Anarşist coğrafyaçı Élisée Reclus’un dilimize kazandırılan son kitabı “Bir Derenin Hikayesi” Canan Coşkan’ın çevirisiyle Aram Yayınları’ndan çıktı.
“…Ve derenin ve harikalarının sakin gözlemcisi bendeniz, elimi dalgaya daldırdığım gibi sıvı yüzeyin görünümünü sonsuz şekilde değiştirebilirim. Elimi rastgele gezdiriyorum ve elimin her bir hareketi değişken örtünün dalgalanmalarını değiştiriyor. Kırışıklıklar, anaforlar, kabarcıklar yer değiştiriyor. Kolumun duruşunu takiben su akıntısının tüm düzeni isteğime göre değişkenlik gösteriyor. Gözlerimin önünde oluştuğunu gördüğüm o dalgacıkların akıntıya doğru sevk olduğunu, başka dalgalanmalara karıştığını ve giderek zayıflasa da hala tespit edilir biçimlerde derenin dönemecine kadar ilerlediğini görüyorum.
Elimin itişine uyan tüm bu kırışıklıkları görmek bende nereden çıktığını anlamadığım bir melankolinin eşliğinde huzurlu bir coşku uyandırıyor. Suyun üzerinde harekete geçirdiğim ufak dalgalanmalar, bir dalgadan ötekine, belirsiz yerlere, uzaklara ilerliyor. Aynı şekilde, ateşli her düşünce, sağlam her söz, adalet ve özgürlük için sürdürülen büyük mücadelenin içindeki her çaba, çoğunlukla da bizden habersiz olarak, bir insandan diğerine, bir halktan ötekine, geçmiş çağların uzun yolundan en uzak geleceğe yankılanıyor. Ama kendimi başka bir bakış açısında konumlandırır ve şeylerin akıbetini yukarıdan değerlendirirsem, insanlık
tarihinin tamamı, zamanın sınırsız denizinde neredeyse gözün görmeyeceği bir kırışıklıktan ibaret kalıyor…”