Ankara’nın askeri adımları öne, “gerekirse” diplomasiyi ikinci plana alan dış politikasında yeni gerilim sahası Doğu Akdeniz ve Güney Ege. Bu gerilim çerçevesinde Ankara ve Atina arasında dünden bu yana karşılıklı Navtex ilan edildi. Denizcilikte Navtex ilanıyla, yazılı haberleşme sistemi üzerinden yapılan paylaşımlarla seyir halindeki gemiler bilgilendiriliyor, tehlikelere ya da risklere karşı uyarılıyor.
Ankara’nın dün, bir süredir ara verdiği sondaj çalışmaları için, Oruç Reis gemisini, savaş gemileri eşliğinde araştırma bölgesine göndermesi ipleri yeniden gerdi.
Bu adımın, Ankara,Atina-Lefkoşa arasında gerilimi artırması sonrası ve ABD’nin de tepki göstermesi karşısında, TC’den geri adım şeklinde okunacak bir açıklama geldi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Akdeniz’deki tüm ülkeler olarak bir araya gelelim. Herkesin hakkını koruyan bir formül bulalım” çağrısı yaptı.
Bu açıklama öncesi, Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis güvenlik konseyini acil toplantıya çağırdı.
Atina yönetimi ayrıca, Ankara’nın NAVTEX ilan ettiği bölgenin hemen yanı için karşı NAVTEX duyurusu yaptı. Ekatimerini gazetesinin haberine göre ise Yunanistan ordusu, ordusu pazartesi gününden itibaren yüksek alarm durumuna geçerek tüm izinleri iptal etti.
Haberde, Yunan donanması ve hava kuvvetlerinin, TC gemisinin sismik araştırmalarının gerçekleşmesinin beklendiği daha geniş deniz bölgesinde konuşlandırıldığı belirtildi.
Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias da Doğu Akdeniz’de yaşanan gerilime dair ABD’nin Atina Büyükelçisi Geoffrey Pyatt ile bir araya geldi.
Yunanistan Dışişleri’nin yaptığı açıklamada, Dendias’ın ABD Büyükelçisi ile “Doğu Akdeniz’deki gelişmeler bağlamında TC’nin illegal hareketlerinin ele alındığı” duyurdu.
Yunanistan ayrıca, Doğu Akdeniz’deki gerilime dair, AB Dışişleri Bakanları Konseyi’nin olağanüstü toplanmasını talep etti.
Diğer taraftan Ankara’nın gerilim yaşadığı bir başka devlet olan Fransa’ya ait iki Rafale savaş jeti ve C-130 nakliye uçağının, Kıbrıs Paphos’taki Andreas Papandreou Hava Üssü’ne indiği öğrenildi.
Uçakların Kıbrıs Hava Kuvvetleri’ne ait üste birkaç gün kalacağı ve ada üzerinden uçacağı belirtildi.
Gerilimin Ankara tarafında ise yapılan açıklamalar, bilindik “meydan okuma” tonundaydı. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, -Ankara’nın yeni bir gerilime taraf olmaya hazırlandığı Bakü-Erivan arasındaki çatışmalar bağlamında- Azerbaycan Dışişleri Bakanı Ceyhun Bayramov ile düzenlediği ortak basın toplantısında “taviz vermeyiz” içerikli bir açıklama yaptı.
Milli Savunma Bakanlığı ise yaptığı paylaşımda, “Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki deniz yetki alanlarında sismik araştırma faaliyetine başlayan MTA ORUÇ REİS araştırma gemisine Türk Deniz Kuvvetleri tarafından refakat ve koruma sağlanmaktadır. Türk Silahlı Kuvvetleri, deniz yetki alanlarımızda uluslararası hukuktan kaynaklanan hak, alaka ve menfaatlerimizi koruma azim ve kararlılığı çerçevesinde gerekli tüm tedbirleri almıştır” ifadelerine yer verildi.
Tüm bu gergin gelişmeler paralelinde Ankara’dan, ipleri daha da gerecek bir başka adım geldi. Dışişleri Bakanlığı İkili Siyasi İşler ve Denizcilik-Havacılık-Hudut Genel Müdürü Büyükelçi Çağatay Erciyes, “Yunanistan ana karasına 580 kilometre uzaklıktaki Kastellorizo (Meis) adlı 10 kilometrekarelik Yunan adası nedeniyle Yunanistan, 40 bin kilometrekare deniz yetki alanı talep ederek, Oruç Reis’i durdurmaya ve Doğu Akdeniz’i Türkiye’ye kapatmaya çalışmaktadır” ifadelerinin ter aldığı sosyal medya paylaşımında, Doğu Akdeniz’de Oruç Reis sismik araştırma gemisinin faaliyet yürüttüğü bölgeyi gösteren haritaya yer verdi.
Sosyal medyada ise, devlet yanlısı hesaplarda, “Mavi Vatan” etiketi açılarak bu etiket altında yapılan paylaşımlarda “Mavi Vatan’a kast edenlere, Doğu Akdeniz dar edilecek” şeklinde hamaset içeren paylaşımlar görülüyor.
Öte yandan Yunan medyası da yaşanan gelişmelere geniş yer veriyor. İktidara yakın Eleftheros Typos ve muhalif Efimerida Synakton gazeteleri gerilimi “sinir harbi” ortak söylemiyle yorumlarken, “Erdoğan, Oruç Reis gemisini Türk savaş gemileri eşliğinde Yunan kıtasahanlığına göndererek Yunanistan’ı test ediyor. Oruç Reis, Yunan savaş gemilerinin ‘Bölgeden uzaklaş!’ anonslarını duymazlıktan geliyor” ifadelerine yer veriliyor.