1991 yılında Yugoslavya’dan ayrılarak bağımsızlığını ilan eden Makedonya Cumhuriyeti,1993 yılında Birleşmiş Milletler’e (BM) girdiğinden beri yaklaşık 25 yıldır Yunanistan’la isim krizi içerisinde bulunuyor.
Sarı renkli bölge ve çevresi, bir kısmı Makedonya Cumhuriyeti sınırları içerisinde bulunan Makedon Krallığı’na (Yunan) ait.Buna göre, Büyük İskender’in de mensubu olduğu Argead Hanedanlığı yaklaşık 400 yıl boyunca şimdiki sınırlarının büyük bölümü günümüz Yunanistan’ında bulunan Makedonya Krallığı’nı yönetmiş. Ancak zamanla değişen sınırlar nedeniyle bölgenin bir kısmı hala günümüz Makedonya Cumhuriyeti sınırları içerisinde bulunmakta.
Yunanistan’ın Makedonya Cumhuriyeti’nden herhangi bir şekilde toprak talebi yok. Ancak devletler arası çıkar çatışmaları ve etnik meseleler yüzünden Yunanistan devleti Makedonya Cumhuriyeti’nin ismini değiştirmesini istiyor. Çünkü “Makedon” olan antik Yunanların başka bir devletin etnik grubu olarak adlandırılmasını istemiyor.
İsim Krizi
Kriz, içerisinde zaman zaman her iki taraftan milliyetçi ve ırkçı söylemler de barındırdı.Yaklaşık 25 yıldır Yunanistan ve bazı devletler, Makedonya Cumhuriyeti’ni FYROM (Former Yugoslav Republic of Macedonia- Eski Yugoslav Makedonya Cumhuriyeti) olarak adlandırıyordu.
Makedonya Cumhuriyeti 1995 yılında NATO’ya dahil olmak için görüşmeler içerisinde. 2008 yılında Yunanistan, isim krizi sebebiyle Makedonya Cumhuriyeti’ nin üyeliğini veto etti ve önünü kapadı.
Krize Karşı Referandum
NATO Genel Sekreterliği Makedonya Cumhuriyeti’ne, tam üyeliğin sağlanabilmesi için artık isim krizinin aşılması gerektiğini bildirdi.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, “Gerçekçi olmakta fayda var. Makedonya Cumhuriyeti’nin NATO’ya katılması için çözülmesi gerekenler var ve bunların başında isim krizi geliyor. Kabul edilebilir bir çözüm bulunana kadar NATO’ya katılmaları mümkün değildir “,dedi.
Makedonya Cumhuriyeti Başbakanı Zoran Zaev, 2018’in ilk yarısında isim krizinin çözüleceğini açıkladı.
New York’da Makedonya Cumhuriyeti ve Yunanistan arasında çarşamba günü yapılan görüşmeler neticesinde BM isim krizi temsilcisi Matthew Nimetz, 5 olası yeni isim önerisinde bulundu.
- Republika Nova Makedonija (Yeni Makedonya Cumhuriyeti)
- Republika Severna Makedonija (Kuzey Makedonya Cumhuriyeti)
- Republika Gorna Makedonija (Yukarı Makedonya Cumhuriyeti)
- Republika Vardarska Makedonija (Vardar Makedonya Cumhuriyeti)
- Skopje (Üsküp)
Bu 5 isim tabi ki öneri ve Makedonya Cumhuriyeti başka isimlerde de karar kılabilir ya da referandumdan ismin aynı kalmasına yönelik bir sonuç da çıkabilir. Ancak, NATO’nun açıklamasına ve görüşmelerin seyrine bakılırsa ülkenin isminin değişmesi büyük bir olasılık.
Gerçekleşecek olan referandumun kesin tarihi henüz kesinleşmedi. Referandumun önümüzdeki aylarda gerçekleşmesi bekleniyor.