YASALARI…
Yeni yasama dönemi başlamadan hemen önce Meclis Başkanlığı’na aralarında MHP’nin af, CHP’nin Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) ve AK Parti’nin Kalkınma Bankası’nın yeniden yapılandırılması olmak üzere çok sayıda yasa teklifi sunuldu. MHP’nin belli suçlar için 5 yıl ceza indirimi öngören yasa teklifine muhalefet partilerinin yanı sıra Cumhur İttifakı içinde yer alan AK Parti de mesafeli yaklaşıyor. Teklifin af olup olmadığı, genişleme ihtimali ve kamu vicdanını nasıl etkileyeceği üzerine birçok tartışma yürütülüyor. Teklifin af olarak değerlendirilmesi durumunda nitelikli çoğunluk gerektiği için AK Parti ve MHP dışında da siyasi partilerin desteğine ihtiyaç duyulacak. Tüm bu tartışmalar Meclis’in açılmasıyla birlikte daha da artacak.
Prim gün süresini doldurmasına rağmen yaş şartını yerine getiremediği için emekli olamayan yüz binlerce kişinin gözü de Meclis’te olacak. CHP’nin Meclis’e verdiği teklife iktidar partisi mesafeli. AK Parti Grup Başkanvekili Mehmet Muş, bu konuda herhangi bir çalışmalarının olmadığını söyledi ancak konunun gündemden düşmesi kolay olmayacak.
EKONOMİ YASALARI GELECEK
Yeni yasama dönemi başladıktan hemen sonra içtüzük, Kalkınma Bankası’nın yeniden yapılandırılması ve Suriye, Irak tezkeresini ele alacak Meclis’in önündeki önemli gündem maddelerinden biri de ekonomiyle ilgili kimi düzenlemeler olacak. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca istenen bazı düzenlemelerin iktidar partisi milletvekillerince yasa teklifi haline getirilip Meclis’e sunulması bekleniyor.
BÜTÇE MESAİSİ EKİM ORTASINDA BAŞLAYACAK
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne göre bütçe Cumhurbaşkanlığı tarafından hazırlanarak Meclis’e sunulacak. Bütçenin 17 Ekim’de Meclis Başkanlığı’na sunulması ardından komisyon ve genel kurulda görüşülerek yıl sonuna doğru Meclis’ten geçmesi gerekiyor. Cumhurbaşkanlığı’nca sunulacak bütçenin sunumunu Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın yapması bekleniyor.
Okulların açılması günlük yaşam açısından ne anlam ifade ediyorsa Meclis’in açılması da siyaset açısından aynı anlama geliyor. Tek başına yoğun bir gündeme sahip olan Meclis bir yandan yeni sistemin ilk uygulamalarını ve tartışmalarını yaşarken, yaklaşan yerel seçimlerin bu tartışmaları daha da sertleştireceğini bugünden söylemek mümkün.