İsrail, Gazze’den gelen roket saldırılarına karşı 10 yıldır “Demir Kubbe -Iron Dome” adlı hava savunma sistemi ile korunuyor. Son çatışmaların ardından sosyal medyada, sistemin “etkinliği ya da zayıflığı” üzerine çok sayıda video paylaşıldı.
Gazze’den Tel Aviv’e yönelik roket saldırılarının yoğun olduğu Salıyı Çarşambaya bağlayan gece başlayan tartışmalar, hava savunma sisteminin bazı roketleri imha edemediğinin ortaya çıkması sonrası arttı.
İsrail’in 10 yıldır kullandığı hava savunma sistemi “Demir kubbe” saldırıyı, örneğin fırlatılan bir roketi tespit edebilen ve yörüngeleri ile hedeflerini hesaplayabilen bir radar ünitesi ve bir kontrol merkezinden oluşuyor. Sistem ateşleme ya da roket fırlatılmasını saniyeler içinde tespit edip bu durumu bildiriyor. Böylece örneğin Gazze Şeridi gibi yakın bir menzilden fırlatılan roketin bertaraf edilmesi için 15 ila 90 saniyelik bir zaman kazanılmış oluyor.
Hava savunma sistemleri taşınabilir olduklarından farklı bölgelerde konuşlandırılabiliyor. Bu sistemden şu anda İsrail’de on adet kullanılıyor. İsrail devletine ait silah üreticisi şirket Rafael Defence Systems tarafından üretilen sistem tek bir batarya ile orta büyüklükteki bir şehre konuşlandırılabiliyor. Farklı hava savunma sistemlerinin de faal olduğu İsrail’de, “Demir kubbe” kısa menzilli roketlere yönelik olarak kullanılıyor. Demir Kubbe en alt katmanda yer alırken hemen üstünde Davut’un Sapanı, Arrow-2 ve Arrow-3 sistemleri bulunuyor.
Üretici şirkete göre sistemin başarı oranı yüzde 90 olarak belirtilirken, bazı analistler, roket ve tanksavar füzeleriyle saldırı düzenleyen Filistinli örgütlerin “taktik değiştirerek” Demir Kubbe’yi aşmaya başladığına dikkati çekiyor. Filistinli örgütlerin Demir Kubbe’yi aşmaya başlayan füze teknolojisini İran’dan aldığı düşünülüyor.
Demir Kubbe’nin etkinliğiyle ilgili araştırmalar yapan Kanada’daki Brock Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Michael Armstrong, 2019’da bu konuyla ilgili yazdığı bir makalede, “1 saatte 117 roket atıldığı görülüyor. Tüm bunların hepsi aynı anda atıldığında tamamını durdurmak imkansız. Ancak bir saatlik zaman dilimine yayılarak fırlatıldıklarında bunlar çok daha kolay imha edilebiliyor” dedi.
Jerusalem Post gazetesinde konuyla ilgili yayımlanan bir makalede de, 2014’te yaşanan çatışmalar sırasında Gazze’den 50 gün içerisinde yaklaşık 4 bin roket attığını ve bu roketler zamana yayıldığı için Demir Kubbe tarafından rahatlıkla imha edildiği belirtiliyor.